حمزه گنجی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، وضعیت کتابهای روانشناسی در کشور را مطلوب ارزیابی کرد. وی معتقد است بازار داغ کتابهای عمومی و تخصصی روانشناسی نشان می‌دهد که مخاطبان به چنین مطالبی نیاز دارند و بر اساس همین نیاز است که به دنبال این آثار می‌روند.
وی که تاکنون آثار زیادی را در حوزه آثار روانشناسی منتشر کرده است،درباره کتابهای دانشگاهی موجود در بازار کتاب ایران گفت: این کتاب‌ها واقعا مفیدند و اغلب آنها با نگاه به مسايل روز جهان، به فارسی ترجمه می‌شوند و نیاز دانشجویان این رشته را برآورده می‌کنند. این کتاب‌ها، در بسیاری از دانشگاه‌های اروپایی و آمریکایی هم تدریس می‌شوند و از منابع علمی استادان و دانشجویان هستند.
گنجی معتقد است بازار كتاب‌هاي روانشناسی ایران در مقایسه با بازار کتابهای روانشناسی روز دنیا عقب نیست و بسیاری از آثار مطرح جدید هم به بازار کتاب ایران راه می‌یابند. وی در این‌باره افزود: من نگاهي مثبت به کتابهای تالیفی و ترجمه موجود در ایران دارم و می‌بینم که مترجمان دنبال جدیدترین آثار می‌روند.
سردبیر اسبق مجله «نوآوری‌های آموزشی در آموزش و پرورش» در پاسخ به این پرسش که «چرا آمار کتابهای تالیفی در ایران کم است؟» گفت: تالیف کتاب کاری بسیار زمان‌بر و مستلزم مداومت‌هاي فراوان است، در حالی‌که در ترجمه چنین مشکلاتی وجود ندارد. کسی که با زبان و تا حدی ادبیات نگارش آشنا باشد می‌تواند با انتخاب یک اثر مناسب، کتابی مفید و رضایت‌بخش به مخاطب ارایه کند.
«به‌رغم فراوانی تعداد کتابهای ترجمه‌شده، وضعیت کتابهای تالیفی هم در کشور مناسب است.» گنجی با بیان این مطلب، درباره کم‌کاری نسبی مولفان گفت: برای انتشار کتاب، باید انگیزه‌های بیرونی هم باشد و صرف علاقه فرد به نگارش نمی‌تواند منتهی به انتشار شود.
وی مشکلات مالی را نخستین مساله پیش‌روی مولفان دانست و اضافه کرد: نظام انگیزشی و تشویق‌کننده در کشور ضعیف است. کمترین نیاز یک نویسنده و پژوهشگر این است که هزینه‌‌هایی که متقبل شده به او بازگردد اما این اتفاق نمی‌افتد. اغلب کتاب‌ها با شمارگان هزار نسخه منتشر می‌شوند اما حدود پنج سال طول می‌کشد تا تمام نسخه‌های آن به فروش برسد. این روند سبب می‌شود چرخ زندگی مولف نچرخد و آمار کتابهای تالیفی در کشور پایین بیاید.
ویراستار کتاب «زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد»، درباره محتوای کتابهای روانشناسی عمومی در کشور گفت: متاسفانه نظام بررسی آثار در کشور ما اشتباه است و به جای بررسی محتوا و نظارت بر مفاهیم کتاب، وجود برخی از کلمات یا عبارت‌ها بررسی می‌شوند. این روند سبب می‌شود کتابهای روانشناسی، پیش از انتشار توسط کارشناسان وزارت ارشاد به دلیل مفید بودن یا نبودنشان، مورد انتقاد قرار نگیرند.
این استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی، وجود ترجمه‌های متعدد از یک اثر را در بازار کتابهای روانشناسی، مفید ارزیابی و اظهار کرد: دنیای امروز دنیای رقابت است و هر کس باید بکوشد توانایی خود را به اثبات برساند و مخاطبان بايد تشخیص بدهند نثر کدام کتاب روان است و با امانتداری بیشتری ترجمه شده است.
وی درباره استقبال خوب مخاطبان از این دسته کتاب‌ها گفت: کمترین فایده این روند، بهبود عادات مطالعه در کشور است و در شرایطی که آمار کتابخوانی در کشور بسیار پایین آمده، این استقبال می‌تواند قابل‌توجه باشد.
این پژوهشگر حوزه روانشناسی، درباره مراکز مشاوره موجود در کشور گفت: در کنار کتاب‌ها، مراجعه به این مراکز هم زیاد شده است و مراکز مشاوره زیادی هم در کشور دیده می‌شوند. این مراکز اگر منصف باشند و به بهانه‌‌های مختلف و واهی از مراجعه‌کنندگان هزینه‌های هنگفت نگیرند، مردم هم استقبال بیشتری می‌کنند؛ در غیر این‌صورت مردم از حضور در این مراکز بیزار می‌شوند.
گنجی معتقد است کتاب و تحصیل در ایران، نسبت به بسیاری از کالاها بسیار ارزان‌تر‌ند و مردم باید توجه بيشتري به کتاب داشته باشند. وی افزود: مردم در زندگي خود هزینه‌های متفرقه زیادی دارند ولي قیمت کتاب را گران مي‌دانند.
وی افزود: هزینه کتاب‌هایی که دانشجو باید در یک نیمسال تحصیلی تهیه کند، به اندازه هزينه تلفن همراه هم نیست اما زمانی که بحث خرید کتاب پیش می‌آید همه حرف از گرانی می‌زنند. ما به بخش کتاب خیلی حساس شده‌ایم و خرید کالاهای مصرفی برایمان به یک سنت تبدیل شده است.
گنجی، گريزي هم به آمار تاسف برانگيز کتابخوانی در كشور زد و درباره دلایل آن توضیح داد: راهکارهای مختلفی برای بر طرف کردن این مشکل وجود دارد و باید فکرهایی اساسی در این‌باره شود که مستلزم صرف زمان زیاد است. در درجه اول باید خانواده‌ها فرزندان خود را به مطالعه تشویق کنند. متاسفانه اوضاع به‌گونه‌ای شده که اگر نوجوانی به خواندن رمان علاقه داشته باشد مورد انتقاد خانواده‌اش قرار می‌گیرد.
وی نقش مدارس و معلمان را نيز در این راه بسیار پررنگ دانست و افزود: دبیران مدارس باید مشوق دانش‌آموزان باشند. یکی دیگر از مشکلات حجم بالای مطالب درسی است که زمانی را برای مطالعه کتابهای غیردرسی باقی نمی‌گذارد.
آزمون‌های روانی، هوش هیجانی، «ارزشیابی شخصیت»، «روانشناسی کار»، «بهداشت روانی زنان»، «اوتیسم و سندرم آسپرگر»، «روانشناسی تفاوت‌های فردی» و «روان‌سنجی» برخی از آثاری هستند که به کوشش حمزه گنجی منتشر شده‌اند.
گنجی حدود سال 1340 در مرکز مشاوره آموزش و پرورش به فعالیت مشغول بود. وی دارای مدرک دکترای روانشناسی عمومی از دانشگاه «پل والری» کشور فرانسه است و کتاب‌ها و مقالات زیادی منتشر کرده است. بسیاری از کتابهای وی بارها تجدید چاپ شده‌اند.
حمزه گنجی سال 1320 در شهر مرند به دنیا آمد و اکنون مدیر انتشارات «ساوالان»، ناشر کتابهای روانشناسی است.
دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۶:۵۸
نظر شما