کارشناس‌ارشد امور سیاسی ترکیه و مترجم کتاب «عمق راهبردی» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: نویسنده کتاب احمد داوداوغلو وزیر امور خارجه ترکیه است که با نوشتن «عمق راهبردی» اطلاعاتی درباره گذشته، حال و برنامه‌های آینده ترکیه به مخاطب می‌دهد. این اطلاعات به آگاهی از سیاست‌های این کشور در عرصه جهانی و ارتباط‌گیری بین دو کشور ایران و ترکیه کمک شایانی می‌کند. 

نوحی‌نژادممقانی افزود: نبود اطلاعات کافی درباره مسایل مختلف ترکیه در ایران یکی از علت‌های ناشناس بودن ترکیه امروز برای همسایه ایرانی است. در این کتاب سعی شده تا با مشخص کردن جایگاه ترکیه در منطقه و سیاست‌هایی که در دست اجرا دارد، سرآغازی برای گسترش روابط با دیگر کشورها باشد.  


این مترجم درباره شیوه نگارش کتاب که دشوار به‌نظر می‌رسد، بیان کرد: داوداوغلو شیوه نگارش خاصی دارد و در بیان مواضع و دیدگاه‌ها از هر دری سخن گفته است، به همین دلیل مخاطب عام در برخورد با این کتاب ممکن است دچار سردرگمی شود، بنابراین با بهره‌گیری از ترجمه روان و ساده دشواری مطالب کتاب آسان‌تر می‌شود. 

این کارشناس مسایل ترکیه در پاسخ به این سوال که چرا در این کتاب  به ایران کمتر پرداخته‌ شده، گفت: این کتاب به ارتباط ترکیه با ناتو و منطقه اروپا توجه بیشتری داشته و درباره منطقه خاورمیانه نیز به مناسبات با اعراب توجه کرده است. همچنین به‌دلیل این‌که از انتشار این کتاب بیش از 10 سال می‌گذرد و در طول این سال‌ها ارتباط میان دو کشور بیشتر شده، می‌توان این ایراد را به کتاب وارد دانست که روابط با ایران را که یکی از قطب‌های مهم منطقه به‌شمار می‌رود، به‌طور گذرا بررسی کرده است.

نوحی‌نژاد با بیان استقبال گسترده‌ای که از کتاب شده است، افزود: این کتاب در سال 2001 میلادی برای نخستین‌بار منتشر شده و نگاه جامعی به سیاست خارجی ترکیه دارد. کتاب در ترکیه تا به‌حال بیش از 70 بار بازچاپ شده است که این نشان از جدید بودن ایده‌ها و تفکر داوداوغلو حتی برای هموطنانش دارد. این کتاب به دو زبان فارسی و عربی ترجمه شده و بر اهمیت مسایل ترکیه در منطقه تاکید دارد.

وی درباره لزوم توجه به چنین کتاب‌هایی در ارتباطات سیاسی دو کشور ایران و ترکیه اظهار کرد: این کتاب نخستین ترجمه‌ای است که منتشر کرده‌ام و دلیل آن نیاز به مطالعه در حوزه امور سیاسی ترکیه بود که به آن توجه چندانی نمی‌شود. در سال‌های اخیر روابط دو کشور رو به گسترش بوده و این امر توجه به چنین کتاب‌هایی را افزایش داده است. باید مترجمانی آگاه به زبان و فرهنگ دو کشور در اختیار داشته باشیم تا در راستای گسترش روابط بین ایران و ترکیه سیاست‌های درستی اتخاذ کنیم. 

کارشناس‌ارشد امور سیاسی ترکیه ادامه داد: متاسفانه چنین کتاب‌هایی در ترکیه با موضوع ایران و در ایران با نگاه به مسایل ترکیه انگشت‌شمارند که این امر نیازمند تولید کتاب به صورت ترجمه و تالیف است.

این مترجم درباره بخش‌بندی کتاب گفت: «عمق راهبردی» در سه بخش کلی با نام‌های «چهارچوب مفهومی و تاریخی»، «چهارچوب نظری: راهبرد مرحله‌ای و سیاست‌های حوزه‌ای» و «عرصه‌های قابل اجرا: ابزارهای راهبردی و سیاست‌های منطقه‌ای» تقسیم شده است که هر کدام از این بخش‌ها فصل‌های گوناگونی را دربردارد.

نوحی‌نژاد ادامه داد: بخش اول با سه فصل «مولفه‌های قدرت و طراحی راهبردی» به تعریف‌های مرتبط با قدرت ملی به‌همراه مثال‌هایی پرداخته است. در فصل دوم، «ناکافی بودن نظریه راهبردی و نتایج آن» به پس‌زمینه نقص نظریه راهبردی در ترکیه می‌پردازد و در فصل آخر «میراث تاریخی و جایگاه بین‌المللی ترکیه» تلاش شده تا تاثیر میراث تاریخی بر مولفه‌های سیاسی داخلی و خارجی هدایت‌کننده روابط بین‌المللی این کشور بررسی شود.

وی افزود: نویسنده در بخش دوم با نام «چهارچوب نظری: راهبرد مرحله‌ای و سیاست‌های حوزه‌ای»، با چهار فصل «نظریه‌های سیاست جغرافیایی دوره پس از جنگ سرد و ترکیه»، «حوزه نزدیک خشکی: بالکان‌ها، خاورمیانه، قفقاز»، «حوزه نزدیک دریایی: دریای سیاه، آدریاتیک، شرق دریای مدیترانه، دریای سرخ» و «حوزه نزدیک قاره‌ای: اروپا، شمال آفریقا، جنوب آسیا، آسیای مرکزی و شرقی» اهدافی مانند کمک به درک و مفهوم‌سازی تحلیل راهبردی مبتنی بر عمق جغرافیایی، مفاهیم اصلی و ابزارهای نظری، دیدگاه انتقادی مدل سیاست جغرافیای جاری ترکیه را ارایه می‌دهد. همچنین تاثیر ویژگی‌های جغرافیایی بر توسعه مسایل راهبردی را بررسی می‌کند. 

کارشناس مسایل ترکیه توضیح داد: بخش سوم کتاب با فصل‌های «ارتباطات راهبردی ترکیه و ابزارهای سیاست خارجی»، «تحول راهبردی و بالکان‌ها»، «خاورمیانه: کلید موازنه‌های اقتصادی ـ سیاسی و راهبردی»، «سیاست آسیای میانه در معادله قدرت اورآسیا» و «اتحادیه اروپا: تحلیل یک ارتباط چندبعدی و چندمعادله‌ای» به بررسی سیاست‌های منطقه‌ای ترکیه می‌پردازد.

چاپ نخست کتاب «عمق راهبردی» (موقعیت ترکیه در صحنه بین‌المللی)، نوشته احمد داوداوغلو و ترجمه محمدحسین نوحی‌نژادممقانی، در 560 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای 21 هزار و 200 تومان از سوی موسسه انتشارات امیرکبیر راهی بازار کتاب شده است.