به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست رونمایی و بررسی آثار بازنویسی شده کلاسیک فارسی، عصر سهشنبه در شهر کتاب برگزار شد.
در این نشست ناهید طباطبایی و فریبا وفی که به ترتیب دو کتاب «ویس و رامین» و «دیوان پروین اعتصامی» را بازنویسی کردهاند، درباره کتابهایشان به بحث و گفتوگو پرداختند.
دراین نشست ناهید طباطبایی درباره کتاب «ویس و رامین» گفت: پس از آن که مرا برای بازنویسی این کتاب انتخاب کردند بسیار خوشحال شدم. در سراسر کره خاکی از آثار کهن هر سرزمینی، بازنویسی و بازخوانی صورت میگیرد تا نسل جدید نیز با این آثار آشنایی پیدا کند و اگر کتاب او را جذاب کرد به دنبال کتاب اصلی نیز برود.
وی افزود: از آنجا که بیشتر ایرانیها عادت به خواندن نظم ندارند، بازنویسی آثار فاخر به نثر میتواند در شناخته شدن این آثار بسیار موثر باشد. طرح انتشارات پارسه نیز در همین راستا است و بازنویسی آثاری که این انتشارات آنها را از ادبیات کهن و فاخر ایران زمین برگزیده، میتواند علاوه بر اینکه نسل جدید را با ادبیات گذشته آشنا میسازد، آنها را چنان مشتاق کند که به دنبال اثر اصلی نیز بروند.
نویسنده کتاب «حضور آبی مینا» اظهار کرد: «ویس و رامین» داستانی عاشقانه است و تنها اثر داستانی به جای مانده از دوران اشکانیان. این کتاب در گذشته حتی کتاب درسی نیز بوده و به عنوان کتاب درسی تدریس میشده است. این اثر تا پیش از اسلام در ایران بسیار محبوب بوده است. پس از ورود اسلام به ایران این کتاب تا حدودی در سایه قرار میگیرد تا در قرن پنجم هجری فخرالدین اسعد گرگانی آن را بازنویسی میکند. در این که اسعدگرگانی این اثر را از زبانهایی همچون عربی و پهلوی به فارسی ترجمه کرده باشد صحبتهایی وجود دارد اما اطلاعات دقیقی مبنی بر اینکه این داستان چگونه به فارسی نوشته شده در دست نیست.
نویسنده کتاب «چهل سالگی» گفت: این داستان بسیار جذب است و خط داستانی قوی وشخصیتپردازی خوبی دارد. بخشی از این داستان افسانه است و بخشهایی نیز ریشه در تاریخ دارد. نکتهای که این اثر را جذاب کرده این است که شخصیتهای داستان بسیار مدرن هستند؛ به نوعی که بسیاری از این شخصیتها در جامعه امروز ایران وجود دارند.
وی افزود: برخی معتقدند «خسرو شیرین» نظامی از «ویس ورامین» الهام گرفته شده و دلایلی قوی نیز وجود دارد که این ادعا را ثابت میکند. این دو داستان شباهتهایی با هم دارند از جمله اینکه، هر دو داستان در یک قالب شعری سروده شدهاند، آغاز دو داستان در یک فضای سر سبز و زیبا است، رامین و خسرو هر دو ولیعهد هستند، در هر دو داستان عاشق و معشوق به وسیله واسطهای با یکدیگر ارتباط دارند، ویس و شیرین هر دو در قصری اسیر میشوند، شاه موبد و فرهاد در هر دوداستان به معشوق خود نمیرسند و خسرو و رامین با شیرین و ویس ازدواج میکنند و رامین و خسرو هر دو تاج و تخت را به پسرانشان واگذار میکنند و معتکف میشوند.
نویسنده کتاب «آبی و صورتی» افزود: در بخش تاریخی نیز برخی معتقدند ویس و رامین برگرفته از زندگی مهرداد دوم، شاه اشکانی است. از جمله دلایل اثبات این ادعا این است که برای نخستین بار مهرداد دوم خود را شاهشاهان خواند که در این کتاب هم مشابه آن آمده یا نبرد با ارمنستان و جنگ روم ایران که در این داستان و در زمان مهرداد دوم مشترک است.
در ادامه این نشست فریبا وفی درباره «دیوان پروین اعتصامی» گفت: دلایلی که باعث شد این کتاب را انتخاب کنم یکی این بود که از میان کتابهای پیشنهادی، تنها زن مولف در میان آنها پروین اعتصامی بود و دیگری علاقه شخصی نسبت به دیوان او.
وی افزود: پیش از شروع کار، ذهنیتی نسبت به پروین نداشتم و تنها اطلاعات من از او این بود که شخصیت معروف داستانهایش مورچه است! در سال ۱۲۸۵ متولد شده و در ۸ سالگی نخستین شعر خود را سروده است. به زبانهای عربی و انگلیسی مسلط بوده و ازدواجی ناموفق داشته و دیوان خود را پس از جدایی از همسرش نوشته است و در پایان در ۳۴ سالگی درگذشته.
نویسنده کتاب «پرندهی من» اظهار کرد: وقتی کار را شروع کردم جهان او را شناختم. تمامی شعرهای پروین قصههایی بود که فضاسازی بسیار خوبی داشت. چیزی که در کل دیوان او دریافتم واقع بینی او بود. در همهجا قانون طبیعت و واقعیتهای زندگی را بیان میکند و از خواب و خیال و رویاپردازی در دیوان او خبری نیست. دیوان پروین زودگذر بودن لحظهها را بیان میکند و به مخاطب آموزش میدهد که در لحظه زندگی کند. او از همه میخواهد خودشان باشند و قدرت پذیرش واقعیت و صبوری داشته باشند. البته تمامی اینها به مفهوم نفی اعتراض کردن در آثار پروین نیست.
در پایان این نشست مجید تیموری، دبیر جلسه درباره بازنویسی و فواید آن گفت: بازنویسی در ایران از حدود ۶۰ سال پیش آغاز شده و مهدی آذریزدی نخستین کسی بود که یک اثر را به بازنویسی کرد. پس از او بسیاری از نویسندگان از جمله احسان یارشاطر، فریده مفید، زهرا کیا و ذبیحالله بهروز دست به بازنویسی آثار گذشتگان زدند.
وی افزود: بازنویسی آثار میتواند بسیار مفید باشد. از جمله فواید و هدفهایی که بازنویسی یک اثر دارد، رابطه نسل امروز با ادبیات گذشته است. بازنویسی در کودک ایجاد اشتیاق میکند که اثر اصلی را بخواند و توان نوشتاری آنها را با استفاده از زبان و فرم بهبود میبخشد. کودکان را با اطلاعاتی درباره فرهنگ ایران آشنا میکند و جنبههای اخلاقی موجود در آثار را به آنها میشناساند.
تیموری درباره ویژگی نویسندگانی که دست به بازنویسی اثر میزنند گفت: کسی که میخواهد اثری را بازنویسی کند باید نسبت به خود داستان اطلاعات کافی داشته باشد. در بازنویسی نویسنده مجاز نیست که ساختار اصلی را تغییر دهد اما در بازآفرینی میتواند همه چیز را تغییر دهد. در بازنویسی نویسنده باید سطر به سطر مفهوم اثر را عینا منتقل کند.
ابوتراب خسروی، از نویسندگان مجموعه «یکی بود، یکی نبود» انتشارات پارسه، که پیش از این خبر از حضور او در این نشست داده شده بود، در این نشست حضور نیافت.
مجموعه «یکی بود، یکی نبود»، مجموعهای ۳۰ جلدی از آثار بزرگان است که انتشارات پارسه با بهرهگیری از نویسندگان نسل جدید و قدیم دست به انتشار بازنویسی آنها زده است.
تاکنون از این مجموعه «ویس و رامین»، «دیوان پروین اعتصامی»، «سمک عیار»، «بوستان»، «فرج بعد از شدت» و «تذکرةالاولیاء» بازنویسی و منتشر شدهاند.
چهارشنبه ۲۸ تیر ۱۳۹۱ - ۱۱:۳۶
نظر شما