به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نخستین شماره از دوفصلنامه تاریخ علوم و فناوری دوره اسلامی «میراث علمی اسلام و ایران»، بهار و تابستان 1391، از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب منتشر شد.
«سرسخن» به هدف انتشار این دوفصلنامه پرداخته و سه دلیل اصلی را برای انتشار آن برشمرده است. نخست، «اغلب کارهای پژوهشگران خارجی که به زبان‌های دیگر بوده، به فارسی برگردانده نشده است.» دوم آن‌که «بیشتر آثار علمی دانشمندان ایرانی به عربی که زبان علمی مشترک سرزمین‌های اسلامی بود نگاشته شده و برای خواننده ایرانی امروزی تقریبا بی‌فایده است». «مشکل سوم دشواری و تخصصی بودن مطالبی است که در این زمینه منتشر می‌شود.»
بخش «مقاله» دوفصلنامه «میراث علمی اسلام و ایران» با عنوان «آشنایی با تاریخچه، طراحی و ساخت ساعت‌های آفتابی» نوشته «جان لنارت برگرن» با ترجمه مقداد قاری و مهدیه گل‌رنگی آغاز شده است.
دیگر مقاله‌های این شماره «اسرار قبله‌نماهای اصفهان» به‌قلم «یان پیتر هوخندایک» با ترجمه صمد فرخ‌نهاد، «اقلیدس، عمر خیام و ساکری» از «دیوید یوجین اسمیت» با ترجمه غلامحسین صدری‌افشار، «عوامل افول علوم اسلامی پس از سده دهم هجری» اثر «احمد یوسف الحسن» با ترجمه محمدجواد ناطق و همچنین شرح «مقاله دهم اصول اقلیدس و سیر پیشرفت مفهوم کمیت‌های گنگ از تمدن یونانی تا دوره اسلامی» نوشته زهرا پورنجف نام دارند.
در بخش «معرفی و نقد کتاب»، «فروغستان» اثر غلامحسین صدری‌افشار به معرفی و نقد «دانشنامه فن استیفا و سیاق» پرداخته و کتاب دیگری که در این بخش از سوی حنیف قلندری معرفی و نقد شده، «کتاب میزان الحکمه» اثر عبدالرحمان خازنی است.
شمامه محمدی‌فر «تاریخ پزشکی ایران و اسلام در فصلنامه پیام بهارستان» و معصومه امیری‌مقدم نیز «آثار تئودوسیوس» را نقد و بررسی کرده‌اند. یونس مهدوی در مقاله «تحریر اُکَر منلائوس: رساله‌ای در مثلثات و هندسه کره» اثر خواجه نصیرالدین طوسی را بررسی می‌کند. «شرح مقاله دهم اصول اقلیدس» نوشته زهرا پورنجف آخرین کتابی است که در این شماره معرفی می‌شود.
«معرفی نشریات» این دوفصلنامه با عنوان‌های «نگاهی به مجله مطالعاتی در تاریخ زیست‌شناسی روسیه» به‌قلم شمامه محمدی‌فر، «گانیتا بِهاراتی» (نشریه تاریخ ریاضیات هند)، نوشته یونس مهدوی، «نگاهی به دو مجله تاریخ علم» مقاله‌ای از غلامحسین صدری‌افشار و «مجله سهیل» به‌کوشش پویان رضوانی درباره یکی از مجله‌های تخصصی در حوزه تاریخ علم در تمدن اسلامی در بارسلون اسپانیاست.
«معرفی نسخ خطی» نخستین شماره از «میراث علمی اسلام و ایران» به «ترجمه عربی زبدة الهیئة نصیرالدین طوسی» از سجاد نیک‌فهم خوب‌روان و «الرسالة المحیطیة» به‌قلم آذر آقامیرزا درباره چاپ نسخه‌برگردان دست‌نویس شماره 229 کتابخانه آستان قدس رضوی به‌خط غیاث‌الدین جمشید کاشانی اختصاص دارد.
«یادنامه‌ها» به «گرامیداشت یاد پروفسور احمد یوسف الحسن» نوشته محمدجواد ناطق و «از کوخ ریاضت به کاخ ریاضیات» به‌قلم جعفر ربانی به زنده‌یاد استاد پرویز شهریاری پرداخته است.
«ترجمه رساله سُلّم السماء اثر غیاث‌الدین جمشید کاشانی» نوشته حمید بهلول و «رساله‌ای از ثابت بن قرّه در هندسه» اثر محمدمهدی کاوه‌یزدی دو مقاله بخش «رسائل» به‌شمار می‌روند.
«مصاحبه با آقای باقر مظفرزاده»، گزارش «همایش میراث علمی و فلسفی خواجه نصیرالدین طوسی» و «همایش میراث علمی غیاث‌الدین جمشید کاشانی» هر دو از زینب کریمیان در بخش «گزارش و مصاحبه»، پایان‌بخش نخستین شماره از دوفصلنامه «میراث علمی اسلام و ایران» است.
نخستین شماره از دوفصلنامه تاریخ علوم و فناوری دوره اسلامی «میراث علمی اسلام و ایران»، بهار و تابستان 1391، به مدیرمسوولی اکبر ایرانی و سردبیری محمد باقری در 221 صفحه از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب برای علاقه‌مندان تاریخ علم در دسترس قرار گرفته است.
سه‌شنبه ۳ بهمن ۱۳۹۱ - ۱۶:۴۴
نظر شما