به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «روانشناسی سلامت» نوشته دكتر حسين آزاد عصر روز گذشته، شنبه، 22 مهرماه با حضور دکتر مهدی منوچهری، استاد و مدرس دانشگاه کرج و سپیده باطبی، دبیر نشست در سرای اهل قلم برگزار شد. 

این نشست در آستانه روز جهانی بهداشت روان، به بررسی کتابی با عنوان «روانشناسی سلامت» اختصاص یافت. دکتر مهدی منوچهری، دارای مدرک دکترای روانشناسی سلامت، در ابتدای این نشست ریشه‌های شکل گیری مبحث روانشناسی سلامت را مطرح کرد و گفت: در دوره‌های گذشته، سلامت در حیطه پزشکی می‌گنجید و پزشکان در صدد بودند راهکارهایی را به کار ببرند که به کمک آن‌ها بیماران غربال و درمان شوند. به تدریج توجه افراد به سمت پیشگیری از بیماری‌ها جلب شد و اواخر قرن 20 میلادی بود که موضوع روانشناسی سلامت به میان آمد و انسان موجودی روانی، اجتماعی و زیستی در نظر گرفته شد.

به گفته منوچهری، بیماری‌هایی که ارتباط میان روان و بدن را مشخص می‌کردند زمینه‌ساز شکل‌گیری حوزه روانشناسی سلامت بوده‌اند. وی با بیان این مطلب ادامه داد: همان‌طور که در کتاب «روانشناسی سلامت» تاریخچه‌ای از شکل‌گیری این حوزه بیان شده می‌توان با مشاهده علل مرگ و میر در گذشته و حال، به ارتباط مستقیم میان مسایل روحی و جسمی پی برد.

وی معتقد است علم پزشکی به تنهایی نمی‌تواند علل تمامی درمان‌ها را شناسایی و آن‌ها را درمان کند. منوچهری تغییر الگوی سلامتی دوران حاضر را متفاوت از گذشته دانست و گفت: در گذشته فردی که مریض نبود یک انسان سالم تلقی می‌شد اما امروزه داشتن یک زندگی مثبت، شاد و با کیفیت به معیار و الگوی سلامتی تبدیل شده است.

وی در ادامه تعریفی از سلامت را از منابع علمی مختلف ارایه داد و مثال‌هایی را از تعامل میان مشکلات روانی مانند استرس و فشار روانی با مشکلات جسمانی همچون ناراحتی معده برشمرد و درصد دخالت عوامل روانشناختی را در بیماری‌های مختلف، متفاوت دانست.

بعد از مقدمه مطرح‌شده توسط کارشناس برنامه، وی به معرفی بیشتر کتاب «روان‌شناسی سلامت» پرداخت و اظهار کرد: بعد از فصل نخست کتاب که به تاریخچه مبحث اختصاص دارد، ارزیابی‌های سلامت بررسی می‌شوند و پرسش‌نامه‌هایی در لابه‌لای مباحث گنجانده شده که عوامل مختلفی مانند میزان استرس فرد و سطح کیفیت زندگی وی را می‌سنجند.

وی به برخی از این پرسش‌نامه‌ها اشاره کرد و بعد از برشمردن عوامل موثر در پایین آمدن سطح سلامت فرد، به مبحث فیزیولوژی پرداخت. منوچهری با اشاره به این‌که بخشی از این کتاب به مسایل مرتبط با فیزیولوژی اختصاص یافته است، ارتباط آن با عوامل روانشناسی را تایید کرد و افزود: در فصل پنجم کتاب مدل‌های تاثیر مسایل روانشناختی بر بیماری فرد بیان شده و نویسندگان در بخشی هم به بررسی تاثیر ویژگی‌های شخصیتی خاص افراد پرداخته‌اند.

منوچهری در ادامه توضیحاتی درباره گروه‌های مختلف شخصیتی افراد ارایه داد و گفت: الگوی درونی شخصیتی افراد بر میزان استرسی که فرد ادراک می‌کند تاثیرگذار است و در این میان چگونگی کنار آمدن افراد با مسایل استرس‌زا اهمیت زیادی می‌یابد.

این متخصص روانشناسی سلامت ادامه داد: این کتاب مسایلی را درباره رفتارها و الگوهای سلامت مطرح می‌کند و در فصلی نشان می‌دهد که چگونه با پیروی از این الگوها می‌توانیم از بیماری‌ها پیشگیری و در مرحله بعد آن‌ها را کنترل کنیم.

مبحث «درد» بخش بعدی بود که به گفته منوچهری در کتاب «روانشناسی سلامت» مطرح شده است. وی درباره این موضوع گفت: روانشناسی سلامت در حوزه بیماری‌های مزمن تحقیقات و فعالیت‌های زیادی داشته و نویسنده این کتاب راه‌هایی را معرفی می‌کند که با تکیه بر اصول روانشناسی بتوان دردهای جسمی را تا حدی تحمل کرد. در انتهای کتاب هم سیستم‌‌های «تن آرامی» معرفی می‌شوند و راهکارهایی که به کمک آن‌ها بتوان به آرامش روحی رسید به مخاطب معرفی می‌شوند.

«استرس» موضوعی بود که منوچهری به آن تاکید زیادی کرد و بخش پایانی صحبت‌هایش را به آن اختصاص داد. وی با بیان این‌که تعاریف مختلفی از استرس بیان شده اظهار کرد: برخی استرس را تعامل شرایط بیرونی، شرایط درونی فرد و ارزیابی‌های وی از محیط می‌دانند.

دکتر منوچهری که در سراسر جلسه، مطالبش را در تعامل با حاضران نشست و با نظرخواهی از آن‌ها توضیح داده بود در پایان هم به سوالات مختلف آن‌ها درباره مسایل روانشناسی پاسخ داد.

کتاب «روانشناسی سلامت» اثر دکتر حسین آزاد است و در سال 1389 از سوی انتشارات بعثت روانه بازار کتاب ایران شده بود. نشست نقد و بررسی این کتاب از ساعت 16 و 30 دقیقه دیروز، شنبه 22 مهرماه، در سرای اهل قلم با حضور مهدی منوچهری، کارشناس و سپیده باطبی به عنوان دبیر نشست برگزار شد.
 
دکتر آزاد، نویسنده این کتاب هم یکی از دعوت‌شدگان به این نشست بود که در جلسه حضور نیافت.