جمعه ۱۳ بهمن ۱۳۹۱ - ۱۱:۰۷
محیط طباطبایی: کتاب‌های تهرا‌ن‌شناسی روزنه‌ای برای شناخت ایران است

احمد محیط طباطبایی، رییس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم)، در مراسم رونمایی از دو کتاب عکس با موضوع تهران گفت: تهران به‌دلیل این‌که افرادی از تمام قومیت‌ها و گروه‌ها در آن زندگی می‌کنند، چکیده‌ای از تمام ایرانیان را دربر دارد و کتاب‌های تهران‌شناسی نیز روزنه‌ای برای شناخت ایران است._

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مراسم رونمایی از دو کتاب «با من به طهران بیایید» و «تهران امروز»، پنجشنبه (۱۲ بهمن‌ماه) با حضور احمد محیط طباطبایی، رییس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم)، محمدرضا سعیدآبادی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، احمد مسجدجامعی، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران، نصرالله حدادی،‌ پژوهشگر تهران‌شناس، داریوش تهامی، مجموعه‌دار عکس‌های تهران، مجید ناگهی، عکاس کتاب «تهران امروز»، با دبیری سهیل محمودی، شاعر و منتقد و جمع بسیاری از اهالی فرهنگ و هنر در خانه فرهنگ و هنر گویا برگزار شد. 

احمد محیط طباطبایی در این مراسم بیان کرد: ثبت و ضبط مدارک تاریخی کاری با اهمیت است. کتاب‌هایی که در حوزه تهران منتشر می‌شوند،‌ متفاوت‌اند، چرا که نگاه به تهران، نگاه به ایران است، چکیده‌ای از گروه‌ها و قومیت‌ها در این شهر گردآمده‌اند و مقصدی برای فعالیت‌های فرهنگی ایران به‌شمار می‌روند. امیدوارم این چرخه همچنان حرکت روبه‌جلو را ادامه دهد تا نسل جدید از آن استفاده کنند.  

رییس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) افزود: پدرم عکس‌های بسیاری از دوره‌های پهلوی به‌ویژه پهلوی دوم و سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ داشت که در روزنامه‌های آن دوران استفاده می‌کرد. گردآوری این عکس‌ها بخشی از تاریخ شهر تهران است.

معاون دانشنامه تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌زمین ادامه داد: فرایند خوبی را در دهه اخیر شاهدیم که نگاه به تهران را متفاوت کرده است، به‌ویژه استفاده از دوربین عکاسی و دیگر محصولات فرهنگی و هنری که ناشران در انتشار آن‌ها همت به‌سزایی دارند.

محمدرضا سعیدآبادی نیز در این نشست گفت: کتاب «با من به طهران بیایید» بخشی از میراث فرهنگی طبیعی، همچنین میراث معنوی و ناملموس تهران و گوشه‌ای از هویت ما به‌‌شمار می‌رود.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو افزود: در برنامه‌های یونسکو به این بخش از میراث معنوی و ناملموس توجه بسیار می‌شود و تمام شهرها و کشورهای دنیا تلاش می‌کنند تا در عرصه فرهنگ و تمدن اثری را معرفی کنند. امیدوارم با عرضه چنین آثاری، تهران که در حوزه میراث و تاریخ از شهرهای دیگر ایران عقب‌تر بوده و اکنون بخشی از شناسنامه زرین ایرانیان است، در عرصه بین‌الملل و جهان دیده شود.

احمد مسجدجامعی نیز در بخشی از این مراسم اظهار کرد: برای فضای فرهنگی، در این شرایط دشوار اقتصادی، انتشار چنین کتاب‌هایی کار بزرگی به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر تا چند دهه پیش توجه به حوزه تهران و پژوهش‌های آن بسیار اندک و انگشت‌شمار بود که نخستین آن‌ها مجموعه کتاب‌های جعفر شهری، حسین کریمان و حجت بداغی بودند.

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران گفت: در سال‌های اخیر توجه بسیاری به مساله تهران و تهران‌شناسی شده است،به‌ویژه با شکل‌گیری شوراهای شهر، از دهه ۸۰ شاهد آثار گوناگونی درباره تهران‌شناسی بودیم که حجم آن‌ها بسیار افزایش یافته است. شهرداری‌ها نیز از این آثار حمایت کردند، چرا که با عملکرد آن‌ها ارتباط مستقیم دارند. 

وی ادامه داد: کتاب «با من به طهران بیایید»، روایتی از ابعاد متفاوت تهران است و چهره‌های مختلف آن‌را نشان می‌دهد. در واقع جریان و روند عکاسی در ایران سابقه‌ای طولانی دارد و در دارالفنون به‌عنوان رشته و حرفه تدریس می‌شد اما همیشه نگاهی اشرافی به آن بود و عکس‌ها در دوره‌های مختلف روایت بناها و ساختمان‌های بلند رادربرداشت و مردم و زندگی آن‌ها در حاشیه بودند.

مسجدجامعی بیان کرد: پس از این دوره نیز عکاسی ماشین اهمیت پیدا می‌کند و گزارش از خیابان‌ها محور عکس‌ها شده و به‌تبع آن نیز مردم دیده می‌شوند و هنوز عکاسی در بدنه جامعه رسوخ نکرده بود. در این کتاب در بخش مشاغل، ۵۱ شغل آورده شده و فقط توجه به ساختمان نیست، بلکه انسان‌ها نیز دیده شده‌اند.

وی گفت: این کتاب روایتی واقعی از زندگی افراد در دوره‌های قاجار و پهلوی است و می‌تواند به فهم بهتر از تهران، تاریخ، مناسبات و مشاغل آن کمک شایانی کند.
نصرالله حدادی نیز در این نشست گفت: سال ۱۳۶۳ با جعفر شهری آشنا شدم که تاثیر بسیاری بر نگاهم به تهران گذاشت. سه سال پیش زمانی‌که طرح پژوهش درباره تهران در شبکه تهران آغاز شد، فکر نمی‌کردم که تهران این‌قدر زیبا باشد و مکان‌هایی داشته باشد که نتوان با کلمه آن‌ها را توصیف کرد.

این پژوهشگر تهران‌شناس ادامه داد: جا دارد از استادان تهران‌شناسی
مانند علی جواهرکلام،‌ سعید نفیسی،‌ محمد محیط طباطبایی،‌ حجت بلاغی، حسین کریمان، حسین نوربخش و جعفر شهری نیز در این مراسم یادی کنیم.

داریوش تهامی هم در ادامه نشست گفت: علاقه به پدرم باعث شد تا پس از وی مغازه‌ای را که در گوشه‌ای از میدان بهارستان بود به‌دست بگیرم. در این فضایی که از پدرم به یادگار مانده عکس‌های بسیاری از گذشته تهران وجود داشت، این عکس‌ها علاقه به تاریخ کشورم را دوچندان کرد.

کلکسیون‌دار عکس‌های قدیمی تهران افزود: در واقع تمامی ایرانیان نسبت به تاریخشان علاقه خاصی دارند و همیشه دیدن عکس‌های گذشته برای آن‌ها حسی نوستالژیک است. بارها ایرانیانی که از خارج بازگشته‌اند به میدان بهارستان و این دفتر می‌آیند و با دیدن عکس‌ها خاطراتشان را زنده می‌کنند. این خاطرات، میراث ماست که باید به آن وفادار باشیم و به کشورمان عشق بورزیم.

مجید ناگهی در بخش دیگری از این مراسم، ضمن قدردانی از تمامی افرادی که در پروژه کتاب «تهران امروز» وی را همراهی کردند، بیان کرد: این طرح از پژوهشگاه حوزه هنری و با مدیریت مرتضی گودرزی دیباج، مدیر این پژوهشگاه در سال ۱۳۸۳ آغاز شد.

این عکاس افزود: تهران به‌عنوان زادگاهم پر از خاطرات خوب و بد است اما در کتاب،عکس‌هایی انتخاب شده که برداشت‌ها و برش‌های زیبایی از تهران را به نمایش می‌گذارد. همچنین «تهران امروز»، نخستین کتاب در قطع رحلی به‌شمار می‌رود که عکس‌هایش با دوربین دیجیتال گرفته شده است.

ناگهی در ادامه به مشکلات چاپ و نشر کتاب نیز اشاره کرد و گفت: کار کتاب تمام شده و باید از ناصر میرباقری سپاسگزاری کنم که زحمت بسیاری برای انتشار کتاب کشید اما توجه به مساله نشر باعث خواهد شد تا افرادی مانند من با انگیزه بیشتری به ادامه کار تشویق شوند.

سهیل محمودی، دبیر نشست اظهار کرد: شناخت امروز خارجیان از ایران و به‌ویژه تهران نیاز به همتی داشت که کتاب‌هایی این چنین را تهیه کنند. در حوزه تصویر که از کلمه گویاتر و از فیلم ساده‌تر است، چرا که نیاز به ترجمه ندارد، تهران از زاویه‌های دیگر دیده می‌شود و در خارج از مرزها شناخت متفاوتی از ایران به‌دست می‌دهد.

این شاعر ادامه داد: خوشنویسی نیز از هنرهایی به‌شمار می‌رود که به شهر هویت و غنا می‌بخشد. همه مکان‌های تاریخی دارای خوشنویسی‌اند اما امروزه تمامی خطوط و گرافیک با کامپیوتر انجام می‌شود و این باعث شده تا مردم با هویت ارزشی گذشته، ارتباط برقرار نکنند. 

در این نشست همچنین علی‌اکبر محمودیان از پیشکسوتان و پژوهشگران جغرافیا و جغرافیای تاریخی، یدالله کابلی خوانساری،خوشنویس و شکسته‌نویس و داریوش اسدزاده، بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر در سخنانی با ابراز خشنودی از انتشار چنین کتاب‌هایی درباره تهران قدیم و جدید و تشویق مولفان و ناشر کتاب، تدوین این کتاب‌ها را حرکتی بزرگ برای نشان دادن گوشه‌ای از میراث فرهنگی و هنری ایران دانستند.

کتاب «با من به طهران بیایید» روایت عکس‌های طهران قدیم برگرفته از آرشیو داریوش تهامی است که از سوی نصرالله حدادی، تهران‌شناس و پژوهشگر این حوزه نوشته شده است.

کتاب «تهران امروز» نیز روایت فعلی شهر تهران در قاب عکس، به‌عنوان ام‌القرای جهان اسلام و پایتخت ایران است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها