تصویرگری کتابهای مذهبی کودکان و نوجوان/1
ابراهیمیشاهد: تصویرگران از صفات اخلاقی ائمه در تصاویر استفاده کنند
جعفر ابراهیمی، شاعر و نویسنده کتابهای کودکان و نوجوانان درباره چگونگی تصویرگری کتابهای کودک و نوجوان در حوزه کتابهای مذهبی که موضوع سلسله گفتوگوهای «ایبنا» با برخی از تصویرگران و نویسندگان این حوزه است، توضیحاتی داد. به اعتقاد این نویسنده، تصویرگران میتوانند از صفات اخلافی ائمه اطهار (ع) در خلق تصویر برای کتابهای کودک و نوجوان بهره ببرند.-
وی افزود: در این حوزه سختگیریهای زیادی بر تصویرگران اعمال میشود. این سختگیریها تا جایی است که بسیاری از تصویرگران از کار در این حوزه میترسند و دیگر به سمت آن نمیروند.
ابراهیمی اظهار کرد: برخی ایرادها بر تصویرگریهای این آثار به جا نیستند و از جانب اهل فن نیز مطرح نمیشوند؛ برای مثال در سال پیامبر اعظم (ص) کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان جشنواره کتابی برگزار کرده بود و در بخش کتابهای مربوط به زندگی پیامبر(ص) من هم کتابی داشتم که روی جلد آن، تصویر یکی از معروفترین تابلوهای نقاشی معراج پیامبر اکرم بود. در این تصویر اسبی که پیامبر سوار آن بود، صورتی شبیه به صورت زنان داشت و چهره پیامبر (ص) در ابرها فرو رفته بود و مشخص نبود. به این تصویر از طرف یکی از حاضران در این جشنواره اعتراض شد. این شخص معترض، روی جلد این کتاب را توهین به مقام بانوان میدانست.
وی با اشاره به این که نبود معیارهایی مشخص باعث شده تا مرزهای فعالیت تصویرگران مشخص نباشد، گفت: باید اساسنامهای ایجاد شود که به خوبی معیارهای تصویرگری کتاب مذهبی برای کودکان و نوجوانان با گروههای سنی مختلف در آن مشخص شده باشد. هم اکنون اساسنامهای در اداره کتاب وزارت ارشاد برای این امر وجود دارد که هنوز کامل نشده و نیاز به تجدید نظر دارد.
ابراهیمی درباره تصویرگری کتابهای نوجوانان نیز گفت: کتابهای نوجوانان نیاز چندانی به تصویرگری ندارند و تصویرگری برای این گروه سنی نیز آسانتر است. به این دلیل که نوجوانان با بسیاری از مفاهیم آشنا هستند و تقدس ائمه در ذهن آنها شکل گرفته است. مشکل اصلی تصویرگری در این زمینه از دیدگاه تصویرگران، برای کتابهای کودکان است.
نویسنده کتاب «چاقالو کوچولو» اظهار کرد: به نظر من برای کودکان پیش از دبستان این دسته کتابها نباید تولید شوند، اگر هم تولید میشوند باید خیلی کلی به آنها پرداخته شود. برای کودکان دبستانی نیز تصاویر باید در خدمت متن باشد؛ یعنی به گونه نباشد که متن در کنار تصویر هم نتواند ابهاماتی را که در تصویر برای کودک به وجود آمده، رفع کند.
ابراهیمی در پاسخ به این سوال که «چگونه میتوان برای کتابهای کودکان تصویرگری انجام داد در حالی که که هم درک راحتی برای مخاطب داشته باشد، هم تقدس ائمه به خوبی نشان داده شود؟» گفت: تصویرگران میتوانند شیوههای مختلفی را در تصویرگری خود به کار ببرند. بچههای امروز با تصویر یک دایره که از آن نور بیرون میآید ارتباط برقرار نمیکنند و این شیوه تصویرگری بسیار کلیشهای شده است. تصویرگران میتوانند از صفات ائمه در تصویرگریها بهره ببرند.
این داستاننویس افزود: برای مثال امام محمد باقر(ع)، به شکافنده علوم معروفند. در تصویرگری ایشان میتوان کلاسهای درسشان را تصویرگری کرد. البته علاوه بر استفاده از صفات ائمه در تصاویر راه دیگری نیز برای تصویرگری این دسته آثار وجود دارد. در تصویرگری کتاب مذهبی میتوان از منظر تخیل خود کودکان نیز تصاویری را ایجاد کرد.
وی افزود: انتخاب تصویرگرانی که علاوه بر تسلط بر هنر تصویرگری، اطلاعات دینی خوبی نیز داشته باشند، میتواند به بهبود اوضاع تصویرگری این دسته از کتابها کمک کند.
نظر شما