به گزارش خبر‌گزاری کتاب ایران(ایبنا)، آیت‌الله محمدرضا مهدوی کنی در این مراسم با اشاره به اهمیت شهر قم در تربیت عالمان و اندیشمندان اسلامی گفت: مشکور بودن سعی انسان تنها مربوط به آخرت نیست و فردی که برای خداوند تلاش کند، تلاشش گم نمی‌شود. خداوند در قرآن کریم ارزش انسان را به سعی و کوشش او می‌داند. در این‌جا سعی به‌ معنای کوشش و تلاش با جدیت انسان است و در نتیجه این سعی انسان می‌تواند نتیجه آن را ببیند.

وی افزود: نیازی نیست که حتما نتیجه سعی را خودمان ببینیم. مردم دنیا باید این نتیجه را ببینند. پس از آن خداوند در آخرت هم نتیجه عمل فرد را عطا می‌کند اما باید دانست که نتیجه عمل خالصانه انسان برای امور دنیا هم گم نمی‌شود.

رییس دانشگاه امام صادق(ع) کتابخانه آیت‌الله مرعشی را کتابخانه مردم قم ندانست و گفت: این کتابخانه جهانی است و باید بر جهانی شدن این کتابخانه بزرگ اسلامی کوشید و این امر جز با یاری خداوند میسر نیست. موسسه قم‌پژوهی هم از حركاتی است که با اخلاص صورت گرفته و نتیجه آن را در دنیا خواهیم دید. هرچند این نتیجه ممکن است در زمان حیات اندک ما دیدنی نباشد. نباید نا امید شد چون مشکلات همواره بوده و تاریخ تشیع با سختی‌ها آمیخته است.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی بنایی، مدیر موسسه قم‌پژوهی نيز در این مراسم با بیان این‌که این موسسه از ابتدای تاسیس تاکنون بیش از 21 عنوان کتاب منتشر کرده ‌است گفت: بخشی از فعالیت‌های این موسسه، نگاه به آینده شهر قم است. این‌که آینده قم چگونه رقم خواهد خورد و نقش آن در تولید علم بشری چگونه خواهد بود. به میزانی که علم بشری تولید شود، فهم جامعه نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت. نگاه این موسسه به تاریخ قم به عنوان شهری هویت‌ساز است و قیام تشیع را با خود دارد و در شکوفایی انقلاب اسلامی نقش به‌سزایی داشته است. همچنین در روایات گوناگون بر جایگاه قم تاکید شده است.

وی نگاه موسسه قم‌پژوهی را به شهر قم، نگاهی جغرافیایی ندانست و افزود: قم حامل فرهنگ و تمدن ماست. نگاه این موسسه به قم از سر تعصب نیست و ما از منظر سرمایه اسلامی به شهر قم می‌نگریم؛ سرمایه‌‌هایی که توجه بیشتر به‌‌ آن موجب رشد و شکوفایی اسلام و ایران خواهد شد. 

رییس موسسه قم‌پژوهی شناخت ایران و اسلام را بدون درنظر گرفتن شهر قم ناممکن خواند و گفت: نگاه این موسسه پس از انتشار کتاب‌ها، به آینده قم معطوف است و از این منظر نیاز‌مند همکاری‌های همدلانه مسوولانیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین سيدمحمود مرعشی نجفی، مدير كتابخانه آيت‌الله مرعشي نجفي نيز در این نشست با بیان این‌که قم از دیرباز شهر بسیار با اهمیتی بوده است، گفت: این شهر از ابتدای بنا شدن، مرکز شیعیان امام علی(ع) بوده است. در روایت‌ها آمده است که در‌های بهشت از شهر قم گشوده می‌شود. از سوی دیگر حرم حضرت فاطمه معصومه (س) در این شهر قرار دارد و قم مرکز بزرگترین حوزه علمیه جهان اسلام و تشیع است. اکنون 60‌هزار طلبه در شهر قم به تحصیلات حوزوی‌ مشغولند که از این‌ میان 10‌هزار نفر غیر ایرانی‌اند.

وی افزود در کتابخانه مرحوم پدرم هر روز شاهد میهمانانی ‌هستیم که مشتاقند بدانند قم چگونه جایی است. گاه حتی این افراد از مشاهده میزان آثاری که در این کتابخانه از عالمان شیعه در تمام زمینه‌های علمی گردآوری شده است، اظهار شگفتی می‌کنند و می‌گویند با تبلیغات مخربی که علیه مقام علمی روحانیان شیعه در کشور‌های دیگر در جریان است، هیچ‌گمان نمی‌کردیم که مسلمانان شیعه تا این حد به علوم توجه داشته باشند!

حجت‌الاسلام والمسلمین مرعشی درباره فعالیت‌های کتابخانه آیت‌الله مرعشی در زمینه قم‌پژوهی توضیح داد: برای آن‌که مردم بیشتر با تاریخ قم آشنا شوند هر منبعی که درباره تاریخ قم در اختیار این کتابخانه بود، از جمله کتاب «انوار‌المشعشعین» نوشته «آخوند ملا محمدعلی کچویی اردستانی» را مورد جست‌وجو قرار دادیم. این نویسنده در بیش از صد سال گذشته می‌زیسته و ما کتاب «انوار‌المشعشعین» را در سه جلد، تصحیح و منتشر کردیم. همچنین در کتابخانه آیت‌الله مرعشی بخشی را از حدود 15 سال پیش، به «مرکز قم‌شناسی» اختصاص دادیم. تا‌کنون بیش از 10 عنوان کتاب در این زمینه منتشر کردیم كه انوار‌المشعشعین یکی از این آثار بود.

وی افزود: از دو‌ سال گذشته که از تصمیم آیت‌الله بنایی مبنی بر تاسیس موسسه قم‌پژوهی مطلع شدم، به‌دلیل جلوگیری از موازی‌کاری در زمینه قم‌پژوهی، پیشنهاد همکاری مشترک را به ایشان ارایه کردم. کتاب «تحفة‌الفاطمیین فی‌ ذکر قم والقمیین» نخستین نتیجه این همکاری است.

مرعشی درباره نسخه اصلی این نوشتار توضیح داد: نسخه اصلی این اثر به خط مولف، تنها در کتابخانه آیت‌الله مرعشی وجود داشت و در جای دیگری هم یافت نمی‌شد. مرحوم شیخ «ارده شیره» که به «مفلس» تخلص می‌کرد و اشعار زیبایی هم می‌سرود و این اشعار قرار است در فصلنامه کتابخانه مرعشی منتشر شوند، با مرحوم پدرم بسیار مانوس بوده است. کتاب «تحفة‌الفاطمیین فی‌ ذکر قم والقمیین» از آثار بسیار ارزشمند جامعه شناختی قم محسوب می‌شود، زیرا از تمام مراز عمومی آن زمان قم، مانند مدارس، مساجد، حمام‌های عمومی، کاروان‌ها و حتی امامزاده‌های قم که شامل امامزاده‌های روستا‌های اطراف قم هم می‌شود، اطلاعات خوب و جامعی را به دست می‌دهد. اکنون که بسیاری از شهر‌ها مانند قزوین، یزد، کرمان، مشهد، اصفهان و کاشان مرکزی برای شناخت شهرشان ایجاد کرده‌اند، نیاز است که به فعالیت موسسه قم‌پژوهی هم ارج نهاده‌ شود و تمام آثار مرتبط با قم‌شناسی انتشار یابند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی پورمحمدی، رییس سازمان بازرسی کل کشور سخنران دیگر این نشست بود. وی با سپاس از فعالیت موسسه قم‌پژوهی و انتشار آثار مربوط به قم‌شناسی گفت: باید برای این رسالت تاریخی همت کرد، زیرا درباره شهر قم به روایتی از بحار‌الانوار و بنا بر کلام امام‌ علی(ع) چنین آمده‌ است: «سلام و رحمت خداوند بر اهل قم باشد. خداوند سرزمین‌هاشان را از باران رحمت خود سیراب و برکاتش را بر آن‌ها نازل کند و خداوند زشتی‌های آنان را به حسنات تبدیل کند، زیرا آن‌ها اهل خشوع، رکوع و بندگی، قیام و روزه هستند. قمی‌ها صاحبان علم و فقه و دین‌شناسی و اهل فهم و دین‌ و اهل ولایت، درایت و تامل‌اند.»

حجت‌الاسلام محمدی افزود: زمانی در این شهر هزار محدث و راوی می‌زیسته است و بلندآوازگی قم بی‌جهت نیست.

وی سپس با اشاره به‌این‌که «شهر قم از ابتدا دارای حوزه علمیه بوده است» گفت: با تاسیس حوزه علمیه قم به‌سبک معاصر توسط آیت‌الله‌العظمی حایری یزدی، تاریخ علمی معاصر قم با اخلاص آیت‌الله حایری یزدی رقم خورد و این اخلاص سبب شد تا شاگرد او امام خمینی (ره) با اخلاصش انقلاب اسلامی را 57 سال پس از تاسیس حوزه علمیه قم پایه‌گذاری کند. آنچه تاریخ معاصر قم را رقم زد و این شکوه و گستره دین‌داری و دین‌پژوهی را به برکت اخلاص مردمان، عالمان، فقیهان و فهیمان شهرش بوده است. جایگاه کنونی انقلاب اسلامی نیز هویت و توان فرهنگی است که منشا آن هم قم است. باید دانست که راس دین‌مداری ولایت‌مداری است و موسسه قم‌پژوهی بايد بتواند در شهر قم پژوهش‌های خود را با پشتوانه‌ علمی موجود به‌خوبی انجام دهد.

حجت الاسلام‌ والمسلمین احمد احمدی، عضو شورای انقلاب فرهنگی دیگر سخنان این آیین بود که سخنانش را با اشاره به اخلاص محمد‌حسن قمی، مشهور به «شیخ ارده شیره» آغاز کرد و درباره تلاش‌های او و اخلاصش گفت: او بسیار از مردم کارگشایی می‌کرد و جلسه‌های درس این عارف شیعی آن‌قدر شیوا بود که انسان میلی سیری‌ناپذیر به کلاس‌های او داشت. کار او صرفا برای خدا و خالصانه بود و همین امر باعث شد تا عملکردش یعنی کتاب «تحفة‌الفاطمیین فی‌ ذکر قم والقمیین» ماندگار شود.

در پایان این مراسم، آیت‌الله مهدوی کنی از کتاب «تحفة‌الفاطمیین فی‌ ذکر قم والقمیین» رونمایی كرد. اين مراسم عصر ديروز دهم تيرماه در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.