هم‌نشینی سمع، بصر و قلب با یکدیگر
در شمار اولین نعمتهایی که خداوند در ابتدای آفرینش انسان به او می‌دهد. سمع، بصر و قلب (فواد) است: «ثُم سوان و نفخ فیه من روحه و جعل لکم السمع و الأبصار و الأفئدة قلیلا ما تشکرون». در تمامی پنج آیه‌ای که از «جعل» و «انشاء» سمع، ابصار و افئده سخن به میان آمده، اولاً. ترتیب این واژه‌ها در آیات و ثانیاً عدد اسامی (جمع ـ مفرد)، یکسان است. در آیه‌ای دیگر وقتی سخن از مسئولیت آن‌ها می‌شود، «أبصار» و «أفئده» شکل مفرد می‌یابند: «... أنّ السمع و البصر و الفؤاد کل اولئک کان عنه مسؤولا». جالب توجه است که «سمع» در هیچ یک از کاربردهای قرآنی‌‌اش، به صورت جمع نیامده است.
آیاتی که تاکنون آمد و بسیاری دیگر از آیات که بعد از این خواهد آمد، هم‌نشینی قابل توجه این مدرکات سه‌گانه با یکدیگر و اهمیت همراهی آن‌ها را می‌رساند.
این سه، با وجود اینکه برای تمامی انسان‌ها در ابتدای خلقتشان یکسان است، برای گروهی که به آیات الهی جحد می‌ورزند و از آن‌ها استفاده صحیح نکرده، مفید واقع نمی‌شود: «... و جعلنا لهم سمعا و أبصارا و أفئدة فما أغنی عنهم سمعهم و لا أبصارهم و لا أفئدتهم من شیء إذ کانوا یجحدون بآیات الله...»
صفحه 46/ معنی‌شناسی عقل در قرآن کریم / سعید کرمانی/ انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)/ چاپ اول/ سال 1391/ 128 صفحه/ 3000 تومان
شنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۱ - ۱۸:۰۰
نظر شما