همزمان با پنجاهمين سال استقلال كشور الجزاير از استعمار فرانسه، «50 سال انتشار در الجزاير» به عنوان موضوع اصلي امسال انتخاب شده و برنامه اين رويداد فرهنگي بينالمللي حول محور اسقلال سياسي و فرهنگي الجزاير خلال پنج دهه اخير و دوران پس از انقلاب تنظيم شده است.
عبدالعزيز بوتفليقه ریيسجمهور الجزاير حامي اصلي نمايشگاه كتاب امسال است كه همچون سالهاي گذشته به قصر نمايشگاهي صنوبر دريايي (سافكس) در الجزيره بازگردانده شده است.
در همين حال قاره آفريقا هم فراموش نشده و در سالني به نام «آفريقا» ناشراني از 40 كشور آفريقايي به عرضه آثار نويسندگانشان ميپردازند. در سه روز پاياني نمايشگاه هم برنامهاي جنبي با موضوع «ادبيات و انقلاب» شامل گفتوگو با نويسندگان آفريقايي، از سوي مركز ملي تحقيقات تاريخي، انسانشناسي و ماقبل تاريخي الجزاير برگزار خواهد شد.
از بين نويسندگاني كه تاكنون دعوت حضور در نمايشگاه بينالمللي كتاب الجزاير 2012 را پذيرفتهاند، ميتوان به نامهاي نويسندگاني فرانسوي چون فائزه گوئن، ژوزه-آلن فرانلون و ژوزف ماسه-اسكارون اشاره كرد. با اين حال دو فيلسوف سرشناس فرانسوي به نامهاي تزوتان تدوروف و ميشل اونفراي به علت حضور نيافتن در ماه سپتامبر به دعوت نمايشگاه پاسخ منفي دادهاند.
نمايشگاه كتاب الجزاير در حالي شعار «كتاب من، آزادي من» را براي خود برگزيده كه در آن مراسمي براي بزرگداشت دو چهره ادبي سرشناس الجزايري به نامهاي مولود فرعون و احمد رضا حوحو تدارك ديده شده است.
مراسم بزرگداشت احمد رضا حوحو و مولود فرعون در نمايشگاه بينالمللي كتاب الجزاير به سه بخش كلي تقسيم شده است. بخش نخست شامل سخنرانيهاي دانشگاهي درباره اين دو نويسنده است كه از سوي واسيني الأعرج نويسنده و استاد دانشگاه الجزايري اداره ميشود. بخش ديگر بيان خاطرات از زبان كساني است كه اين دو را در گروههاي مبارزان الجزايري خلال نبرد خونين استقلال اين كشور و حضور در مراكزي اجتماعي چون ژرمن تيليون ميشناختند و بخش سوم به نمايشگاهي از عكسها و آثار اين دو نويسنده اختصاص پيدا كرده است.
مولود فرعون (1913-1962) از يادگاران سالهاي طولاني مبارزه عليه استعمار فرانسوي، در 15 مارس 1962 درست سه روز پيش از به رسميت شناختن استقلال الجزاير از سوي شارل دوگل، در حال فعاليت انقلابي همراه با ديگر مبارزان توسط يكي از مزدوران جوخههاي ترور فرانسوي با نام اختصاري OAS (آدمكش قصرهاي سلطنتي) به قتل رسيد. «سرزمين و خون»، «كودك فقر»، «اشعار سي محند» و «راههاي سنگلاخ» از مشهورترين آثار مولود فرعون به شمار ميآيند كه همگي به زبان فرانسوي نوشته شده بودند. با اين حال يكي از جملات مشهور او اين گونه است: به زبان فرانسوي مينويسم و به زبان فرانسوي سخن ميگويم تا به فرانسويها بگويم كه فرانسوي نيستم.
احمد رضا حوحو (1956-1911) نخستين نويسنده الجزايري و از چهرههاي ديني آن زمان به شمار ميآيد كه به زبان عربي مينوشت. در اوج دوران سلطه رژيم استعماري و اجبار به كارگيري زبان فرانسوي در مدارس، مطبوعات و آثار ادبي، حوحو زبان عربي را به عنوان ابزاري براي مبارزه و دعوت مردم به پيوستن به صفوف انقلابيهاي الجزاير به كار گرفت. او سرانجام به عربستان مهاجرت كرد و در مدينه به تحصيل علوم ديني پرداخت. سرانجام پس از جنگ جهاني دوم به الجزاير بازگشت و نخستين رمانش را با عنوان «زيباروي مكه» در سال 1947 به زبان عربي منتشر كرد. رمان «در همراهي با خر توفيق الحكيم» (1953) و مجموعه داستان «صاحب وحي» (1953) از ديگر آثار برجسته حوحو شناخته ميشوند. او همچنين نمايشنامههايي را به زبان عربي بر اساس آثار مارسل پانيول و ويكتور هوگو نوشت و در الجزاير روي صحنه اجرا كرد.
پليس استعماري قسنطينه احمد رضا حوحو را 29 مارس 1956 دستگير و او را از منزلش به زندان كديه منتقل كرد. همان شب او همراه تعدادي ديگر به جايي مشهور به كوه وحشي برده شد. جسد این نویسنده همراه هشت مبارز ديگر پس از انقلاب الجزاير در گوري دسته جمعي پيدا شد.
نظر شما