مدیر انتشارات رسا در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: پایان‌نامه‌ها معمولا بازار خوبی برای فروش ندارند و این یکی از چند دلیلی است که ناشران تمایلی به انتشار آن‌ها در قالب کتاب نمی‌یابند.
محمدرضا ناجیان اصل درباره شرایط ناشران برای چاپ پایان‌نامه‌های دانشجویی گفت: این کار اغلب در مواردی اتفاق می‌افتد که اثر ارسالی به دفتر نشر، بسیار مستند و قوی باشد و استادان معتبری آن را تایید کنند که این حالت در بین موارد استثنایی قرار می‌گیرد. در واقع اگر استادی قبول کند که پایان‌نامه یک دانشجو به کتاب دانشگاهی تبدیل شود و به عنوان یک منبع درسی مورد استفاده قرار بگیرد ناشران به چاپ آن رغبت پیدا می‌کنند.
وی علاقه ناشر به یک موضوع خاص را علت دیگری دانست که ممکن است سبب انتخاب پایان‌نامه‌ای برای چاپ در قالب یک کتاب شود. وی در این‌باره توضیح داد: این اتفاق به‌ندرت می‌افتد و در این صورت به دلیل علاقه شخصی، ناشر آن اثر را با ریسک بالایی به چاپ می‌رساند.
به گفته ناجیان، یکی از دلایل اصلی بی‌رغبتی ناشران به چاپ پایان‌نامه‌های دانشجویی، کیفیت پایین آن‌هاست. وی با بیان این ادعا توضیح داد: درصد بالایی از پایان‌نامه‌ها برای گرفتن نمره و گذراندن واحد این درس نوشته می‌شوند؛ همین امر سبب پایین آمدن کیفیت آن‌ها می‌شود و این‌گونه پایان‌نامه‌ها ارزش چاپ شدن در قالب کتاب را نمی‌یابند.
وی با تاکید بر لزوم بالا رفتن کیفیت پژوهش‌های دانشجویی تاکید کرد: موضوعاتی که در پایان‌نامه‌ها بررسی می‌شوند اغلب در سطح جامعه و در بین عموم مردم مخاطب گسترده‌ای ندارد و فقط برخی از دانشجویان به موضوعات مطرح شده در آن نیاز دارند و در گروه مخاطبان قرار می‌گیرند.
ناجیان، برطرف شدن این معضل را نیازمند رابطه متقابل بین دولت و ناشران دانست و گفت: اگر توجه به پایان‌نامه‌های دانشجویی برای دولت اهمیت دارد باید بعد از انتشار تعداد قابل‌توجهی از کتاب‌ها را از ناشران خریداری و یا بخشی از هزینه کار را تقبل کند. در این صورت دانشجو هم انگیزه بیشتری پیدا می‌کند که پژوهش ارزشمندتری را ارایه کند زیرا می‌داند گروه وسیع‌تری در جامعه اثرش را می‌بینند.
به عقیده ناجیان، انتخاب موضوع توسط دانشجو در پیشبرد روند این امر اهمیت زیادی دارد. وی مورد نیاز بودن موضوع برای جامعه را بسیار با اهمیت خواند و گفت: پایان‌نامه‌هایی که یکی از موضوعات مورد نیاز جامعه در آن‌ها بررسی شوند و کیفیت بالایی هم دارند می‌توانند به صورت کتاب چاپ شوند و در دسترس مردم و مسوولان قرار بگیرند.
استفاده از منابع متعدد و معتبر موضوع دیگری بود که این ناشر به آن اشاره کرد و گفت: اگر پایان‌نامه‌ای بدون استناد به منابع معتبر نوشته شده باشد ناشر هیچ‌گاه حاضر به چاپ آن نمی‌شود؛ برای مثال هم اکنون کتابی درباره انقلاب ایران در حال آماده‌سازی برای چاپ است که پروفسوری آمریکایی آن را نوشته است. وی برای نگارش کتاب حدود 600 منبع معتبر را مطالعه و 10 سال برای نگارش کتاب زمان صرف کرده است، در حالی که به‌ندرت برای تالیف یک کتاب در ایران این اتفاق می‌افتد.
وی با اشاره به این نکته که انتشارات رسا تاکنون تعداد بسیار محدودی پایان‌نامه دانشجویی را به چاپ رسانده افزود: روند پژوهش در کشور ما مشکلات زیادی دارد و دانشجو با خواندن چند کتاب محدود و با آوردن منابعی که در انتهای کتاب‌های دیگر ذکر شده است پایان‌نامه‌ای را تدوین و ارایه می‌کند که حتی می‌توان آن را نوعی سرقت علمی نامید.
ناجیان ارایه راه‌حلی برای برطرف کردن این مشکل را نیازمند بررسی روند فعالیت‌های دانشگاهی کشور دانست و افزود: این مشکل بسیار اساسی است و با راه حل‌های یک یا دو نفر برطرف نخواهد شد و نیاز به بررسی همه جانبه موضوع دارد.
انتشارات «رسا» در سال 1356 تاسیس شد و تا سال‌ها پس از انقلاب، عمده‌ترین فعالیت موسسه نشر کتاب‌های تاریخ سیاسی معاصر ایران بود. از اوایل دهه 70 این موسسه انتشاراتی، نشر کتاب‌هایی در رشته مدیریت را نیز آغاز کرد که همچنان فعال و گسترده ادامه دارد.
این انتشارات از اواخر دهه 70 بخشی از فعالیت موسسه را به انتشار کتاب‌هایی در حوزه روانشناسی و روان‌درمانی اختصاص داد و هم اکنون یکی از اعضای انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی کشور محسوب می‌شود.
شنبه ۱۸ شهریور ۱۳۹۱ - ۰۸:۰۰
نظر شما