ايبنا - خواندن يك صفحه از يك كتاب را ميتوان چند گونه تعبيركرد؛ چيدن شاخه گلي از يك باغ، چشيدن جرعهاي از اكسير دانايي، لحظهاي همدلي با اهل دل، استشمام رايحهاي ناب، توصيه يك دوست براي دوستي با دوستي مهربان و...
ملاصدرا در اثبات این برهان، دیدگاه حکما را که معتقدند «علم واجب تعالی از لوازم ذات اوست» در نظر گرفته ولی با مبانی حکمی ویژه خود ثابت میکند که چون این علم از لوازم وجود و عین وجود است. علم معالایجاد خداوند به اشیاء علام، باید علم حضوری و عین ایجاد باشد.
وی در اثبات مقدمه اول برهان میگوید: اگر علم مع الایجاد خدا به اشیاء از لوازم ذات خدا نباشد ضرورتاً باید عارض بر ذات او گردد و به حکم قاعده «کل عرضی یعلل» لازم میآید خداوند در اتصاف به این علم نیازمند به علت باشد و هذا خلفٌ. زیرا، منافی وجوب وجود بویژه واجب الوجود من جمیع الجهات و الحیثیات است. ثانیاً، نقل کلام در آن علت کرده که اگر علت، ذات واجب تعالی باشد علاوه بر اینکه لازم میآید معطی شیء فاقد آن باشد، مستلزم تقدم شیء علی نفسه نیز هست و اگر صور تفصیلی اشیاء عین ذات باشند مستلزم تکثر ذات میگردد. با بطلان شقوق مذکور بناچار، آن صور تفصیلی، تنها و تنها لازم وجود عینی و خارجی ذات خواهند بود.
صفحه 130/ خداشناسی(شاهد سوم از مشهد اول)/ مرضیه اخلاقی/ انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا/ چاپ اول/ سال1391/ 264 صفحه/ 8000 تومان
نظر شما