2ـ دوره‌ی دوم (ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی (1368 ـ 1378) ) 

گفتمان عمل‌گرا یا مصلحت‌اندیش در دوران سازندگی در سیاست خارجی ایران به منزله هژمونیک رسید. عنصر محوری این گفتمان واقع‌بینی در تنظیم سیاست خارجی براساس اصول و ارزش‌های اسلامی است. به گونه‌ای که در عین احترام به آرمان‌های اسلامی و سیاست خارجی به مقدورات و محذورات ملی نیز توجه می‌کند. لذا از یک طرف، آرمان‌های اسلامی و اهداف فراملی در سیاست‌ خارجی پیگیری می‌شود، اما برای تأمین این اهداف و آرمان‌ها با توجه به قاعده‌ی «وسع» و «تدرج» جمهوری اسلامی ایران به اندازه‌ی قدرت و توانایی‌اش مسئول و مکلف است. در چارچوب این گفتمان، هویت ملی ایران برحسب دو عنصر اسلامیت و انقلاب اسلامی تعریف می‌گردد اما در کنار این دو عنصر، ملیت ایرانی و ایرانی بودن نیز مؤلفه و عامل هویت‌ساز مهم دیگر به شما می‌رود. هشت سال دفاع مقدس نقشی تعیین‌کننده در تقویت و افزایش جایگاه عنصر ایرانی در قوام بخشی به هویت ایرانی ایفا کرد. در چارچوب این گفتمان نقش‌های ملی متفاوت و متمایزی برای سیاست خارجی تعریف می‌گردد از جمله: دولت توسعه یافته، قدرت منطقه‌ای.

صفحه 105/ جایگاه فلسطین در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران/ احمد فریدونی و نسیبه شهبازی/ موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی/ چاپ اول/ سال 1391/ 252 صفحه/ 5100 تومان