به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) به نقل از ستاد خبري بيست و ششمين نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران، نشست «وضعیت نشر و فرهنگ افغانستان» عصر یکشنبه 15 اردیبهشت از ساعت 17 و 30 دقیقه تا 18 و 30 دقیقه در سرای اهل قلم سالن ناشران بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.

محمد رجایی که در جمع تعدادی از ناشران و فعالان حوزه نشر افغانستان و ایران سخن می‌گفت، با بیان این مطلب افزود: مسوولان فرهنگی دو کشور باید با استفاده از این اشتراکات به یگانگی و همدلی برسند و زمینه رشد و گسترش فعالیت‌های فرهنگی را فراهم کنند.

وی ادامه داد: زبان فارسی نیز به عنوان زبان تمدن نیاکان ما ریشه در اعماق تاریخ جهان دارد و در شهرهایی مانند بلخ، هرات، نیشابور و غزنه نیز ریشه دارد و امسال نیز زمانی که شهر غزنه به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2013 انتخاب شد، نه تنها افتخاری برای افغانستان بود بلکه افتخاری برای تمام کشورهای فارسی زبان است.

رجایی با بیان این‌که کشور افغانستان با ایران قرابت و نزدیکی بیشتری دارد تا با تاجیکستان، یادآور شد: ایران و افغانستان در بخش‌های تاریخی، آیینی و شعر با یکدیگر نزدیکند و شاعر بزرگ پارسی زبانی مانند سنایی دارند.

به گفته وی، از سوی دیگر با بهره‌مندی از زبان فارسی، مردم دو کشور به راحتی و بدون واسطه با یکدیگر صحبت می‌کنند و نیازی به مترجم ندارند و زبانی که در کابل با آن سخن می‌گویند در ایران نیز عین همان مطرح می‌شود با اندکی تفاوت در گویش و لهجه‌های محلی.

رجایی با بیان این که این شباهت‌ها بین کشور تاجیکستان و افغانستان با وجود همزبانی وجود ندارد، یادآور شد: آن‌ها اگر چه فارسی صحبت می‌کنند اما زبان نگارش و کتابت آن‌ها با ما تفاوت دارد و مثل ما نمی‌توانند متون و کتاب‌های فارسی را مطالعه کنند یا بنویسند و در این حوزه با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستیم.

وی اظهار کرد: در این میان مسوولان فرهنگی سه کشور افغانستان، ایران و تاجیکستان باید به زبان فارسی توجه بیشتری داشته باشند زیرا سهل‌انگاری در نگهداری از این زبان خیانت به میلیون‌ها انسانی است که به زبان فارسی صحبت می‌کنند.

رجایی با اشاره به قدمت تاریخ و فرهنگ ایران در کشور افغانستان، توضیح داد: با نگاهی به گذشته و طبق اسناد و مدارک موجود، نخستین کتاب‌هایی که در کتابخانه عمومی افغانستان وارد شده، کتاب‌هایی بوده که کارشناسان افغانستان از ایران خریداری کردند، زیرا زبان هر دو کشور یکسان بوده است.

به گفته وی، اکنون نیز بسیاری از کتاب‌های مورد نیاز دانشجویان و جامعه ما از کتاب‌هایی که داخل ایران منتشر می‌شوند تامین می‌شود.

دیگر سخنران این نشست، سید موسی موسوی، مدیرعامل موسسه انتشاراتی «صبح امید» در شهر کابل نیز در سخنانی گفت: در کشور افغانستان در حوزه کتاب با چند مشکل عمده روبه‌رو هستیم که یکی از آن‌ها میزان سواد است، در این زمینه همیشه بین آمار انتشار کتاب و سواد یک جامعه ارتباط مستقیمی برقرار است، چند سال پیش در کشور ما 700 دانش‌آموز بودند اما اکنون تعداد دانش‌آموزان به هفت میلیون نفر افزایش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات ما در حوزه کتاب، موضوع اقتصاد است، طبق آخرین آمار منتشر شده در کشور افغانستان حدود 90 درصد درآمد یک خانواده افغان صرف نیازهای اولیه شامل خوراک و پوشش می‌شود و فقط 10 درصد به حوزه‌های دیگر اختصاص دارد.

موسوی با بیان این‌که گسترش فرهنگ کتابخوانی نیازمند زمان است، یادآور شد: 30 سال جنگ در کشور افغانستان موجب تخریب پایه‌های صنعت چاپ و نشر در کشور شد و به این حوزه آسیب‌های جدی وارد کرد، البته در سه چهار سال اخیر به دلیل حمایت مسوولان شکوفایی جدیدی در این حوزه رخ داده است به گونه‌ای که قانون کپی‌رایت در کشور ما به تصویب رسیده است.

به گفته وی، چندی پیش نیز اتحادیه ناشران و کتابفروشان کابل تشکیل شد و برنامه‌ریزی برای برپایی نمایشگاه کتاب بین‌المللی، فصلی و مناسبتی در ماه‌ها و فصل‌‌های مختلف پیش‌بینی شده است.

دیگر سخنران این نشست دوران‌علی غفوری، نماینده غرفه مجمع فرهنگی علما و طلاب افغانستان بود که به فعالیت مجمع اشاره کرد و گفت: خداوند در آیه‌ای مشهور به نون و قلم قسم خورده است و نگاهی به محتوا و معنای این آیه نشانگر اهمیت موضوع نوشتن و مطالعه است.

وی ادامه داد: در این میان ناشران باید بدانند که در کنار مساله تجارت و نشر، نوعی نگاه ارزشی به حوزه نشر داشته باشند.

غفوری در بخش دیگر سخنان خود با گلایه از جداسازی بخش ناشران بین‌الملل از ناشران داخلی در نمایشگاه کتاب تهران، گفت: این موضوع موجب شده است که بسیاری از مردم حتی ندانند که چه کشورهایی به نمایشگاه آمده است و قطع روابط و دیدارهای رو در رو از جمله معایب آن است.

وی با بیان این‌که ارتباط ناشران افغانستان در صورت ادامه این روند کمرنگ می‌شود، یادآور شد: با توجه به همزبانی، هم دینی و هم‌فرهنگ بودن مردم دو کشور ضروری است که مردم کشور ایران نیز با نشر افغانستان از نزدیک آشنا شوند.

بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 21 اردیبهشت ماه در مصلای امام خمینی (ره) برپاست.