شماره 172 «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» با محوریت تاریخنگاری آکادمیک منتشر شد. در این شماره از ماهنامه موضوعهایی چون وضعیت مطالعات در تاریخنگاری آکادمیک معاصر ایران، پژوهش اسنادی در حوزه مطبوعات و تاریخنگاری امروز بررسی شدهاند.-
نگارنده در این سرمقاله که به بررسی چگونگی تاسیس درس تاریخ در دانشگاه و برخی ملاحضات پیرامونی از وضعیت گذشته و حال این رشته پرداخته در تلاش است تا با روش «توصیف تاریخی» و با مراجعه به صاحبنظران و استادان تاریخ به شیوه «تاریخ شفاهی» تحلیل خود را انجام دهد.
در بخشی از این مقاله میخوانیم: «تلفیق رشته تاریخ و جغرافیا، تکیه بر حافظهگرایی، رویکرد به اندیشههای افراطی باستانگرایانه و استفاده تبلیغاتی از تاریخ از مهمترین موانع تدریس آکادمیک تاریخ در گذشته بوده و امروزه نیز افزایش بیرویه ظرفیت رشته تاریخ بدون فراهم بودن امکانات، کمبود منابع درسی مناسب، کاهش ارتباط دوسویه استاد و دانشجو، رویکرد باستانستیزی در تاریخ و رنگ باختن نقش راهنمایی استاد در تحقیقات دانشجویی از مهمترین چالشهای تدریس آکادمیک تاریخ است.»
گفتوگوی کتاب ماه با دکتر داریوش رحمانیان و ابراهیم توفیق، اعضای هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران با عنوان «تاریخنگاری آکادمیک» در بخش گفتوگوی این شماره از کتاب ماه تاریخ و جغرافیا ارایه شده است.
«وضعیت مطالعات تاریخنگاری آکادمیک معاصر ایران» نوشته دکتر ناصر صدقی، «برآمدن تاریخ آکادمیک» به قلم سیاوش شوهانی و «وضع قوانین تاریخ: کارل. جی. همپل و معضل مدرک» نوشته جان جفرسون با ترجمه سیدرضا وسمهگر، مطالب بخش «نظرگاه» را تشکیل میدهند.
«کنکاش» عنوان بخش دیگری از این مجله است که در آن مقالاتی چون «علوم انسانی در چالش» نوشته مهدی دهبندی، «جغرافیای تاریخ اسلام» به قلم سیما رفسنجانی، «تاریخ گمشده» نوشته حسین حاتمی، «جهان اسلام» نوشته فضه محمودی، «در دامگه خویش» به قلم مرتضی رسولیپور، «زمینههای تاریخنگاری اسلامی» نوشته مهدی شریفیان و «ریشهیابی نزاع قدرت در جاهلیت و اسلام» به قلم رحیم شبانه آمده است.
«گردش تاریخ در باغ آکادمی» به قلم مرضیه سلیمانی، «پژوهشی اسنادی در حوزه مطبوعات» نوشته حمید نجار، «مجلسنشینان» نوشته محمد ابراهیمی فیلوری، «سارماتها» اثر عباس جداریکریمیان، «تجارت خارجی ایران» نوشته آرمان فروهی و عادل شعبانیمقدم عنوان مقالههای این شماره از ماهنامه تاریخ و جغرافیا در بخش «بازتاب» است.
«میرخواند و اثر تاریخی وی روضهالصفا» نوشته دکتر کوروش صالحی و محرم قلیزاده نیز از جمله مطالب این ماهنامه است که در بخش «تاریخنگاران» قرار دارد. این مقاله تلویحا به «میرخواند» و اثر تاریخی وی؛ روضهالصفا، اختصاص یافته است.
«توسعه در ایران» نوشته عزیزالله استپوی، «تاریخنگاری امروز» اثر ناهید پیروزفر، «تحولات اجتماعی» نوشته انور خالندی، «چالش دولتها» به قلم فریده فرزی و «فرهنگ واژگان متون تاریخی» نوشته سیامند خلیلی عنوان «پرتوهای تلاش» این شماره از ماهنامه تاریخ و جغرافیا را تشکیل میدهند.
در پایان کتاب ماه تاریخ و جغرافیا نیز علاوه بر بخش «پیشخوان تاریخ» که به معرفی کتابهای تازه در حوزه تاریخ میپردازد، یاداشتی تحت عنوان «کوتاه از تاریخ» همراه با چکیده انگلیسی برخی مقالات منتشر شده است.
شماره 172 «کتاب ماه تاریخ و جغرافیا» ویژه شهریورماه با سردبیری حبیبالله اسماعیلی همراه با لوح فشرده فهرست کتابهای منتشر شده مرداد 91 در ۱۳۶ صفحه و بهای یکهزار و ۵۰۰ تومان از سوی موسسه خانه کتاب در دسترس علاقهمندان به تاریخ و جغرافیا قرار گرفته است.
نظر شما