به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ذوالفقاری گفت: اگر این بیت را که حافظ می‌گوید: «آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا» نمونه و مثال قرار دهیم برای بیان اندیشه‌های حافظ کفایت می‌کند.

وی توضیح داد: حافظ شاعری صلح‌طلب بود و کارکرد ابیاتش هم همین را نشان می‌دهد. اگر نگاه متوسعی به مجموعه ادبیات و خصوصاً ادبیات فارسی و کارکرد آن داشته باشیم، درخواهیم یافت که اساساً یکی از مقاصد ادبیات تلطیف احساسات و زدودن خشونت است و این یعنی صلح جویی و صلح دوستی.

این پژوهشگر ادامه داد: بسیاری از شعرهای حافظ ضرب المثل شده است که نشان از خواندن زیاد شعرهای او دارد. در اغلب شعرهای او موضوع دوستی از درونشان نمایان است. مثلا در جایی می‌گوید: «آفرین بر نظر پاک خطا پوشش باد»که در این مصراع حافظ تأکید دارد که خطاپوشی صلح را مستحکم می‌کند. در جایی دیگر حافظ توصیه می‌کند که از مصاحبت با ناجنس احتراز کنیم و یا می‌گوید: «از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر». سخن عشق در واقع همان صلح است.

ذوالفقاری افزود: حافظ در جایی دیگر می‌نویسد: «این همه نقش می‌زنم از جهت رضای تو» و یا سروده است: «اوقات خوش آن بود که با دوست به سر رفت» این شعرها همگی نشان دهنده آن است که حافظ به یک دنیای آرمانی که صلح و دوستی و اخلاق حرف اول را می‌زند، اعتقاد داشته است.

وی یادآور شد: در نمونه‌های دیگر حافظ می‌آورد: «که در طریقت ما کافری است رنجیدن» و او با همین نکته که کسی از کسی نرنجد، بنای صلح را گذاشته است. اگر درست بنگریم زیاده‌خواهی دلیل روشن به جان هم افتادن ملت‌هاست. حافظ در این زمینه هم می‌گوید: «خون خوری گر طلب روزی ننهاده کنی» یا در جایی دیگر درباره دوستی و رفاقت می‌گوید: «در این زمانه رفیقی که خالی از خلل است/ صراحی می ناب و سفینه غزل است» او بهترین رفیق آدمی را شعر می‌داند که باز هم می‌تواند به اصلاح اخلاق کمک کند.

این استاد دانشگاه گفت: شعر یک شاعر زمانی مشهور و معروف همگان می‌شود که کلامش جامع باشد. غزل‌های حافظ شاهکار هستند و این خصیصه را دارند که در هر زمان و مکان زبانزد خاص و عام شوند. پس شعر حافظ این خصیصه را دارد، خصوصاً در روزگار ما. البته در همه دوران‌ تاریخی جنگ و زیاده خواهی وجود داشت و این مصیبت آرامش و صلح و دوستی را بر هم می‌زند. کلام حافظ حتی در روزگار ما نیز می‌تواند پیام‌آور صلح و دوستی و راهگشا باشد.

حسن ذوالفقاری (متولد 1345 دامغان) داری مدرک دكترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، مدرس و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس است. اجرای طرح «دایرة‌المعارف داستان‌های فارسی» با همكاری محمد غلام و با سرپرستی تقی پورنامداریان و نگارش «فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی» در سه جلد از فعالیت‌ها و تالیفات ذوالفقاری است. وی همچنین تالیف 25 عنوان كتاب درسی و 20 عنوان اثر پژوهشی را در كارنامه‌ ادبی خود ثبت کرده است.