«پسامدرنیسم و جامعه مصرفی» عنوان كتابي است كه بر نظام سرمایهداری تأمل كرده و نويسنده آن معتقد است سرمايهداري، به تدريج جنبههای بیشتری از زندگی را به کالا مبدل کرده است.-
فردریک جیمسون، يكي از نويسندگان اين اثر معتقد است در سرمایهداری متاخر هر محصول فرهنگی تنها کالای دیگری است که در بازار خرید و فروش میشود. «بازار» در اینجا به معنای مجموعه تمام فرایندهای تولید و مصرف است که در جهان روی میدهند. هنگامی که بازار و فرهنگ درهم میآمیزند تمام زندگی به یک بازار بزرگ تبدیل میشود. آثار نویسندگان بزرگ توسط کمپانیهایی منتشر میشوند که شعبی از بنگاههای غولپیکر چندملیتیاند و نویسندگان فقط تا زمانی بزرگند که آخرین کتابشان سودآور باشد.
در سطحی معمولتر، مراکز خرید در تملک بنگاههای ملکی چندملیتیاند که این فضاها را به کارآفرینان اجاره میدهند و آنان نیز خود غرفهها را در آن فضا به غرفهداران کوچک اجاره میدهند. اکنون هر کاسه گلی دستسازِ محلی پیوندی است به بازار جهانی و زنجیره بیپایانی از فرهنگ کالایی. چه کسی میداند که این کاسه در کجای «جهان سوم» و در کوره كدام کوزهگری ساخته شده است؟
بازار، فرهنگ را تسخیر میکند و کالاها و رسانهها و نشانهها به یکدیگر وابستهاند تا آنجا که به گفته نويسنده اين اثر، شهر فرنگ همه را افسون کرده است. وي در بخشي از اين اثر ميگويد: «تصویرها و شهرفرنگ همیشه متغیر محصولات برای فروش دو کد متمایزند، اما آنها چنان تنگاتنگ در یکدیگر نفوذ کردهاند که ما مدام هر یک را به دیگری تبدیل رمز میکنیم.»
رسانههای فوق پیشرفته پیوندی بسیار مهم در ادغام فرهنگ و بازار هستند. افسونشدگی ما نسبت به رسانهها در حقیقت افسونشدگی نسبت به کل این شهرفرنگ است. وقتی ما رسانه را مصرف میکنیم، در حال مصرف کل فرایند مصرف در شکل ناب آن هستیم و بالاتر از آن، ما مصرف را مصرف میکنیم.
اما به عقیده جیمسون باید از این پیشتر رفت و از آفرینش اتوپیا(لا مكان) درون پسامدرنیسم امروز گفت تا قدرت و کنترل بر زندگی را برای فردا به دست آورد. به تعبیر «ایرا چرنوس» يكي ديگر از نويسندگان كتاب، فقط تصور امکان چنین کنشهای خلاقانهای کافی است تا ما را کنجکاو کند از تلویزیونها و فروشگاههای خرید دور شویم و به این نکته بیندیشیم که آیا فرهنگ پسامدرن امروزی واقعا شیوهای است که میخواهیم مطابق آن زندگی کنیم؟
چاپ نخست كتاب «پسامدرنیسم و جامعهي مصرفی» با ترجمه وحید ولیزاده در 152 صفحه و با قیمت پنج هزار تومان از سوي نشر پژواک منتشر شد.
نظر شما