به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از سایت جایزه آستريد ليندگرن؛ این جایزه که از سال 2002 هر سال به یاد این بانوی نویسنده و خالق «پی‌پی جوراب بلنده» اهدا می‌شود، به ارزش 5 ميليون كرون سوئد، بزرگترين جايزه ادبيات كودك و نوجوان و دومين جايزه بزرگ ادبيات در جهان است. 

20 مارس 2012 اسم برنده جايزه آستريد ليندگرن 2012 اعلام شد؛ گاس كويجر، نويسنده هلندي. او در سراسر دنيا خيلي شناخته شده نيست اما اين جايزه او را معروف كرد. كتاب‌هاي وی در هلند، آلمان و بلژيك طرفداران زيادي دارد و با اقتباس از بعضي كتاب‌هاي او فيلم ساخته شده است.

گاس كويجر در رشته کارشناسی تعلیم و تربیت تحصیل و برای نوشته‌هایش جوایز متعددی کسب کرده که جايزه قلم طلای سال 1976، 1979، 2000 و 2005 از جمله آن‌هاست.

گاس كويجر اول آگوست 1942 در آمستردام هلند متولد شد و هنوز همان‌جا زندگي و كار مي‌كند. او از ابتدا تصميم داشت معلم شود و در نتيجه سرانجام به عنوان معلم مدرسه ابتدایي مشغول کار شد و در فاصله سال های 1967 تا 1973 به این کار پرداخت. 

او نخستين كارش در زمینه ادبیات کودک را از دهه 70 كه كتاب‌هاي كودكان به عنوان سلاحي براي ساختن دنياي بهتر شناخته شدند شروع کرد. كويجر که سال 1968 داستان‌هاي كوتاهي براي مجله «هلندز ماند بلاد» نوشته بود، سال 1971 مجموعه داستان‌هاي كوتاهش را منتشر كرد. برای ادامه این مسیر  تدريس را سال 1973 رها كرد و همان سال نخستین رمانش را با عنوان «دختر آن زن» نوشت. در سال 1975 نخستین کتاب کودکش را با نام «عروسک های دور انداخته شده» منتشر کرد که جایزه قلم طلای 1976 را برایش به ارمغان آورد. این جایزه معتبرترین جایزه برای نویسندگان کتاب کودک در هلند است. این کتاب نخستین کتاب از یک مجموعه 5 جلدی درباره دختری به نام مدلیف است. با اقتباس از این مجموعه در سال 1994 فیلمی با عنوان «خراشیدن روی میز» ساخته شد و از مجموعه کتاب های «پولک» او که در فاصله سا ل ها ی 1999 تا 2001 نوشته شد در سال 2003 فیلم «پولک» خلق شد. یک مجموعه تلویزیونی نیز از این کتاب ساخته شده است.

او سرانجام  سال 2012 برنده جايزه يادبود استريد ليندگرن شد که ارزش آن 5 ميليون كرون سوئد (467000 پوند) است و گرانترين جايزه ادبي كودك در دنيا محسوب می‌شود. هرچند دولت بريتانيا با حضور 17 شركت كننده بیشترین تلاشش را براي بردن این جايزه به کار بست، اما این كويجر بود که نام خود را به عنوان برنده ثبت کرد. 

او برنده چند جايزه ادبي ديگری هم شده که جايزه ادبي كودكان آلمان و قلم طلا به عنوان بزرگترين جايزه ادبي كودكان هلند و جايزه بين‌المللي هلند براي ادبيات كودك و نوجوان از جمله آن‌هاست. آثار او به زبان‌های انگليسي، سوئدي، آلماني، ايتاليايي و ژاپني ترجمه شده است. او بيش از 30 عنوان کتاب فقط براي نوجوانان نوشته است.

اعضاي هيات داوران و متخصصان ادبيات كودك این نويسنده هلندي را برای واقعگرايي عميق، طنز ظريف و پرواز رويايي از تصورات جالب، شایسته دریافت این جایزه دانسته اند. به گفته گروه داوری جایزه آسترید لیندگرن، گاس كويجر مشكلاتي كه در جامعه امروز با آن مواجه مي‌شويم و سوال‌های مهم زندگي را بي‌طرفانه و با درك و فهم بالا به تصوير مي‌كشد. سبك او خلاصه، دقيق و زيباست و توانایي‌اش در بيان موضوع‌های مهم با كمترين كلمات بي‌نظير است. در تقدير نامه او آمده است:«... او تحمل ظلم و ستم به بچه ها را ندارد و احترام زيادي براي آن‌ها قایل است. كويجر سبك ساده روشن و دقيق خود را با بينش عميق فلسفي و بيان شاعرانه دلپذير تطبيق می‌دهد. او در آن واحد هم به جنبه‌هاي ناسازگاري كودك مي‌پردازد و هم درك هوشمندانه نوجوان از دنياي بزرگسالان را به تصوير مي‌كشد. 

گاس كويجر همچنين به موضوع‌های مذهبي ،اجتماعي و امثال آن هم پرداخته و پيام اصلي كتاب‌هايش تحمل و بردباري، درك و فهم و روشن فكري است. طبق نظر داوران جنبه‌هاي ناسازگاري كودكان هميشه در اثرهاي او آشكار است.

«کتاب همه چیز» او در سال 1951 می گذرد و درباره توماس یک بچه 9 ساله وحشت زده است که پدرش بیمار روانی است و همسرش را کتک می‌زند. توماس با زنی در همسایه بغل دستی شان آشنا می‌شود و شروع به نوشتن خاطراتش می‌کند که «کتاب همه چیز» نام دارد. نخستین چیزی که او می‌نویسد این است که وقتی بزرگ شد می‌خواهد شاد باشد. این داستانی بسیار قابل لمس است و کویجر در آن احترامش نسبت به بچه ها را نشان می‌دهد. 

از آن جا که جايزه آستريد ليندگرن در سال 2002 توسط دولت سوئد بنا نهاده شد و بر خلاف دیگر جايزه‌هاي ادبي هزينه آن تنها توسط دولت مركزي تامين مي‌شود، در مراسم اهدای جايزه كويجر علاوه بر سپاسگزاري از حضار و كساني كه اين جايزه را بنا كردند، از كشور سوئد كه ميزبان اين مراسم بود هم خيلي تشكر كرد. او گفت: سوئد عزيز ،شما در دنيا تنها كشوري هستيد كه ثابت كرديد به مطالعه كودكانتان اهميت مي‌دهيد. البته آستريد ليندگرن هم به شما آموخت. اما كدام كشور با تدبيری است که به آموزش‌هاي نويسندگانش گوش ‌دهد. ولي سوئد چنين کاری می‌کند. كويجر در پايان صحبت‌هايش گفت: روزي پسري به من گفت كه مطالعه كردن براي او مثل سقوط آزاد در ذهنش است. بنا بر اين من اين سقوط آزاد را براي همه شما آرزو می‌کنم.

کتاب شناسی کویجر: 
کویجر در سال 1975 کتاب های «مردی با چکش»، «سوراخی در مرز» و «عروسک‌های دور انداخته شده» را منتشر کرد و «سه روز وحشتناک» و «مردم بزرگ، جایی که می‌توانی سوپ بهتری بپزی» را سال بعد به بازار فرستاد. سال 1977 او دو کتاب «بابا یه سگه» و «روی سرت در خاکروبه» را نوشت و در سال بعد «خراش های روی میز» و «چطور مامان مایک مادر گیجش را پیدا کرد» را نوشت.
 
حاصل کار او در سال 1979 دو کتاب با عنوان «من در یک صندلی زندگی می کنم» و «یک کله پر از ماکارونی» بود. در سال 1980 او سه کتاب منتشر کرد که شامل «مژه ها، چاپ تازه رز»، «بچه خوار شده» و «اشک هایی که از کله من می‌پرند» بودند. «بحران ها و کچلی»، «کتاب بزرگ دیزی» و «مرغابی زیر آب می رود» در سال 1983 منتشر شدند و سال بعد کتاب «سنگ‌های سیاه» منتشر شد. «سرزمین پرنده هورنبیل» در سال 1985 به بازار آمد. حاصل کار کویجر در سال 1986 کتاب «شاهزاده جوان» بود و سال بعد نیز «شانس تین و هنر از دست دادن» و «شانس تین و جزیره اسرارآمیز » را منتشر کرد. 

«شانس تین و هنر دیزی» سال 1989، «نجات دهنده آفریقا» 1989، «اوله» 1990، «پرنده آمستردام» 1992، «انطباق زیر جهان» 1993، «شانس بزرگ تین» و «قصه های جاناتان» 1996، «باهم برای همیشه، آمین» 1999، «آن‌جا بودن زیباست»، «شادی شبیه رعد است»، «اندام بویایی» سال 2000، «با باد کنار دریا»، «صدای پولک را می شنوم! 2001 هدیه کودکانه» 2001، «پولک» 2003، «کتاب همه چیز» 2004، «چطور یک چیز کوچک می کشد» 2006، «کشتن یک انسان» 2007، «چطور خوشحالم؟» 2009 و «تیراندازی و نفرت پوست کن‌ها» در سال 2011 مجموعه آثار این نویسنده پرکار را تشکیل می‌دهند.

گزارشگر: فاطمه موسوی