به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلد 69 از مجموعه 110 جلدی «آفرینندگان فرهنگ و تمدن اسلام و بوم ایران» نوشته علی اکبر ولایتی به «احمد نیریزی» خوشنویس شهیر اواخر دوره صفوی اختصاص دارد.
احمد بن شمس‌الدین محمد نیریزی یا میرزا احمد نیریزی ملقب به سلطانی از مهم‌ترین خوشنویسان خط نسخ و کاتبان قرآن در سده 12 هجری، اواخر حکومت صفوی است. او بانی شیوه خاصی در خط نسخ است که مورد استقبال خوشنویسان پس از او قرار گرفت و به نسخ ایرانی شهرت یافته‌است.
نیریزی به مناسبت کتابت برای شاه سلطان حسین صفوی برخی آثارش را با عبارت «سلطانی» رقم یا امضا می‌کرده است. او به مهم‌ترین خوشنویس خط نسخ شهرت دارد اما در نوشتن شکسته و نستعلیق نیز سرآمد روزگار بوده است.
این کتاب 6 فصل دارد که به ترتیب عبارتند از «مروری بر اوضاع سیاسی ایران در عصر احمد نیریزی»، «هنر در دوران صفویه و موقعیت شهر اصفهان»، «زندگینامه»، «احمد نیریزی و خط نسخ»، «آثار میرزا احمد نیریزی» و «کتابشناسی».
فصل سوم کتاب حاوی زندگینامه تقریبا کاملی است از این خوشنویس شهیر زمان شاه سلطان حسین صفوی. در این فصل به جز بیان اعتقادات و منش اجتماعی و مذهبی این خوشنویس، استادان و شاگردان و همچنین پیروان خط او نیز معرفی شده است.
ولایتی در فصل چهارم نیز تحلیلی از خط نسخ و مقایسه آن با خط کوفی ارایه داده و ابداعات نیریزی در این خط را نیز بررسی کرده است. او همچنین در فصل آخر تمام منابع موجود درباره این خوشنویس شهیر، را برای مطالعه بیشتر مخاطبان و علاقه‌مندان در پنج بخش معرفی کرده است: الف) تذکره‌ها، ب) کتاب‌ها، ج) دانش‌نامه‌ها و لغت‌نامه‌ها، د) کتاب‌های تاریخ و جغرافیا و ه) مقالات
اواخر کتاب نیز مزین به تصاویری از قرآن به خط احمد نیریزی است.
نام برخی منابع مورد استفاده ولایتی برای نگارش این کتاب عبارتست از «هنر صفوی، زند و قاجار» جیان روبرتو اسکارچیا، ترجمه یعقوب آژند، «تاریخ ایران پس از اسلام» عباس اقبال آشتیانی، «احسن التواریخ» حسن‌بیگ روملو، «اطلس خط» حبیب الله فضایلی، «مداد الخطوط» میرعلی هروی و «تاریخ اصفهان» جلال الدین همایی.
کتاب «احمد نیریزی» نوشته علی اکبر ولایتی، با شماگان دو هزار نسخه، 112 صفحه و بهای دو هزار و صد تومان از سوی شرکت سهامی کتاب‌های جیبی وابسته به انتشارات امیرکبیر روانه کتابفروشی‌ها شده است.
شنبه ۲۶ اسفند ۱۳۹۱ - ۱۶:۳۸
نظر شما