به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست بررسی کتاب «سفر شهادت» شامل سخنرانی‌های امام موسی صدر در تحلیل واقعه عاشورا عصر امروز (3 دی) در موسسه امام موسی صدر برگزار شد. مهدی فرخیان یکی از مترجمان کتاب و همچنین محمدحسین رجبی‌دوانی، مدرس و نویسنده حوزه دین و اندیشه در این نشست سخنرانی کردند.

فرخیان در ابتدای نشست با اشاره به آغاز سیر مطالعاتی درباره امام موسی صدر گفت: این سیر مطالعاتی در قالب جلساتی با تکیه بر آثار امام موسی صدر برگزار می‌شود.

وی سپس به ذکر نکاتی درباره کتاب پرداخت و گفت: امام موسی صدر در این اثر که در واقع شامل سخنرانی‌های وی درباره قیام امام حسین(ع) است، در بند نوشتن کتابی کلاسیک و تحلیلی درباره عاشورا نبوده است. او رهبر شیعیان لبنان و یک اندیشمند و مجتهد بود و به همین دلیل در بررسی واقعه کربلا از زاویه اجتماعی آن را مورد توجه قرار داد. در واقع همین دغدغه بررسی امور دینی از زاویه اجتماعی ویژگی‌ای است که امام موسی صدر را از سایر هم‌لباسانش متمایز می‌کند.

فرخیان افزود: امام موسی صدر هدف امام حسین(ع) را از قیام عاشورا سیاست می‌داند. آسیب‌شناسی عزاداری‌های عاشورا، پیوند واقعه کربلا با مسایل روز لبنان و جهان اسلام، توجه به انسان‌سازی، تبیین مشکلات جامعه و ارتباط آن با قیام سیدالشهداء(ع) و همچنین تاکید بر حضور و نقش زنان در قیام عاشورا و پس از روز دهم از جمله محورهای اصلی این اثر قلمداد می‌شوند.

وی تاکید کرد: امام موسی صدر از مساله عاشورا به سادگی گذر نکرد و در سخنانش از این واقعه برای تحکیم پایه‌های صلح کمک گرفت.

سپس رجبی‌دوانی گفت: پدرم، علامه علی رجبی‌دوانی، معتقد بود که چهره سیاسی امام موسی صدر بر وجه علمی وی غلبه پیدا کرده و به همین دلیل شخصیت علمی این مجتهد اندیشمند آن‌چنان که سزاوار بود شناخته نشد. او به واقع مجتهد و فقیهی برجسته و روشن بود.

وی به اشتراکات امام موسی صدر با امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در تحلیل و برداشت از واقعه عاشورا اشاره کرد و گفت: این شباهت ها نشان می‌دهد که تربیت‌شدگان مکتب ولایت و روحانیت شیعه اگر در جایگاه رهبری قرار بگیرند، برداشت‌های مشابهی از مسایل کلان اسلام خواهند داشت.

رجبی‌دوانی افزود:با مطالعه این اثر متوجه این شباهت‌ها می‌شویم که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنم. اصل‌دانستن مساله فلسطین و مظلومیت مردم این سرزمین و مشابه‌سازی اسرائیلیان به یزیدیان از جمله مواردی است که در برداشت‌های عاشورایی این سه رهبر شیعیان مشهود است. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که در دورانی که امام موسی صدر این سخنرانی‌ها را ایراد می‌کردند، هنوز جریان‌های اسلامی در فلسطین و لبنان شکل نگرفته بود. در واقع حماس و حزب‌الله پس از انقلاب اسلامی ایران و با الهام‌گیری از این انقلاب پدید آمدند.

این محقق و پژوهشگر حوزه دین و اندیشه ادامه داد: از دیگر وجوه اشتراک برداشت‌های این سه رهبر شیعی از واقعه کربلا، تاکید بر مقابله با اسرائیل و نهراسیدن از امکانات دشمن است، همان‌گونه که امام حسین(ع) در برابر لشکر سی‌هزار نفری دشمن نهراسید و میدان را خالی نکرد.

رجبی‌دوانی درباره اهمیت محتوای این اثر گفت: کتاب حاضر به دلیل تحلیل‌هایی که در آن ارایه شده است اهمیت دارد. امام موسی صدر معتقد بود که باید بر شناسایی و تبیین اهداف گوناگون قیام امام حسین(ع) تمرکز کرد نه این‌که تنها وجه عاطفی آن را مورد توجه قرار داد. البته او بر وجه عاطفی عاشورا در عزاداری‌ها تاکید داشت و در جایی گفته است که گریه‌ها برای امام حسین(ع) برای تازه کردن اندوه‌ها و میل به انتقام و خشم علیه باطل است.

وی به بررسی برخی از نکته‌های عاشورا از سوی امام موسی صدر اشاره کرد که تاکنون کمتر کسی درباره آن‌ها سخن گفته است. این محقق و پژوهشگر گفت: امام موسی صدر در تحلیل‌هایش بر کوتاهی‌های بنی هاشم و برخی از خویشان و نزدیکان امام حسین(ع) تاکید می‌کند. من نیز سعی کرده‌ام در برخی از سخنرانی‌ها به این مساله اشاره کنم. متاسفانه تصور می‌شود که بیان کوتاهی‌های نزدیکان امام حسین(ع) در حق ایشان ممکن است تاثیرات منفی در ذهن مردم بگذارد،در حالی که مردم با دانستن این موضوع، می‌توانند انحراف برخی از افرادی را که قبلا وجهه مثبتی داشتند، بهتر درک کنند.

رجبی‌دوانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: امام موسی صدر همچنین تحلیل زیبا و ارزشمندی را از نقش حضرت زینب(س) در قیام عاشورا و پیام‌رسانی درباره این قیام ارایه می‌کند. اساسا امام موسی صدر نقشی کلیدی برای زنان در تحولات اجتماعی و انقلاب‌ها در نظر می‌گیرد. او بر اهمیت تربیت دختران تاکید می‌کند، زیرا معتقد است با تربیت درست دختران می‌توان جامعه‌ای سالم و مردانی موفق داشت.

وی سپس به ذکر چند اشکال در متن کتاب پرداخت و گفت: سخنرانی با نوشتن بسیار متفاوت است و امکان سهو در آن وجود دارد. اگر یک سخنران خودش گفته‌هایش را گردآوری کند، امکان بازنگری و تصحیح اشتباهات را دارد، اما این اثر توسط امام موسی صدر گردآوری نشده است و به همین دلیل اشتباهاتی در آن دیده می‌شود. 

کتاب «سفر شهادت» به تازگی از سوی انتشارات موسسه امام موسی صدر منتشر شده است.