فرزاد ادیبی که خود از هنرمندان شناخته شده گرافیک ایران است در سالروز تولد مرتضی ممیز به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، گفت: استاد ممیز بیشک یکی از پایهگذاران هنر نوین در زمینه تصویرگری کتاب کودک و نوجوان است و به طور ویِژه به تصویرگری کتاب کودک پرداخته.
وی ادامه داد: از ویژگیهای کار ایشان این است که با ایجاد سوال در تصویرسازی در تکنیک و طراحی سعی میکرد مخاطب را اعم از کودک و نوجوان و بزرگسال به نوعی تفکر وا دارد که بنده بارها چنین مواردی را از ایشان مشاهده کردم.
ادیبی در باره یکی از خاطراتش از ممیز گفت: یک بار استاد کار تصویرگریای برای شاهنامه انجام داده بودند که در این کار تصویر انگشت یکی از شخصیتها را تیرهتر کردند وقتی از ایشان دلیل این کار را پرسیدم پاسخ دادند که هدفشان ایجاد سوال و زدن تلنگر به ذهن مخاطب بوده است. با چنین تغییر کوچکی تصویر از حالت عادی و تکراری در میآمد و مخاطب به تفکر واداشته میشد.
وی با بیان اینکه مرتضی ممیز در همه زمینهها کار کرده است ادامه داد: نمی توان گفت شاخص بودن استاد ممیز تنها در حوزه تصویرگری کتاب کودک و نوجوان است اما چیزی که میتوانم به قطعیت بگویم این است که استاد علاقهمند به فعالیت در همه زمینهها بودند و میخواستند در همه حوزهها تجربه داشته باشند.
مرتضی ممیز نقاش، طراح، گرافیست و تصویرگر کتابهای کودکان و نوجوانان در ۴ شهریور ۱۳۱۵ در تهران زاده شد. وی در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه تهران، دانشکده هنرهای زیبا در رشته نقاشی فارغالتحصیل شد. پس از آن به پاریس رفت و در رشته معماری داخلی درس خواند. پس از بازگشت به ایران کار خود را با طراحی در «کتاب هفته» و «نشریه ایران» آغاز کرد. ممیز از بنیانگذاران رشته گرافیک در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و از سال ۱۳۴۹ تدریس طراحی گرافیک در این دانشگاه را به عهده داشت. او در طول فعالیتهای هنری خود، بیش از ۱۰ نمایشگاه اختصاصی و بیش از ۷۰ نمایشگاه گروهی در ایران و دیگر کشورهای جهان برگزار کرد. طراحی گرافیکی و تهیه پوستر برای صدها جلد کتاب و نشریه مختلف از دیگر کارهای ممیز است.
ممیز با آشنایی با شورای کتاب کودک پا به دنیای ادبیات کودکان گذاشت و کتابهای «گاو زرد طلایی»، «پالتو قرمز»، «هر کس خانهای دارد»، «راه خانه خورشید»، «حقیقت و مرد دانا»، «آرزوهای بزرگ»، «افسانههای سرخپوستان»، «قصههای خوب برای بچههای خوب»، «هر که پیدا کرد مال خودش»، «آوای نوگلان»، «دو کدخدا» و «گربههای شیپور زن» را تصویرگری کرد.
تالیف و ترجمه کتابها و مقالههای پر شمار، از جمله کتاب «طراحی، نقاشی» در سه جلد (۱۳۵۱) و «طراحی تزیینی» (۱۳۵۲)، «نشانهها» ( ۱۳۶۲)، «طراحی اعلان» ( ۱۹۸۴)، «تصویر و تصور» (۱۳۶۸)، «نیم قرن کار (مجموعه آثار)» ( ۱۳۸۳)، طراحی و کارگردانی سه فیلم انیمیشن برای فستیوال فیلمهای کودکان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهران در سالهای ۱۳۵۰تا ۱۳۵۲، بیینال گرافیک ایران (۱۳۶۶ تا ۱۳۸۴)، نمایشگاه پوسترهای تجربی تهران (۱۳۸۰) و بنیانگذاری بیینال گرافیک آسیایی از سوی مرکز اسناد فرهنگی یونسکو در ایران (۱۳۵۶) از دیگر فعالیت های اوست.
جایزه بهترین طراحی کتاب کودک سالهای ۱۳۴۲ و ۱۳۴۵، مدال رتبه اول دانشجوی ممتاز دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران (۱۳۴۴)، مدال طراحی نمایشگاه بینالمللی طراحی ژوونیزی فرانسه (۱۹۶۶)، طراح شاعر، برای طراحی پوسترهای سینمایی فستیوال سینمایی کن (۱۹۷۵)، جایزه و مدال بهترین پوسترهای سینمایی جشنواره فجر تهران (۱۳۶۵، ۱۳۶۶ و ۱۳۶۹)، جایزه بهترین آثار طراحی نشانههای دهه ۸۰ میلادی (۱۹۹۰) و دهها جایزه و تقدیرنامه دیگر از جمله جوایزی هستند که ممیز دریافت کرده است.
ممیز در سالهای پایانی عمر خویش با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد و از ۲۳ آبانماه ۱۳۸۴ برای تازهترین دور شیمیدرمانی، در بیمارستان آبان تهران بستری شده بود که چند روز بعد حالش رو به وخامت رفت و سرانجام در ۶۹ سالگی روز شنبه پنجم آذر ماه ۱۳۸۴ درگذشت. پیکر مرتضی ممیز، هفتم آذرماه، تشییع و در باغبانکلا، واقع در کردان کرج، بهخاک سپرده شد.
شنبه ۴ شهریور ۱۳۹۱ - ۱۰:۲۸
نظر شما