به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، جلسه نقد کتاب «آناتومی فیلم» نوشته برنارد دیک و ترجمه حمیدرضا احمدی لاری، عصر دیروز، یکشنبه 19 خرداد، با حضور محمد شهبا، عباس اکبری، مترجم کتاب حمید احمدی لاری و مهبود مهرنوش دبیر علمی جلسه، در سرای اهل قلم برگزار شد. 

محمد شهبا، مترجم حوزه سینما و عضو هیات علمی دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر در این جلسه ضمن پرکار خواندن احمدی لاری، مترجم کتاب «آناتومی فیلم» گفت: کتاب «آناتومی فیلم» کتابی جامع و خواندنی است. براساس شناخت من، آقای احمدی لاری تنها به دلیل کمبود منابع تئوریک در حوزه سینما در ایران سعی دارد متون سینمایی را ترجمه ‌کند. 

وی افزود: هدف نویسنده، نگارش کتابی جامع درباره سینما و برای مخاطبان عام و در سطح کارشناسی بوده است. یکی از نکات مهم و ویژگی مثبت این کتاب در این است که مخاطب پس از خواندن آن از دیگر منابع بی‌نیاز می‌شود. 

شهبا در ادامه با اشاره به این نکته که برنارد دیک، ناچار شده سطح کلی کتاب را پایین بیاورد، گفت: نکته منفی نگارش کتاب جامع در حوزه سینما در این است که گستردگی سینما اجازه نگارش کتابی جامع درباره آن را نمی‌دهد. این مساله بر این کتاب هم تاثیر منفی خود را گذاشته و دیک ناچار شده تا سطح کلی کتاب را پایین بیاورد؛ به عنوان مثال ما برای تحلیل و نقد فیلم ناچاریم وارد حوزه علوم انسانی و فلسفه شویم، اما در بخش «نقد فیلم» این کتاب این مساله به چشم نمی‌خورد. 

این مدرس دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به به‌روز بودن کتاب «آناتومی فیلم» اشاره کرد و گفت: بخش زیبایی‌شناسی فیلم در این کتاب جدید و نو است. نویسنده در این بخش حتی لوگوی شرکت‌های فیلمسازی را نیز تحلیل کرده و این جزو معدود کتاب‌هایی است که قبل از رویارویی مخاطب با فیلم او را با کلیت اثر آشنا می‌کند. 

عباس اکبری، مترجم و مدرس دانشگاه نیز در این جلسه گفت: احمدی لاری، من و دکتر شهبا سابقه چند 10 ساله تدریس در دانشکده‌های سینمایی را داریم. بر اساس این تجربه همه ما می‌دانیم که کتاب‌های تئوریک برای دانشجویان این رشته وجود ندارد و مهم‌ترین دلیل ما برای ترجمه کتاب، همین مساله است. 

وی افزود: کتاب «آناتومی فیلم» کتابی همه فهم است و برای خواندن آن نیازی به تخصص‌های ویژه نیست. این کتاب برخورد درست با سینما و مقوله فیلم را به مخاطب آموزش می‌دهد. 

اکبری در ادامه با اشاره به یک ویژگی مهم کتاب، گفت: در بخش‌ها و فصول مختلف کتاب، ارجاعات بسیاری به منابع مختلف برای مطالعه بیشتر داده شده است. مترجم نیز با جست‌وجوی خود منابعی را که به فارسی ترجمه شده‌اند، در پانویس به مخاطب معرفی کرده است. این یک ویژگی مثبت و مهم این ترجمه است. 

این مترجم همچنین در بخش دیگری از سخنان خود به یکدست نبودن متن کتاب انتقاد کرد و گفت: برخی اصطلاحات خاص سینمایی در این کتاب به نظر من برگردان درستی نبوده است؛ به عنوان مثال «فلش بک» به درستی به «ارجاع به گذشته» ترجمه شده است، اما مترجم برای «فلش فوروارد» واژه «ارجاع به آینده» را به کار برده که واژه درستی نیست. همچنین در کتاب در برخی صفحات از واژه «دیالوگ» استفاده شده و در برخی دیگر از «گفت‌وگو» که تقریبا همان معنی را می‌دهد. این مساله باعث شده متن ترجمه یکدست نباشد. 

احمدی لاری مترجم کتاب «آناتومی فیلم» نیز در این جلسه گفت: من برای ترجمه این کتاب حدود 6 ماه با روزی هشت ساعت کار، زمان گذاشتم. یکی از مشکلات من ترجمه عنوان فیلم‌ها بود که این مشکل را از طریق استفاده از اینترنت حل کردم. 

وی افزود: نویسنده در این کتاب برای شناساندن گام به گام و تدریجی سینما به مخاطب با مطالب پایه‌ای آغاز می‌کند و به تدریج به مباحث پیچیده‌تری مثل ژانر، فرامتن، نظریه مولف، تحلیل فیلم و سرانجام تئوری و نقد فیلم می‌پردازد.«آناتومی فیلم» با ارایه نثری ساده و قابل فهم و با پرهیز از زبان تخصصی مخاطب عام و گسترده را هدف قرار داده است. 

احمدی لاری همچنین به انگیزه خود از ترجمه این کتاب پرداخت و توضیح داد: دیک نویسنده این کتاب سوابقی درخشان در حوزه ادبیات تطبیقی دارد. بر این اساس به نظرم یکی از جذاب‌ترین فصول کتاب به توضیح «فرامتن فیلم» اختصاص دارد. او برای فیلم ماهیتی دوگانه قایل است. از نظر او یک ماهیت فیلم آن است که بر پرده نمایش داده می‌شود و ماهیت دیگر آن چیزی است که از پرده بازگشته و یا در ذهن مخاطبان قرار می‌گیرد. این مسایل سبب جذابیت متن شده است. 

کتاب «آناتومی فیلم» نوشته برنارد دیک با ترجمه حمیدرضا احمدی لاری در 616 صفحه و بهای 13 هزار تومان در سال گذشته (1391) از سوی نشر ساقی به چاپ رسید.

این کتاب، سال گذشته به عنوان اثر شایسته تقدیر در بیست و سومین دوره جایزه کتاب فصل در بخش هنر انتخاب شد.