به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتابخانههای دیجیتال، نسل جدید کتابخانه ها در عصر فناورانه حاضر هستند. این کتابخانهها با حضور در محیط وب، ارایه خدمات و محتوای دیجیتال به کاربران، از جایگاه ارزشمندی در دستیابی به اطلاعات برخوردارند.
کتابخانه های دیجیتال با وجود این که مناسب ترین راهکار برای دستیابی به اطلاعات در عصر فناوری هستند نیازمند سازو کاری هستند که به نحو شایسته ما را به منابع مورد نیاز خود برسانند و مانع از انجام جستوجوهای مکرر در پایگاههای اطلاعاتی و سایر محملهای آگاهیرسان شوند.
کتابخانه های دیجیتال یکپارچه که امکان دستیابی به محتواهای اطلاعاتی پراکنده را فراهم میکند، راهکار مناسبی در این زمینه خواهد بود. کتاب «کتابخانه های دیجیتال» با عنوان فرعی یکپارچه سازی محتوا و سیستمها به بررسی جنبههای گوناگون یکپارچهسازی در کتابخانههای دیجیتال میپردازد.
فصل نخست این کتاب به بیان مهارتها،فرصتها و چالشهای دیجیتالسازی میپردازد. «فعال سازی فناوریها» با نگاهی به خدمت دهندههای پروکسی،سیستمهای مدیریت پایگاههای اطلاعاتی رابطهای، نرمافزارها و فناوریهای تقویت کننده عنوان فصل دوم این کتاب را تشکیل میدهد.
«نقش استانداردها در یکپارچهسازی کتابخانه دیجیتال» فصل سوم این کتاب را تشکیل می دهد. این بخش تاکید میکند: استانداردها برای رسیدن به بسیاری از اهداف مفید هستند اما آنها به طور معمول یک یا بیش از پنج مورد تعیین محتوا، ساختار، تسهیل کشف و انتقال داده، اعتبار سنجی و نمایش اطلاعات را در حوزه کتابخانهای اجرایی میکنند.
بررسی رویکردهای سیستم کتابخانه یکپارچه، نرم افزارهای ال.دی.ای.پی، چالشهای مدیریت هویت یکپارچه، ابزارهایی برای ممانعت از شکافهای امنیتی،سیستمهای پایه و حفاظت شبکه، عناوینی هستند در بخش« اعتبار یابی، مدیریت هویت و امنیت» بررسی میشوند.
مواجهه با سیستم های اطلاعاتی کتابخانهای یکپارچه عنوان فصل پنجم این کتاب را تشکیل می دهد. در این عنوان میخوانیم:« گامهای اولیه فروشندگان سیستمهای یکپارچه در کتابخانههای دیجیتال مبتنی بر اپک وب، یعنی توسعه طبیعی فهرستهای برخط بود که بر روی تلنت یا ترمینالهای غیر هوشمند، ارایه میشدند.»
در ادامه می خوانیم:« اپک وب تا معرفی آن در میانه دهه 1990 به رشد خود ادامه داد. دیگر نوآوری ها شامل توانایی تقویت شدهای برای سفارشی سازی نحوه نمایش، جست وجوی مبتنی بر رابطه و محتوای رکورد کاملتر شده، مانند تصاویر جلد کتاب و فهرست مندرجات بود.»
در بخش «مدیریت منابع الکترونیکی» میخوانیم:« از دید نرم افزاری بهترین حالت مدیریت منابع الکترونیک به صورت راهبرد ترکیبی است، در حالی که با ابزارهایی مانند ارایه دهنده اپن یو.آر.ای، بسته مدیریت پروانه، ماژوال فراهم آوری و دیگر ابزارها، یکپارچه شود که میتواند توسط یک فروشنده و یا ترکیبی از فروشندگان، محصولات منبع باز و یا طرح های توسعه درون سازمانی، صورت گیرد.»
مدیریت دارایی های دیجیتال به طور ویژه در فصل هفتم مورد بررسی قرار میگیرد.«مدیریت داراییهای دیجیتال به طور ویژه اطلاعات جدید مورد نیاز در محیط دیجیتال را نشان میدهد، از این رو کتابداران را به تفکر و کار خلاقانه سوق میدهد. به طور بالقوه، هر کتابخانه یا موسسه ماردی میتواند فرصتهای زیادی را برای ایجاد و مدیریت مجموعههای دیجیتال از منابع محلی، داشته باشد.»
انتشارات دانشگاهی، تصاویر دیجیتالی از مجموعه عکسهای تاریخی، انتشارات دانشگاهی یا سایر موسسهها، کتابها و دست نوشتههای کمیاب، طرحهای دانشگاهی، روزنامههای تاریخی، تصویر یا صدای ضبط شده، مجموعه تصاویر هنری، پایگاههای علمی و موضوعات آموزشی، منابع محلی داراییهای دیجیتالی با منشا گوناگون هستند.
فناوریهای مناسب برای شناسایی و به دست آوردن منابع شناخته شده، فناوریهایی که بازیابی اطلاعات را تسهیل میکنند،تاثیر موتورهای جستوجو بر کتابخانههای دیجیتال و شیوههای توسعه نرم افزارهای ادغام محلی، عناوین فصل « همسویی با تهیه کنندگان محتوا» را تشکیل میدهد.
پرتالهای کتابخانهای عنوان فصل 9 این کتاب است. در اين بخش میخوانیم: «پورتال کتابخانهای نقطه اوج یکپارچگی کتابخانه دیجیتال است.» پورتال کتابخانه در ساده ترین سطح با وبگاهی شروع میشود و پیوندهایی را برای منابع کتابخانه فراهم میکند. این منابع میتواند فهرستهای پیوسته، کتابخانههای دیگر و مشترک، پایگاه اطلاعاتی تحت شبکه و منابع تمام متن باشند.
«درک تفکر الگوریتمی و برنامهریزی در بین کارکنان کتابخانه ناشی از مدیریت داده در کتابخانه دیجیتال میتواند امتیاز ویژهای برای افزایش کارایی باشد.» این جمله تاکیدی است که در فصل «کتابخانه دیجیتال و تشکیلات کتابخانهای» بهآن پرداخته شده است.
در ادامه این فصل میخوانیم:« همانگونه که کتابدار به حل مشکلات فنی مردم کمک میکند، مربی، مدیر سیستم و مدیر پایگاههای اطلاعاتی نیز به او کمک میکند تا بسیاری از مهارتهای اساسی مربوط به مفاهیم پایه فناوری را درک کند.»
کتاب «کتابخانههای دیجیتال» با عنوان فرعی یکپارچهسازی محتوا و سیستمها، نوشته «مارک دال»، «کایل بانرجی» و «مایکل اسپالتی» با ترجمه مهدی علیپور حافظی، یعقوب نوروزی و حمیدرضا رادفر در 322 صفحه از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران به بهای 120 هزار ریال وارد بازار کتاب شد.
یکشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۲ - ۱۱:۲۴
نظر شما