محقق کتاب «فقه تربیتی مبانی و پیشفرضها» از این اثر به عنوان نظریهای جدید در عرصه اسلامیسازی تعلیم و تربیت یاد کرد که با استناد به آرای حجتالاسلام علیرضا اعرافی در حوزه فقه تربیتی تالیف شده است.-
وی در پاسخ به این سوال که «این دانش چه معنا و کاربردهایی دارد؟» گفت: حضور دانش فقه در عرصه تعلیم و تربیت و آموزش و پرورش به این معناست که حوزههای تعلیم و تربیت مسلمانان بر اساس دستاوردهای پژوهشی متخصصان علوم تربیتی به یک سری بایدها و نبایدهایی منجر میشود، این دانش الگوهایی را ارایه میدهد تا مربیان و والدین اقدامات تربیتیشان را بر اساس آن ساماندهی کنند.
موسوی یادآور شد: تاکید ایده فقه تربیتی بر آن است که این بایدها و نبایدها تا حد امکان از منابع اسلامی و شرعی استناد شده باشند؛ به عبارت دیگر فقه تربیتی نظریه جدید در عرصه اسلامیسازی تعلیم و تربیت است. نوشتار حاضر به مبانی و پیش فرضهای این ایده میپردازد و به نوعی فلسفه فقه تربیتی تلقی میشود و فرصتها و چالشهای پیش روی این نظریه را بازخوانی میکند. به این ترتیب مخاطبان اصلی این کتاب را متخصصان علوم تربیتی و صاحبنظران تعلیم و تربیت در حوزه و دانشگاه تشکیل میدهند.
موسوی در پاسخ به این سوال که «روی جلد کتاب از علیرضا اعرافی به عنوان صاحب اثر و از شما به عنوان محقق و نگارشگر آن یاد شده است، چگونه تحقیقات این اثر را بر اساس آرای حجتالاسلام اعرافی تنظیم کردید؟» توضیح داد: اصل ایده «فقه تربیتی» و تالیف کتابی در این زمینه حدود 20 سال است که توسط حجتالاسلام اعرافی، رییس موسسه اشراق و عرفان و ریاست مرکز جامعة المصطفی العالمیه تولید و در مجامع علمی به صورت مصاحبه، تدریس و سخنرانی عرضه شده است. بر اساس این ایده، طرح پژوهشی تهیه کردم و با نظارت گام به گام صاحب این نظریه و مشاهده و ارزیابی وی، ریز موضوعات تصویب شدند و مرحله گردآوری اطلاعات و دادهها آغاز شد، سپس در جلسات هماندیشی آخرین و جدیدترین نظریات و مواضع حجتالاسلام اعرافی را در تدوین متن اعمال کردم.
معاون پژوهشی موسسه اشراق و عرفان با اشاره به این که مقدمه مباحث این نظریه در دو بخش نخستین کتاب با عناوین «حدود و قلمرو دانش فقه» و «حدود و قلمرو دانش تربیت و علوم تربیتی» در مکتوبات نیز جای دارند، گفت: نقطه ثقل اثر و تمرکز اصلی کتاب معطوف بر سومین فصل آن یعنی «مقایسه و تعامل دانش فقه و دانش تربیت» است که به نسبتسنجی رابطه این دو دانش و تقابل آنها بر یکدیگر میپردازد. نتیجه مباحث این بخش، فصل پایانی کتاب یعنی «فقه تربیتی» را شکل میدهد. این بخش ایده اصلی پژوهش را از زوایای گوناگون امکان، ضرورت فقه تربیتی، پیشینه فقه تربیتی، عناصر اصلی دانش فقه تربیتی، گستره این علم، جایگاه آن و مقایسهاش با دانشهای متناظر را در خود جای داده است.
محقق کتاب «فقه تربیتی مبانی و پیشفرضها» در پاسخ به این پرسش که «چه آیندهای را برای این اثر و طرح مبانی فقه تربیتی ترسیم میکنید؟» گفت: مهمترین نکته آن است که این ایده میتواند تحولاتی در عرصه تعلیم و تربیت بهویژه در وادی تعلیم و تربیت اسلامی ایجاد کند و حوزویان علاقهمند به این عرصه میتوانند به همفکری و تولید علم کمک کنند.
مدیر گروه پژوهشی فقه تربیتی موسسه اشراق و عرفان افزود: ایده فقه تربیتی به همین یک جلد خلاصه و محدود نمیشود. توسعه و بسط ابعاد گوناگون این ایده به صورت کلان پروژه در موسسه اشراق و عرفان در پنج طرح بزرگ تحقیقاتی تنظیم شده است. هر پروژه میتواند نگارش هفت تا هشت جلد کتاب را به خود اختصاص دهد.
وی این اثر را نخستین جلد این پروژه عنوان كرد و گفت: قرار است جلدهای بعدی این مجموعه به مباحثی نظیر «مسایل یادگیری»، «مسایل آموزشی»، «مسایل تربیتی» و «قواعد فقه تربیتی» اختصاص یابند. همچنین مدنظر است گروه فقه تربیتی موسسه اشراق و عرفان با همکاری محققان و متخصصان حوزه علوم تربیتی نگارش این مجموعه را به 20 جلد برساند.
نظر شما