تأثیر اعمال نیک و بد در یکدیگر
در اینجا مسأله دیگری است که تا حدی ممکن است آن را نتیجه بحث در حبط اعمال دانست و آن مسأله «احباط و تکفیر» است که عبارت است از اینکه آیا اعمال در یکدیگر اثر متقابل دارند و یکدیگر را باطل می‌کنند یا حسنات حکم و اثر خود را دارند و سیئات هم حکم و اثر متقابل دارند و یکدیگر را باطل می‌کنند یا حسنات حکم و اثر خود را دارند و سیئات را از بین می‌برد چون قرآن در این باره تصریح دارد.
1. بعضی از علما قائل به تباطل و تحابط اعمال شده‌اند و گفته‌اند: «اعمال یکدیگر را باطل می‌سازند» و آنگاه این علما در بین خود اختلاف کرده، بعضی گفته‌اند: هرگناهی حسنه قبل از خود را باطل می‌کند و هر حسنه‌ای سیئه قبل از خود را از بین می‌برد و لازمه آن حرف آن است که انسان یا تنها حسنه برایش می‌ماند و یا تنها سیئه.
2. بعضی دیگر گفته‌اند: «میان حسنات و سیئات موازنه می‌شود، به این معنا که از حسنات و سیئات هرکدام بیشتر باشد به مقدار آنکه کمتر است از آنکه بیشتر است کم می‌شود، تا اینکه در آخر از یکی باقی بماند و لازمه این دو قول این است که برای هر انسانی از اعمال گذشته‌اش به جز یک قسم نمانده باشد، یا حسنه به تنهایی و یا سیئه به تنهایی و یا اینکه هر دو با هم مساوی بوده و هر یک دیگری را ساقط می‌کند و هیچ چیز برایش نمانده باشد.
صفحه 102/ از علم تا عمل/ محمدحسین طباطبایی/ انتشارات غنچه/ چاپ اول/ سال 1391/ 184 صفحه/ 5900 تومان
یکشنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۱ - ۱۴:۰۰
نظر شما