كامور بخشايش، داور بخش خاطره با موضوعهای دفاعمقدس و انقلاب اسلامي در دوازدهمین جشنواره انتخاب کتاب سال شهيد حبيب غنيپور در گفتوگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، اظهار كرد: برگزاري جشنوارههاي ادبي، مهمترین اتفاقهای كشور در حوزه فرهنگ و هنر و به ویژه کتاب و کتابخوانی و موجب ارتقای سطح کمی و کیفی آثار تولید شده در موضوعهای گوناگون است.
وي این جشنوارهها را در ظاهر فرصتي براي قدرداني و تشکر از نویسندگان و آثار برتر خواند و گفت: جشنوارهها در باطن ابزار و روشی برای ارتقای سطح آثار است زيرا معیارهای انتخاب یک اثر خوب در هر جشنوارهای براساس دورنمایی جامعه از هنر و ادبیات است و در این داوریها آثار از ديدگاه همين شاخص و معیار سنجیده میشود.
كامور بخشايش در پاسخ به اين سوال كه «آیا بهترین راه برای تعیین و تشخیص برتری یک اثر فقط جشنوارههاست؟» توضيح داد: یکی از روشها میتواند جشنوارهها باشد. البته هر جشنواره شرایط و ضوابطی دارد. معتقدم باید در کنار برگزاری جشنوارهها چند کار عمده و اساسی انجام داد و مهمترین آنها برگزاري جلسات نقد و بررسی است.
وي ادامه داد: برگزاري جشنوارهها به دليل ايجاد انگيزه ميان نويسندگان و هنرمندان كار ارزندهاي است زیرا نويسندگان در نگارش آثار خود به معیارها و شاخصها توجه ميكنند و میکوشند برای جشنوارههای بعد آثار بهتری خلق کنند. اين روش ميتواند سبب ارتقاء کم و کیف آثار و به نتیجه رسیدن اهداف متعالی در عرصه هنر و ادبیات شود.
كامور بخشايش گفت: روال جشنوارههاي امروز به اين شيوه است كه داوران براساس معیارها و شاخصههای تعيين شده مسوولان جشنواره اثری را به عنوان اثر برتر انتخاب و قدرداني میکنند و همه چيز تمام ميشود. در حالي كه اين انتخاب بايد سرآغاز مسیري طولانی براي جلسات نقد و بررسی و مطرح كردن نقاط ضعف و قوت آثار باشد تا از اين طريق عیار آنها سنجیده و تبیین و به عنوان الگو به جامعه کتابخوان معرفی شود. سپس مسوولان فرهنگی از آثار حمایت کنند و شرایطی را برای معرفی بهتر آنها فراهم آورند. مهمتر از این مسايل، عمیق شدن در هر موضوع و سوژه است؛ یعنی پایه تمام نوشتهها و آثار باید بر مبناي تحقیق و پژوهش باشد تا اثری ماندگار و فاخر توليد شود.
وي درباره جشنواره انتخاب کتاب سال شهيد حبيب غنيپور افزود: این جشنواره ارزشی و خودجوش است و از دل مکاني مقدس و ارزشمند به نام مسجد جوادالائمه(ع) بیرون آمده است. جشنواره شهيد حبيب غنيپور مردمیترین جشنواره، بدون انتساب به ارگانی دولتی است و ميتوان از آن به عنوان یک تحول فرهنگی بزرگ ياد كرد.
كامور بخشایش در پاسخ به اين سوال كه «چرا بيشتر كتابهاي راه يافته به مرحله نيمه نهايي دوازدهمین جشنواره انتخاب کتاب سال شهيد حبيب غنيپور به خاطرات دفاعمقدس اختصاص دارد و كمتر اثري با موضوع انقلاب در ميان آنها ديده ميشود؟» توضيح داد: اين مساله به شناسايي كتابهاي منتشر شده در سال گذشته بازميگردد زيرا تعداد كتابهاي خاطره با موضوع دفاعمقدس به نسبت انقلاب اسلامي بيشتر بود. بررسي اين آثار نشان داد ادبیات دفاع مقدس نسبت به سالهاي نخست آن از نظر چگونگی پردازش سوژه، مستندسازی، فضاسازی، نوع سوژه، انتخاب موضوع، القای ارزشها و مفاهیم دفاع مقدس، ایجاد روحیه و فرهنگ ایثار و شهادت و مقاومت رشد بسيار خوبي داشته است.
این نویسنده درباره معيارهاي داوري در بررسي آثار با موضوع خاطره گفت: اصالت خاطره، فضاسازی، شخصیتپردازی، توانایی در پرداخت جزییات، مستند بودن روایت، القاء ارزشهای دینی و اخلاقی، توجه به جنبههای روانشناختی راوی، توانایی مصاحبهگر و تدوینگر در پرداخت روایت از مؤلفههای سنجش آثار بوده است.
وي انتخاب يك اثر از ميان آثار مورد داوري قرار گرفته را دليل بر ضعيف بودن ديگر آثار ندانست و افزود: اثر منتخب به معيارها و شاخصهها نزديك بود و ما باید یک اثر را انتخاب ميكرديم. داوران بخش خاطره با موضوعهای دفاعمقدس و انقلاب اسلامي برای احاطه بیشتر به مؤلفههای کتاب سال دفاع مقدس و نیز جایزه جلال آلاحمد هم توجه داشتند و سعی کردند برای انتخاب اثر برگزیده با احتیاط و توجه بیشتر حرکت کنند. البته داوری سختی بود، چون بسیاری از آثار به مراحل نهایی رسیده در سطح نزدیک به هم بودند.
نويسنده كتاب «ياس در قفس» درباره ضعف عمده كتابهاي منتشر شده با موضوع خاطره در سال 1390 افزود: يكي از اين موارد اطناب در پردازش و روایت بود. در برخی آثار، جملههای زائد بسیاری دیده میشد و حوادث مشابه بین از حد شرح داده شده بود؛ این وضعیت گاه در خواننده احساس دلزدگی به وجود ميآورد. برخی آثار هم در چگونگی روایت دچار مشكل بود و بعضي ديگر مشکلات ساختاري داشت و موضوعهای و سوژههای تکراری در آنها ديده ميشد.
كامور بخشايش در پايان برگزاري جشنوارههایی مانند شهید حبیب غنیپور را عامل مناسبی برای ایجاد انگیزه در نسل جوان براي تولید آثار بهتر دانست و گفت: امیدوارم اين نوع جشنوارهها تداوم یابد و از نظر محتوا همه ساله غنیتر شود.
اختتاميه دوازدهمين دوره انتخاب کتاب سال جشنواره شهيد حبيب غنيپور 14 اسفند ماه 91 برگزار ميشود.
یکشنبه ۶ اسفند ۱۳۹۱ - ۱۳:۰۶
نظر شما