به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست تخصصی «وضعیت نشر و چاپ داستان کوتاه و بلند در ایران» با حضور نادر قدیانی، مدیر انتشارات «قدیانی»، محمد عزیزی، مدیر انتشارات «روزگار» و یوسف یعقوبی‌فر، مدیر عامل «موسسه فرهنگی منادی تربیت»، عصر روز گذشته، سه‌شنبه، 23 آبان در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی برگزار شد.

در ابتدای این نشست قدیانی با بیان این که در سال‌های بعد از انقلاب در حوزه نشر کودک و نوجوان اتفاقات خارق‌العاده‌ای رخ داده است، گفت: در سال‌های نوجوانی من اغلب کتاب‌ها مشتریان خاص خودشان را داشتند و مخاطبان حوزه کودک و نوجوان اندک بودند،‌ ولی در سال‌های بعد از انقلاب نوجوانان کم کم به داستان علاقه‌مند شدند و به رمان‌خوانی روی آوردند. البته همچنان معتقدم که در حوزه بزرگسالان کتاب‌ها همواره مشتریان خودشان را در جامعه دارند.

عزیزی در ادامه این نشست با بیان انگیزه‌هایش از ورود به کار نشر توضیح داد: من در کنار معلمی کار نشر را آغاز کردم و به این امید به سراغ این کار رفتم که هم سر و سامانی به کارهای خودم به عنوان یک نویسنده دهم و هم  بتوانم کارهایی را که شایسته انتشار هستند و کمتر در جامعه شناخته شده‌اند، به چاپ برسانم.

وی ادامه داد: متاسفانه در عمل متوجه شدم که از نظر تجاری نمی‌توانم این روش را ادامه دهم، چرا که از مراکز نشر کمتر حمایتی صورت می گیرد و ناشران از لحاظ تقسیم‌بندی شغلی و کاری‌شان با موانع خاصی مواجهند.  

مدیر نشر روزگار افزود: به دلیل پاره‌‌‌ای  مشکلات به مرور به سمت انتشار آثار ترجمه رفتم، در حالی که چندان به آن تمایلی نداشتم.

یعقوبی‌فر نیز در ادامه این نشست گفت: ما همیشه نوشته‌ایم، اما اغلب نیازسنجی را از مخاطبانمان نگرفته‌ایم تا بدانیم که ذائقه مخاطب چیست.

وی افزود: در سال‌های گذشته بیشتر کتاب‌هایی که در حوزه کودک و نوجوان در ایران چاپ شده، داستان‌های کوتاه و عموم رمان‌ها از آثار ترجمه بوده‌اند. در این سال‌ها کمتر  مولفی را دیده‌ام که به دنبال نوشتن رمان بوده باشد  و این مساله از مشکلات اساسی ادبیات معاصر ما است.

این ناشر اضافه کرد: اگر ما بتوانیم ذائقه مخاطبان را نیاز سنجی کنیم، مطمئنا با اتکا به فرهنگ غنی و پیشینه محکم ادبی کشورمان آثار خوبی را ارایه خواهیم داد.

وی با بیان این که ذائقه کودکان و نوجوانان بیشتر ترجمه‌ای شده است، گفت: بازخورد ذهن ترجمه‌ای شده کودکان و نوجوانان در جامعه هویداست. در حالی که ما باید بچه‌ها را به سمت رمان‌های داخلی سوق دهیم و از فرهنگ ایرانی با روش تولید فکر استفاده کنیم و این موضوع باید دغدغه فرهنگی ناشران باشد؛ چرا که در حال حاضر مخاطبان ما به دنبال رمان‌های چند جلدی هستند و چندان به داستان کوتاه رغبت نشان نمی‌دهند.

در ادمه این نشست قدیانی گفت: با توجه به تجربه 45 ساله‌ام در حوزه کتاب و اندوخته‌ای که در این وادی دارم، معتقدم اگر همه در حوزه خودشان به شکل تخصصی کار کنند و به حوزه‌های یکدیگر وارد نشوند، قطعا موفق خواهند شد.

وی ادامه داد: متاسفانه در جامعه ما مسایل جوانان به خوبی مدیریت نمی‌شوند. بسیاری از افراد هم بدون داشتن مهارت لازم جواز نشر گرفتند. یک نویسنده خوب هرگز نمی‌تواند ناشر خوبی شود. یک ناشر خوب هم باید از روش ده‌ها ناشر استفاده کند و ساختار جامعه را بشناسد تا  موفق ‌شود.

مدیر انتشارات قدیانی اضافه کرد: متاسفانه در  اوایل انقلاب صنعت نشر ضربه بزرگی از ناشران دولتی خورد؛ در حالی که در این سال ها شاهد شکوفایی پراکنده ناشران خصوصی نیز هستیم.

وی افزود: آثار ما به دلیل محدودیت زبانمان، تیراژ پایینی دارند. به همین دلیل نویسنده حق تالیف اندکی می‌گیرد و کم کم به شغل‌های دیگر روی می‌آورد و در نتیجه نمی‌تواند در نویسندگی چندان موفق باشد.

قدیانی ادامه داد: زندگی یک نویسنده باید در جامعه تامین شود و فقط به این ترتیب است که نویسنده می‌تواند به شکل تخصصی به نوشتن فکر کند. مسوولان نیز باید از اهالی قلم حمایت کنند. متاسفانه در سیستم فعلی، شاید ناشری که در سال پنج عنوان کتاب منتشر می‌کند، موفق شود، ولی ناشری که موسسه و چندین کارمند دارد، از نظر اقتصادی کم می‌آورد.

وی با بیان این که اگر در همه حوزه‌ها به سمت حرفه‌ای شدن پیش برویم، نتیجه قابل قبول خواهد بود، گفت: صرفا داشتن عشق و علاقه به نشر نمی‌تواند دلیل موفقیت شود.

در ادامه نشست عزیزی نیز با بیان این که با وضعیتی که در چند ماه اخیر پیش آمده، صحبت از چاپ‌های زیر 500 عنوان شده است، گفت: وقتی به عنوان یک ناشر خانه و دفتری که دارید استیجاری باشد و دنبال چاپ کارهای زرد هم نروید و بخواهیدکار خوب هم چاپ کنید،  واقعا موفق نمی‌شوید.

وی با بیان این که توزیع کتاب، پل ارتباطی میان ناشر و نویسنده است افزود: در حال حاضر فقط با مشکلاتی از قبیل  گرانی کاغذ و توزیع دولتی مواجه نیستیم، مشکل تولید اثر هم داریم؛ به این معنا که نویسنده‌ها اغلب پشتوانه مطالعاتی کمی دارند در حالی که پیشینه ادبیات کلاسیک ما خیلی وسیع است.

مدیر نشر روزگار ادامه داد: همه نویسندگان ما قبل از این که نویسنده باشند مجبورند شغل دیگری داشته باشند، در عین حال خلاقیت بسیار محدود است و به محض این که کتاب خوبی منتشر می‌شود، همه از دست هم کپی می‌کنند.

عزیزی در ادامه سخنانش افزود: واضح است که تخصصی بودن یک ناشر به نفع وی است و هر چه کارها را محدود بکنیم به نفع ما است، البته نباید این را نادیده گرفت که خیلی از چیزها را بازار به ناشران تحمیل می‌کند.

این ناشر افزود: به نظر می‌رسد که در کشور ما از مسایل مهمی غفلت می‌شود؛ چرا که ناشران تنها به دنبال چاپ کتاب هستند و به این توجه ندارند که دارند موازی‌کاری می‌کنند، باید این مساله را هشدار دهیم تا ناشران به سراغ فرهنگ غنی ایرانی بروند.

یعقوبی‌فر نیز در قسمت دیگری از این جلسه با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری درباره کتابسازی گفت: باید سعی کنیم تا در کشور از کتابسازی جلوگیری ‌کنیم، و به سمت انتشار کتاب‌های زیبا با تصویرهای مناسب و ویرایش خوب پیش برویم و در عین حال به روز شویم و بچه‌ها را به سمت فرهنگ خوب ایرانی سوق دهیم.