مراسم رونمایی از کتاب «روح تشریع در اسلام» عصر یکشنبه (دوم تیر) در موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر با حضور آیتالله علیرضا اعرافی، رییس مرکز جامعه المصطفی العالمیه و موسی اسوار، یکی از مترجمان این اثر برگزار شد. آیتالله اعرافی در این برنامه از امام موسی صدر به عنوان مرد هجرتهای بزرگ یاد کرد.
وی با بیان اینکه حوزهها و عالمان دینی مواجهه گوناگونی با مدرنیته داشتهاند، افزود: در میان این عالمان چهرههایی مانند امام خمینی (ره)، آیتالله بهشتی و امام موسی صدر به چشم میخورند که چهرههای شاخصی به حساب میآیند. شخصیت صدر ویژگیهای زیادی دارد که پرداختن به همه آنها در این مقال نمیگنجد.
رییس مرکز جامعه المصطفی العالمیه در تشریح ویژگیهای صدر افزود: گاهی عالمانی به صورت تک ستاره در خاندانی میدرخشند اما اگر فردی در خاندانی که ستارگان زیادی دارد ظهور کند، این مساله به او اصالت ویژهای میبخشد، مثل ائمه شیعیان که از خاندان پیامبر اکرم (ص) بودند. امام موسی صدر هم از خانوادهای بود که چهرههای درخشانی را به جهان اسلام معرفی کرده و برجستهترین آنها، شهید محمد باقر صدر است. شخصیت و هوش امام موسی صدر هم به گونهای بود که در کمتر از 50 سال به قلههای رهبری مذهبی رسید. وی در فاصله زمانی کوتاه راههای علمی را پیمود و بزرگانی مانند آیتالله مکارم شیرازی و آیتالله بهشتی به هوش و نبوغ ذاتی صدر اشاره کردهاند.
اعرافی با اشاره به جامعیت فکری و فقهی امام موسی صدر، اضافه کرد: وی در فلسفه و حکمت نزد استادان بزرگی تلمذ کرده است و در فقه هم مجتهدی قابل اعتنا به شمار میرود. وی علاوه بر جامعیت درون حوزهای، از جامعیت برون حوزهای هم برخوردار بوده است. صدر آشنایی کاملی با اندیشههای علمی و سیاسی فیلسوفان غرب داشت و با نخبگان و فرهیختگان متعددی در ارتباط بوده است.
وی جذابیت اختلاقی صدر را موهبتی الهی دانست و افزود: صدر پیوند عمیقی میان سنت و تجدد به وجود آورد، ضمن اینکه از بیانی شیوا، مودبانه و حکیمانه برخوردار بود. این شخصیت بزرگ دارای ذوقی سلیم، قریحهای خوب، تحلیلی جامع و برداشتهایی صحیح از منابع دینی بود. برداشتی که با ادبیات امروز هم قابل تطبیق است. همچنین از قدرت برون رفت از گفتمان خودی و ورود به گفتمان دیگران با حفظ اصالت خویش هم بهره میگرفت.
اعرافی با بیان اینکه حدود 50 سال پیش و با شکلگیری قیام امام خمینی (ره) در ایران، محور عالم تشیع از نجف به قم منتقل شد، اضافه کرد: صدر هر دو حوزه نجف و قم را درک کرده بود و در هریک از این دو حوزه نزد استادان بزرگی به شاگردی پرداخت. وی کاستیهای هر دو حوزه را شناخته و در آثارش به آنها پرداخته بود. همچنین وی از قدرت مدیریت و رهبری عجیبی برخوردار بود و بسیاری از مریدانش را تحت تاثیر خود قرار میداد.
رییس مرکز جامعه المصطفی العالمیه صدر را به عنوان مرد هجرتهای بزرگ معرفی کرد و افزود: امام موسی صدر در قم دیده به جهان گشود و در همین شهر بخش عمدهای از تحصیلاتش را گذراند، بعد به حوزه علمیه نجف رفت که پس از مدتی به زادگاهش بازگشت. دومین هجرت بزرگ وی سفر به لبنان بود، جایی که آن زمان مرکز اندیشههای اسلامی به شمار میرفت و پس از این سفر نام امام موسی صدر در جهان اسلام مطرح شد. همچنین مبارزه با رژیم اشغالگر قدس و همراهی با مردم فلسطین هم از کارهای بزرگ وی به شمار میرود.
وی اظهار کرد: به یقین باید از صدر به عنوان مبدع گفتوگو بین مذاهب یاد کنیم. وی احیاگر جریان شیعه در قلب خاورمیانه است و حرکتش در لبنان بر شکلگیری انقلاب اسلامی ایران هم اثرگذار بود. البته این اتفاق دوسویه بود و انقلاب اسلامی هم بر مردم آن دیار تاثیرات زیادی داشت. گذشته از نگاه عمرانی صدر و فعالیتهای خیرخواهانهاش، همراهی وی با امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی ایران هم از اتفاقات بزرگ زندگی این عالم بزرگ به شمار میآید و باید اعتراف کرد که وی از شبکه همراهان خوب و بزرگی هم برخوردار بود.
موسی اسوار، یکی از مترجمان این اثر هم در ابتدای این مراسم همزمانی رونمایی از «روح تشریع در اسلام» با اعیاد شعبانیه را به فال نیک گرفت و گفت: شاید سخن گفتن از ترجمه اثر در یک مراسم رونمایی ضرورت چندانی نداشته باشد اما این فرصت را مغتنم میشمارم و به انگیزههایم برای ترجمه این کتاب اشاره میکنم.
وی سپس به بازگویی یکی از خاطراتش درباره ترجمه این کتاب پرداخت و گفت: زمستان سال گذشته مهمان یکی از برنامههای رادیو فرهنگ بودم که اتفاقاً مجری و تهیهکننده این برنامه هم از اهالی فرهنگ و ادب بودند. بعد از برنامه تهیهکننده با تعجب به من گفت هنگامی که برای معرفی کامل من، به جستوجو در اینترنت پرداخته، متوجه شده که اکثر ترجمههای من در حوزههایی مانند نقد ادبی و ادبیات به ویژه شعر است اما در بین این ترجمهها چشمش به کتاب «روح تشریع در اسلام» افتاده است. این مساله برای تهیهکننده آن برنامه جای تعجب داشت که چطور یک منتقد آثار ادبی در کارنامهاش ترجمه آثار مذهبی هم دیده میشود.
اسوار با بیان اینکه ترجمه آثار غیر ادبی دلیل غیر ادبی بودن مترجمان نیست و برعکس، اضافه کرد: درست است که ترجمه آثار حوزههایی مانند فلسفه، حکمت، مذهب و به ویژه فقه زیرشاخه ترجمه ادبی نیستند اما رسالت مترجمان اقتضا میکند که بضاعت ادبیشان را در برگردان چنین آثاری به زبان فارسی بروز دهند. این ترجمهها باید در اختیار افرادی که منظومه فکری متشکلی دارند، قرار گیرد.
وی درباره انگیزههایش از ترجمه «روح تشریع در اسلام» توضیح داد: یکی از دلایل من برای ترجمه این کتاب، بازگو کردن دغدغههای شخصیت امام موسی صدر بود اما انگیزه مهمتر پاسداشت از همین دغدغهها بود و امیدوارم توانسته باشیم با این ترجمه ادای دینی به این شخصیت بزرگ جهان اسلام کرده باشیم.
مترجم کتاب «روح تشریع در اسلام» درباره شخصیت و افکار صدر گفت: دغدغههای نویسنده برقراری عدالت اجتماعی، آزادی و آزاداندیشی است. صدر مبین تعبیر آزادی و آزادگی و هدف او ارتقای خواستگاه و عزت شیعیان است.
اسوار در پایان سخنانش اضافه کرد: یکی از دلایل شخصی من برای ترجمه این کتاب، علاقه قلبی من به خاندان صدر است. ویژگیهای اخلاقی امام موسی صدر و نجابت ذاتی وی و همچنین نظریاتش درباره حکمت نظری و عملی ستودنی است. منظومه فکری صدر شایسته توجه بیشتری چه به لحاظ ادبی و چه از نظر فکری است.
نظر شما