به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اقتصاد اسلامی عنوانی است که در دهه اخیر نام آن را بیشتر شنیده‌ایم اما عمر آن در خوش‌بینانه‌ترین حالت از پنجاه سال فراتر نمی‌رود و هنوز بسیاری از مسایل مهم و حتی مباحث اولیه و ضروری آن به خوبی تبیین نشده‌اند.

این‌که آیا می‌توان رشته‌ای علمی با عنوان «اقتصاد اسلامی» داشت یا خیر موضوعی مورد مناقشه است که شاید بیش از آن‌که هوادار داشته باشد مخالفانی دارد اما نویسنده این اثر که به عنوان مدیر گروه اقتصاد اسلامی دانشگاه تهران و یکی از پیشگامان این رشته به شمار می‌آید طبیعی است نظری کاملا موافق با امکان ایجاد رشته اقتصاد اسلامی داشته باشد.

سبحانی در بخشی از مقدمه کتاب بیان می‌کند که امروزه اقتصاد اسلامی در مباحثی مانند روش‌شناسی، ماهیت و چیستی اقتصاد، نظام اقتصادی، توسعه و اسلام، اخلاق و دین، بهره، پول، بانک و بالاخره مالیه و تاثیرات تامین اجتماعی آن دارای استعدادهای فراوانی برای تحقیق و آموزش در سطوح و مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه است.

این کتاب لزوما دربردارنده همه موضوع‌هایی که تاکنون تحت عنوان «اقتصاد اسلامی» منتشر شده‌اند، نیست بلکه صرفا حاوی مکتوبات منتخبی است که در قلمرو اقتصاد و اسلام مورد پژوهش قرار گرفته‌اند و بیانگر ظرفیت و قابلیت اقتصاد اسلامی برای مطالعه و تامل درباره اقتصاد اسلامی است.

نویسنده در این اثر تلاش نمی‌کند محتوای اقتصاد اسلامی و سرفصل‌های آن را یک به یک شرح دهد بلکه با تاکید بر پژوهش‌ها و مکتوبات متنوع درباره اقتصاد اسلامی اندیشه‌های مختلف در این حوزه را برای مخاطب بازگو می‌کند تا از این طریق مطالب را به دانشجویان ارایه کند.

سبحانی با مطالعه مکتوبات مربوط به اقتصاد اسلامی، طبقه‌بندی‌ از آن‌ها بر اساس نیاز دانشجویان ارایه کرده است. در واقع او می‌کوشد یک کتاب درسی برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد اقتصاد برای درس «موضوعات انتخابی در اقتصاد اسلامی» فراهم کند.

این اثر در هفت بخش اصلی با موضوع‌های ماهیت اقتصاد اسلامی و روش‌شناسی آن، اخلاق و اقتصاد، توسعه و اسلام، بررسی مقایسه‌ای بهره و ربا، پول و بانکداری اسلامی و همچنین مالیه و تامین اجتماعی فراهم آمده است. آن‌گونه که از عناوین کتاب برمی‌آید نویسنده کوشیده دانشجویان را با اهم موضوع‌های اقتصاد اسلامی آشنا کند، زیرا معتقد است هنوز بسیاری از مسایل اساسی اقتصاد اسلامی به روشنی تبیین نشده‌اند.

نویسنده در بخش نخست با تمرکز بر تبیین تفاوت اقتصاد دین و اقتصاد دینی، کارکردها و تاثیرات متقابل این دو بر هم را توضیح داده و به طور کلی طرحی از نظام اقتصاد اسلامی ارایه می‌کند. چیستی و روش‌شناسی اقتصاد اسلامی موضوع بخش دوم و فراهم شدن امکان اخلاقی شدن اقتصاد در بستر دین موضوع بخش سوم کتاب است.

در بخش چهارم با تاکید بر این‌که اسلام زمینه‌ساز توسعه است، چرایی توسعه‌نیافتگی ممالک اسلامی شرح داده می‌شود. پس از بررسی مقایسه‌ای بهره و ربا در بخش پنجم، کارکرد پول در سیستم‌های بانکی بدون ربا و همچنین محورهای اصلی نظام مشارکت که در بانکداری اسلامی جایگزین نظام مبتنی بر بهره شده بررسی می‌شود.

بخش پایانی کتاب نیز خمس و برآورد خمس ارباح مکاسب برای ایجاد حس واقع‌بینانه‌ای از درآمدهای معطوف به خمس را موضوع خود قرار داده است.

چاپ نخست کتاب «گستره اقتصاد اسلامی» با شمارگان یک‌هزار نسخه، 662 صفحه و  بهای 12 هزار تومان توسط انتشارات سمت منتشر شده است.