اسرافیلی در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره مجموعه‌های شعر انتظار توضیح داد: از میان مجموعه‌های شعر انتظاری که طی این سال‌ها منتشر شده‌اند و آن‌ها را تورق کرده‌ام، به‌نظرم تفاوت چندانی میان این آثار با دیگر مجموعه‌های آیینی و مذهبی مانند مجموعه‌های عاشورایی یا توحیدی دیده نمی‌شود.
وی با تاکید بر این موضوع که تمامی این مجموعه‌ها از یک منظر آسیب‌پذیر هستند، گفت: در اغلب این مجموعه‌ها می‌بینیم که به موضوعات ارزشی و آیینی با تصویر و زبانی عاشقانه پرداخته شده است؛ به عبارت دیگر به‌طور دایم در این شعرها صحبت از ابروی کمان، چشم شهلا، صدف دندان و لعل لب است.
این شاعر ادامه داد: چنین مسایلی به شعر آیینی آسیب می‌رساند و از سوی دیگر فراموش نکنیم که ائمه اطهار (ع) به دلیل چنین ویژگی‌هایی از تقدس و بزرگی برخوردار نشده‌اند. اگر چنین باشد در هر زمان بسیاری را با چنین ویژگی‌ها و مشخصات ظاهری می‌بینیم، اما این افراد برخلاف امامان نه از نظر ابعاد دینی و نه انسانی هیچ‌گونه برتری نسبت به دیگران ندارند.
وی به صفات و نشانه‌های ویژه ائمه اطهار (ع) اشاره و از این ویژگی‌ها به عنوان نشانه‌های خداوند یاد کرد و افزود: هر یک از این بزرگان در دوران امامت خود ویژگی‌هایی داشته‌اند که باتوجه به آن در روزگار خود مقابل سیستم‌های حکومتی و ظلم استاده‌اند. بنابراین باید این مشخصه‌ها در هر نوع شعر آیینی مدنظر ما باشد.
اسرافیلی به شعرهای آیینی و از جمله شعرهای انتظار در این روزها اشاره و تشریح کرد: برای مثال اگر در یک غزل آیینی تنها بیتی را که به‌طور مشخص به نام امام زمان (عج) یا مساله ظهور ایشان اشاره کرده است حذف کنیم، بقیه غزل یک غزل عاشقانه است و هیچ ردی از غزل آیینی و ویژگی‌هایش در آن دیده نمی‌شود. بنابراین تنها با افزودن یک بیت مشخص نمی‌توانیم ادعا کنیم که شعر آیینی سروده‌ایم.
وی در ادامه به تفاوت شاعران آیینی‌سرا در گذشته و امروز اشاره کرد و توضیح داد: در گذشته شاعران براساس دغدغه‌های قلبی و علاقه‌مندی‌هایشان به حوزه آیین و مذهب به شعر آیینی روی می‌آوردند؛ برهمین اساس مطالعات گسترده‌ای در سیره ائمه اطهار (ع) و تاریخ اسلام نیز داشتند و این مسال را دستمایه سرایش شعرهای خود قرار می‌دادند.
این نویسنده ادامه داد: امروزه با توجه به تعدد جشنواره‌ها، جایزه‌ها و بزرگداشت‌هایی که از سوی نهادها و سازمان‌های مختلف در حوزه شعر آیینی برگزار می‌شود، مانند جشنواره امام رضا (ع) و جشنواره ام‌النبی، شاعران و به‌ویژه شاعران جوان به سرایش شعر آیینی و مذهبی نیز می‌پردازند.
وی به روند ارسال شعر به چنین جشنواره‌هایی و برگزیده شدن برخی از شاعران در این جشنواره‌ها اشاره کرد و گفت: چنین روندی سبب می‌شود شاعر به اصطلاح با دست خالی وارد عرصه شعر آیینی شود و همان نگاه، بیان و تصویر دیگر شعرهایش را به این حوزه نیز منتقل کند. علاوه بر این فراموش نکنیم در شعرهای کلاسیک مانند غزل‌های عاشقانه سعدی، هرچند این غزل‌ها زمینی هستند، اما تعابیر مقدس و نجیب بسیاری در آن‌ها به‌کار رفته است؛ به‌گونه‌ای که در غزل‌ها سعدی معشوق را یک قدم از خاک بالاتر و یک قدم به آسمان نزدیک‌تر می‌بینم.
وی در پایان یادآور شد: متاسفانه این روزها هر شاعری که به وزن و قافیه مسلط می‌شود، خود را در حوزه شعر آیینی نیز محک می‌زند. این در حالی است که در بسیاری از مواقع چنین سروده‌هایی خلاف تاریخ و خالی از مستندات تاریخی هستند.
دوشنبه ۱۲ تیر ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما