گفتوگوی «ایبنا» با مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا
ایران منابع ارزشمندی برای نوشتن کتابهای سکهشناسی دارد
وستا سرخوش، مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا و از پژوهشگران کتاب «سکههای ساسانی» میگوید: سکهها از منابع با ارزش در مطالعات حوزههای تاریخ، باستانشناسی و هنر بهشمار میروند و پژوهشگران ایرانی با داشتن منابع سکهای که در موزهها وجود دارد، میتوانند کتابهای با ارزشی درباره آنها بنویسند.-
«ایبنا» بههمین بهانه گفتوگویی با «وستا سرخوش»، مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا و از پژوهشگران این کتاب انجام داده است.
سرخوش در پاسخ به این سوال که وضعیت علم سکهشناسی را در ایران چگونه ارزیابی میکنید؟ گفت: سکهشناسی در ایران علم تازهای است و تا پیش از این از دیدگاه کلکسیونهای شخصی، پول و ثروت به آن نگاه میشد. امیدوارم سکهشناسی جایگاه مناسبش را در ایران بهعنوان شاخهای جدا پیدا کند.
مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا به اهمیت سکهشناسی بهعنوان یکی از منابع تاریخی اشاره کرد و افزود: اگر انتشار کتابهای سکهشناسی بیشتر و دسترسی به آنها آسانتر شود به تاریخدانان و باستانشناسان کمک میکند تا مطالعاتشان را بهبود بدهند. ایران بهسبب موقعیت مناسب و در اختیار داشتن منابع سکهای ارزشمند میتواند کتابهای خوبی منتشر کند تا پژوهشگران ایرانشناس در سراسر جهان بتوانند از آنها استفاده کنند.
وی درباره تاثیر کتابها و کاتالوگها بر پژوهشهای ایرانیان که به منابع سکهای موزهای دسترسی ندارند، گفت: برای شناخت و مطالعه سکه بسیار مهم است که پژوهشگر از لحاظ فیزیکی بتواند آن را لمس کند اما همیشه این دسترسی برای پژوهشگران وجود ندارد. بنابراین در کاتالوگها که هر سکهای با عکس و مشخصات کامل معرفی شده، میتواند برخی نیازهای پژوهشی محققان را برطرف کند.
پژوهشگر کتاب «سکههای ساسانی» ادامه داد: هنگامیکه پژوهش را روی دوره خاص تاریخی انجام میدهیم و اطلاعات تاریخی و فرهنگی آن دوره را بررسی میکنیم این کاتالوگها آسانترین راه دسترسی به اطلاعات سکهها برای پژوهشگر خواهد بود. در کاتالوگها همیشه آخرین اطلاعات درج میشود و هر گاه اطلاعات تازهای در دورهای خاص بهدست آیند، کاتالوگها بهروز میشوند.
مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا بیان کرد: همچنين باید اطلاعات مربوط به سکهها را بهصورت آنلاین روی شبکه جهانی قرار داد تا علاوه بر پژوهشگران و موزهها، مردم نیز بتوانند از اطلاعات آنها استفاده کنند.
این پژوهشگر سکهشناس درباره وضعیت منابع کتاب موزه بریتانیا توضیح داد: منابع کتابی سکهشناسی موزه بریتانیا از غنیترین کتابخانههای دنیا بهشمار میرود. هر ساله نیز بودجهای برای خرید کتاب اختصاص پیدا میکند که البته در سالهای اخیر بهدلیل مشکلات اقتصادی این بودجه کاهش یافته است.
سرخوش افزود: با اینحال سکهشناسی از اهمیت زیادی در پژوهشهای باستانشناسی، تاریخی و هنری برخوردار است و گاه بدون وجود آنها نمیتوان اطلاعات کاملی از دورهای تاریخی بهدست آورد. این امر در انگلیس در درجهای است که هر ساله علاوهبر انتشار تعداد بسیاری مقاله در این حوزه و یافتههای تازه آن، مجلهها و تقویمهای مخصوص سکه نیز منتشر میشوند.
وی درباره بخش سکههای مشرقزمین موزه بریتانیا که مسوولیت آن را بهعهده دارد، توضیح داد: سکههای این بخش از دوره اشکانیان، ساسانیان تا اعراب و صدر اسلام، از شروع اسلام، خلفای عباسی تا آلبویه، سامانیان، فاطمیان، مغولها، چنگیزخان و سلجوقیان را دربرمیگیرد.
مسوول سکههای خاورمیانه موزه بریتانیا افزود: خوشبختانه در ایران کتابخانه و موزه ملک برای پژوهشگران این دسترسی را ایجاد کرده تا آنها از منابع سکهای و کتابی آن استفاده کنند و امیدوارم دیگر موزهها نیز این منابع را برای پیشبرد تحقیقات در حوزههای مختلف در اختیار پژوهشگران قرار دهند.
سرخوش در پایان درباره برنامه آیندهاش گفت: کتاب «سکههای ساسانی» پروژهای از سوی موسسه بریتانیایی مطالعات ایران و با همکاری موزه ملی ایران بود که کار آن بهپایان رسید. در حال حاضر پروژه بینالمللی سکههای اشکانی، برنامهای است که با همکاری «میشاییل آلرام» از وین انجام میدهیم که شامل سکههای موجود در لندن، وین، تهران، پاریس و انجمن آمریکایی سکهشناسی نیویورک است. برای این انتشار این مجموعه سکهها 9 جلد کتاب پیشبینی شده که جلد نخست آن درباره سکههای بلاش اول بهچاپ رسیده است.
وستا سرخوش کورتیس، متولد 1330، مسوول سکههای مشرقزمین موزه بریتانیا از یکصد و 50 هزار سکه در بخش سکههای ایرانی و اسلامی نگهداری میکند. این کارشناس حوزه سکههای تاریخی مدیر پروژه مشترک بینالمللی سکههای اشکانی از قرن سوم پیش از میلاد تا قرن سوم میلادی بهشمار میرود. وی که همسر جان کورتیس، نگهدارنده مجموعه خاورمیانه، بهویژه ایران و عراق در موزه بریتانیا است، تا پیش از این مسوول پروژههای «شکوه اصفهان: سکههایی از ایران» و «ایران قبل از اسلام: از 224 تا 651 میلادی» بوده است.
برخی کتابهای وی «اسطورههای ایرانی»، «تولد یک امپراطوری(کوروش و داریوش معماران سلسله هخامنشی)»، «پیدایش امپراتوری ایران (آخرین یافتهها)»، «عصر پارتیان» و «عاشقانهها: اشعار عاشقانه ایرانی همراه با تصاویری از گنجینه موزه بریتانیا» نام دارند.
جلد نخست کتاب «سکههای ساسانی (مجموعه سکههای ساسانیان در موزه ملی ایران)» مربوط به سکههای اردشیر اول تا هرمزد چهارم و جلد دوم آن دورههای خسرو دوم تا یزدگرد سوم را بررسی کرده است. «وستا سرخوش کورتیس»، «الهه عسکری» و «الیزابت جی. پندلتون» با همکاری «ریچارد هاجز» و «علیاکبر صافی» در سال 2010 این کتاب را گردآوری و تالیف کردهاند.
نظر شما