به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، مراسم رونمايي از كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» عصر امروز يكشنبه اول ارديبهشت ماه با حضور حجت‌الاسلام رسول جعفریان، استاد تاریخ دانشگاه تهران، مجتبی رحماندوست، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، محمود فاضلی، کاردار سابق ایران در یونان و پژوهشگر تاریخ، جواد منصوری، راوی اثر، محسن کاظمی، نویسنده کتاب و جمعي از نويسندگان، پژوهشگران و مبارزان سال‌های پیروزی انقلاب در تالار سوره مهر حوزه هنري برگزار شد.
حجت‌الاسلام و المسلمين جعفريان به عنوان نخستين سخنران به شكل‌گيري دانش تاريخ‌شفاهي در دو دهه گذشته اشاره كرد و گفت: در اين دو دهه فرصتي فراهم آمد تا علم پوياي تاريخ شفاهي با محتواي قابل توجه شكل بگيرد. تاريخ شفاهي مي‌تواند بر خلاف علوم قديم تاريخي از تمامي اقوام و قوميت‌ها سخن بگويد.
وي در ادامه تاريخ‌شفاهي را از بركات انقلاب اسلامي ايران خواند و افزود: تاريخ شفاهي را بايد با آگاهي تاسيس كرد زيرا ساير روش‌هاي علوم تاريخي برگرفته از غرب بوده و ما سهمي در آن‌ها نداشتيم. تاريخ شفاهي مي‌تواند پايه‌هاي علم تاریخ معاصر باشد كه چارچوب پيشرفت و دانایي آن در ايران شكل گرفت. موضوع ديگر آن‌كه بايد تاريخ شفاهي را با هدف علمي دنبال كرد و نگارش آن را با دانايي دنبال كرد و به آن متعهد بود.
حجت‌الاسلام و المسلمين جعفريان يكي از آسيب‌هاي وارد بر تاريخ شفاهي را نزديك شدن آن به قصه و رمان عنوان كرد و گفت: راوي كتاب‌هاي تاريخ شفاهي به نزديك شدن روايتش به قصه و رمان توجهي ندارد و در اين ميان تدوينگر است كه بايد مسير نگارش خاطرات را ترسيم كند زيرا تاريخ‌شفاهي به شفافيت نیاز دارد.
وي در ادامه به فعاليت در زمينه توليد كتاب‌هاي تاريخ شفاهي اشاره كرد و افزود: برخي موسسات كار‌هاي خوب، متوسط و بدي را با موضوع تاريخ شفاهي تدوين مي‌كنند كه از نظر متن و محتوا دچار تحريفات است يا بر اساس سليقه ناشر مطالبي گزينش و حذف مي‌شود. اگر قرار است بخش‌هايی از اين مطالب طبق مصالح سازماني حذف شود بايد اصل خاطرات توسط اين مراكز محفوظ باقي بماند و در كنار آن تاريخ‌نگاري را به دور از سياست‌نگه داشت.
حجت‌الاسلام و المسلمين جعفريان سپس به كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» اشاره كرد و آن را از نظر قدرت راوی در بيان خاطرات و داشتن نگاهي معتدل به دور از جانبداري‌های سياسي خوب عنوان كرد و گفت: در اين اثر جريان‌ها و مسايل مذهبي بر اساس خاطرات و مصاحبه و گفت‌وگو با كساني كه درگير جريان‌ها بودند پيش مي‌رود. بنده اين كتاب را از نظر محتوا مي‌ستايم.
وي افزود: محسن كاظمي به عنوان نگارنده، به صورت حرفه‌اي در حوزه تاريخ شفاهي قلم مي‌زند و جاي اين افراد در محافل دانشگاهي كشور خالي است. يكي از بهترين بخش‌هاي اين اثر حواشي و مصاحبه با افراد مختلف است اما بهتر آن بود كه نويسنده، شرح حال افراد را به جاي آوردن در آخر هر فصل به پايان كتاب منتقل مي‌كرد و موضوع ديگر مشخص نبودن منابع به كاررفته در پاورقي‌هاست كه مولف مي‌توانست مانند دايره‌المعارف‌ها به شرح آن‌ها بپردازد.
در ادامه مراسم رونمايي از كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» كمال‌وندی، متن پيام علي‌اكبر صالحي، وزير امور خارجه را درباره كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» خواند كه در بخشي از آن آمده است: «رونمايي از كتاب ارزنده «سال‌هاي بي‌قرار» خاطرات جواد منصوري اولين فرمانده سپاه پاسداران در شرايطي انجام مي‌شود كه در آستانه سالروز حكم تاريخي حضرت امام خميني(ره) مبني بر تاسيس نهاد پر بركت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي هستيم و اين همزماني را به فال نيك مي‌گيرم.
اين كتاب در بردارنده خاطرات و تجربيات ارزنده افراد ولايت‌مدار و متدين انقلابي و جناب آقاي جواد منصوري در سال‌هاي اسارت در زندان ساواك و كميته مشترك ضد خرابكاري در دوران ستم‌شاهي است و حاوي درد‌ها و تجربيات عيني از مجاهدات خالصانه و ارزشمند طيفي از جوانان اين مرز و بوم است كه بر اساس احساس تكليف با دلي مالامال از حب الهي اين تكليف را از اعماق دل باور داشتند.
نشر تاريخ‌شفاهي می‌تواند گامي ارزشمند در كشور براي نسل‌هاي آتي بوده و منبعي موثق برای تحصيل و پژوهش مورخين و دانشجويان رشته‌هاي تاريخ، جامعه شناسي، سياسي و علاقه‌‌مندان به تاريخ معاصر ايران باشد. اين كتاب با بياني شيوا و روان و نافذ گامي ارزنده را در اين مسير تحقق بخشیده است.»
در پايان اين متن علي‌اكبر صالحي از مسوولان حوزه هنري و دفتر ادبيات انقلاب اسلامي كه در طول سال‌هاي گذشته در حوزه تاريخ انقلاب دست به توليد و انتشار كتاب زده‌اند، تشكر كرد.
محمود فاضلي هم در ادامه به سه دهه گذشته و رواج كتاب‌هاي خاطره‌نويسي رجال سياسي كشور و استقبال جامعه از كتاب‌هاي خاطرات اشاره كرد و گفت: جواد منصوري خاطرات خود را با دقت شرح داده و به تحليل مباحث سياسي زمان خود مي‌پردازد. اين نگاه و يادداشت‌هاي وي به شناخت وضعيت سياسي، علمي و جريان‌هاي داخلي و خارجي كمك مي‌كند.
وي ادامه داد: در كتاب‌هاي منتشر شده در سال‌هاي اخير ناظر به پاسخ برخي پرسش‌ها درباره تاریخ انقلاب بوده‌ايم اما اين كتاب به واكاوي جريان‌هاي تاريخي مي‌پردازد. راوي در بيان خاطرات هم از حافظه خوبي برخوردار بوده و كمتر دچار كم گويي شده است.
فاضلي با اشاره به پاورقي‌هاي كتاب كه توسط نويسنده به آن اضافه شده است گفت: نام و نشان‌هايی كه در اين پاورقي‌ها به آن پرداخته شده است داوري را به مخاطب مي‌سپارد و بسياري از افرادي كه در برگ‌هاي تاريخ گم هستند و كسي يادي از آن‌ها نمي‌كند در اين كتاب معرفي مي‌شوند.
وي ادامه داد: پانوشت‌هاي اين كتاب منبع خوبي براي پژوهشگران و محققان است. نويسنده در اين كتاب تلاش كرده است وقايع و رويدادهاي سياسي زمان خود را ساده بيان كند و سرنخ‌ها را در اختيار محققان قراردهد.
محسن كاظمي هم در پايان مراسم رونمايي از كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» به معرفي مرحوم مهدي شالچيلار و محمود هاشميان به عنوان الگو‌هاي تاريخ انقلاب پرداخت و گفت: نمونه این افراد را كمتر مي‌توان در جامعه امروز ديد و محققان و پژوهشگران مي‌توانند با ورود به شرح‌حال اين آدم‌ها به الگوسازي از اين افراد براي جامعه بپردازند.
محسن كاظمي، نویسنده «سال‌هاي بي‌قرار» پیش از این مراسم، اثر خود را فرصتي براي معرفي شخصيت‌هاي گمنام، اما تاثير‌گذار انقلاب اسلامي دانست و در توضيح چرايي گنجاندن سرنوشت اين افراد در كنار سرگذشت جواد منصوري، به عنوان راوي كتاب اظهار کرد: گمان نمي‌كنم برخی شخصیت‌های مطرح كتاب در هیچ گاه تاریخ، فرصتي براي ابراز و معرفی بیابند. مانند مهدی افتخاری، مهدی شالچیلار و محمود هاشمیان و... پیدا کردن خانواده شالچیلار زمان زيادي برد و مطمئن هستم از اين شخصیت بزرگ كتابي نوشته نخواهد شد. مگر این‌که کتاب من جرقه‌ای در ذهن محقق دیگری پديد آورد تا پیرامون این انسان تحقیق کند، اما آنچه خواهد يافت بيشتر از اين تحقیقات نخواهد بود. مولفان مي‌توانند بر اساس اطلاعات كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» از زندگي اين افراد اقتباس ادبی داشته باشند.
كاظمي در معرفي شخصيت مهدي شالچيلار گفت: وي سال 1340 در اوج تمکن مالی و ثروت بود، اما خودش را در اختیار ثروت قرار نداد و از محل درآمد خود به فقرا و آموزش در کشور کمک مي‌كرد. مساله مهم ارتباط او با انقلاب و مبارزان است كه در اين كتاب به شرح آن پرداخته‌ام.
وي درباره هاشميان هم افزود: هاشميان پنجاه سال پيش نحله‌اي را در حوزه كتاب ايجاد كرد كه مي‌توان پنجاه سال بعد رد آن را در كشور‌هاي اروپايي ديد. در دهه اخير نهضتي در اروپا راه افتاد با عنوان «كتابت را جا بگذار» يعني وقتي فرد كتابي را که مي‌خواند به جاي گذاشتن در قفسه كتابخانه، آن را روي صندلي پارك و اتوبوس و مکان‌های عمومی رها مي‌كند تا فرد ديگري كتاب را بردارد و بخواند و به همين روال ادامه يابد. اين كتاب فرصتي را پيش آورد تا كار بزرگ آقاي هاشميان مطرح شود.
در پايان مراسم رونمايي از كتاب «سال‌هاي بي‌قرار» از خانواده مرحوم مهدي شالچيلار و محمود هاشميان تجليل شد.
چهل‌و‌یکمین کتاب خاطرات تولید شده در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی با عنوان «سال‌های بی‌قرار: خاطرات جواد منصوری» و با تحقیق و تدوین محسن کاظمی 26 اسفند ماه 91 منتشر شد. انتشارات سوره مهر کتاب خاطرات جواد منصوری را در قطع رقعی و 756 صفحه، با شمارگان دوهزار و 500 نسخه و بهای 299 هزار ریال و با جلد گالینگور منتشر کرده است.
یکشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۲۰:۱۱
نظرات