ايبنا - خواندن يك صفحه از يك كتاب را ميتوان چند گونه تعبيركرد؛ چيدن شاخه گلي از يك باغ، چشيدن جرعهاي از اكسير دانايي، لحظهاي همدلي با اهل دل، استشمام رايحهاي ناب، توصيه يك دوست براي دوستي با دوستي مهربان و...
چگونگی تفسیر قرآن به قرآن و گونههای آن مطلب مهم و مفیدی است که در این تفسیر به آن پرداخته شده است. مفسر تلاش کرده برای هر قسم یا گونه یک آدرس و نشانه کلی بدهد و مثال یا مثالهایی را نیز ذکر میکند. او این موضوع را تحت عنوان اقسام قرآن به قرآن در پیشگفتار تفسیر مطرح کرده است. به گفتهی وی سرّ تکثر گونههای یاد شده، آن است که آموزههای قرآن دارای سطوح و لایههاست، پیوند آیات همیشه از سنخ واژگان نیست و سوم آن که فهم پیوند در موارد زیادی تابع میزان علم و آگاهی مفسر است. از این رو همهی آیات در یک سطح از فهم و تفسیر قرار ندارند. برخی سهل و آسان و گاه چنان آسان است که میتوان به راحتی آن را از تحت تفسیر قرآن به قرآن بیرون دانست. برخی نیز سخت و پیچیده و گاه چنان پیچیده است که به دشواری میتوان به آن دست پیدا کرد.
پیوند آیات یا ظاهری است و یا باطنی. پیوند ظاهری بر سه رشته استوار است:
1. پیوند در همآوایی واژگان. این نوع پیوند به جنبهی فصاحت و بلاغت آیات ارتباط دارد.
2. پیوند و هم سویی در مفاهیم الفاظ.
3. پیوند و همسانی در مقاصد آیات.
مفسر بر آن است که آموزههای قرآن در جنبهی ظاهری آن محدود نیست. قرآن باطن نیز دارد. باطن قرآن بلکه باطنهای قرآن نیز با هم، هم سو و نیز با ظاهر قرآن هماهنگ است. از این رو در تفسیر قرآن به قرآن میبایست گونههای مختلف پیوند دیده شود. بر این پایه برخی اقسام پیوند پیچیده است و گاه آن چنان پیچیده که گویی تحت تفسیر قرآن به قرآن جای نمیگیرد.
صفحات 104 و 105/ آیتالله جوادی آملی و تفسیر تسنیم / دکتر مهدی احمدی/ انتشارات خانه کتاب/ چاپ اول/ سال 1391/ 188 صفحه/ 4000 تومان
نظر شما