به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مجمع عمومی كمیته بین‌المللی موزه‌ها ایكوم (ICOM)، قطعنامه‌ای در 28 می 1977 میلادی در مسکو تصویب کرد و براساس آن  18 می برابر با شنبه (28 اردیبهشت‌ماه) به عنوان روز جهانی موزه‌ها اعلام شد. انتخاب روزی به‌نام موزه و میراث فرهنگی، به‌منظور گسترش موزه‌های دنیا و همكاری‌های علمی، فرهنگی و صنعتی برای رسیدن به اهداف فرهنگی و تدوین برنامه‌هایی برای همكاری مشترک و دوسویه بین مردم و موزه‌ها در سطح جهانی است. همچنین این نکته نیز ضروری است که موزه‌ها انتقال و نگهداری میراث گذشتگان به آیندگان را برعهده دارند.

محمدحسین پاپلی‌یزدی، نویسنده و پژوهشگر در گفت‌وگو با «ایبنا»، درباره کتاب‌ها و وضعیت نشر در حوزه موزه و میراث فرهنگی ایران گفت: در این حوزه فعالیت‌های خوبی انجام شده و کتاب‌های بسیاری به‌چاپ رسیده است. آثار تاریخی که ثبت جهانی شده‌اند، زندگی مردم، دیدگاه‌های میراث فرهنگی و مکتوب کردن آثار شفاهی به‌صورت مقاله و کتاب بخش مهمی از فعالیت‌های انتشاراتی این حوزه به‌شمار می‌روند.

مدیر انتشارات پاپلی در پاسخ به این سوال که تدوین کتاب در حوزه میراث فرهنگی با چه دشواری‌هایی روبه‌روست، گفت: در این حوزه سه مساله اساسی وجود دارد؛ نخست مساله آموزش در دانشگاه‌هاست که پژوهشگران علاقه‌مند و دوره‌دیده اندکند و در تحقیقات میدانی باید علاوه‌بر آشنایی با جغرافیا و جامعه‌شناسی، بدانند چگونه با مردم صحبت کنند. تنها استادان اندکی مانند مرتضی فرهادی (استاد دانشگاه علامه طباطبایی و نویسنده کتاب‌های «موزه‌های بازیافته» و «فرهنگ یاری‌گری در ایران») توانستند چنین افرادی تربیت کنند. حوزه‌هایی مانند جامعه‌شناسی، جغرافیای انسانی، مردم‌شناسی و جغرافیای روستایی می‌توانند در این زمینه کارهای موثری انجام دهند.

نویسنده کتاب «ن‍ظری‍ه‌ه‍ای‌ ت‍وس‍ع‍ه‌ روس‍ت‍ای‍ی‌» افزود: کمبود بودجه و اعتبار نیز در این حوزه مساله بسیار مهمی به‌شمار می‌رود. هنگامی‌که از مردم برای تعمیر چنین آثاری مانند قنات‌ها پول درخواست کنیم، پرداخت می‌کنند اما برای پژوهش در این زمینه کمتر کسی حاضر است هزینه‌ای بدهد. 

این جغرافیدان، ادامه داد: از سوی دیگر باید مسوولان و مدیران را در جریان تخریب آثار تاریخی قرار داد تا درباره وضعیت این آثار مطلع شوند و بتوانند زمینه‌های آموزشی، اقتصادی، ارتباطاتی و زیرساخت‌های اداری را برای بهبود وضعیت، بسازند یا تقویت کنند.

پاپلی در پاسخ به این سوال که روز جهانی موزه و میراث فرهنگی چه تاثیری می‌تواند بر مخاطبان داشته باشد؟، گفت: وجود چنین روزهای با تبلیغ‌هایی که صورت می‌گیرد باعث گسترش فرهنگ موزه رفتن می‌شود و از سوی دیگر موزه‌ها نیز باید ایجاد کشش و جاذبه برای افراد داشته باشند. در حال حاضر در موزه‌ها، کتابچه راهنما و راهنمای موزه آگاه نداریم و بیشتر نگهبان موزه درباره وسایل آن توضیح می‌دهد.

این پژوهشگر بیان کرد: در منطقه سیستان و بلوچستان که فضای باستانشناسی وجود دارد، کتاب‌های مختلف کوچکی در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند. چنین فعالیت‌هایی در شناخت محیط بسیار موثر است. چاپ و نشر باید همراه و بخشی از فعالیت‌های هر موزه باشد. در موزه‌ها کتاب‌های نفیسی وجود دارد که با بهای بالا به فروش می‌رسد و مخاطب استقبال کمتری از کتاب‌های گران‌قیمت می‌کند اما هر موزه هزاران کارت‌پستال با قیمت کم به‌فروش ‌می‌رساند که در این کارت‌ها می‌تواند آثار موزه را با اطلاعات و توضیح منتشر کند تا به گسترش آگاهی مراجعه‌کننده کمک کند.

مدیر انتشارات پاپلی با اشاره به میراث مشترک ایرانیان اظهار کرد: در ایران میراث فرهنگی و تاریخی بسیاری وجود دارد اما مهم‌ترین میراث فرهنگی که ایرانیان از آغاز تاریخ تاکنون داشته‌اند همزیستی مسالمت‌آمیز گروه‌های مختلف در سراسر این سرزمین است. در شیراز، چهارراه زند، کنیسه یهودیان شیراز، انجمن زرتشتیان شیراز، کلیسای شمعون مقدس و مسجدی که کمی آن سوتر از کلیسا واقع شده در کنار هم نمادی از این زندگی و فرهنگ به‌شمار می‌روند و این بالاترین درجه از تمدن است. 

این جغرافیدان در پایان سخنانش گفت: در حوزه نشر کتاب‌های میراث فرهنگی نیاز مبرمی به نوشتن، تولید عکس، پوستر و نرم‌افزار داریم. همچنین باید در زمینه اجتماعی و مدیریتی با چاپ و انتشار فعالیت‌ها و تجربه‌های به‌دست آمده، مسیر را برای افرادی که در آینده به این سو می‌روند، روشن کنیم.

محمدحسین پاپلی‌یزدی متولد 1327 در یزد، جغرافیدان، پژوهشگر و نویسنده و هم‌اکنون موسس، مدیر مسوول و صاحب امتیاز فصلنامه علمی پژوهشی «تحقیقات جغرافیایی» است. وی 34 کتاب تالیفی دارد که «نظریه‌های شهر و پیرامون»، «شاخص‌های جغرافیایی کشورهای جهان»، «خاطرات شازده حمام: گوشه‌ای از اوضاع اجتماعی شهریزد دهه ۴۰ - ۱۳۳۰»، «افغانستان - جنگ و سیاست» و «شاه عباس و پینه‌دوز» برخی  کتاب‌های وی به‌شمار می‌روند.