به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست تشکل‌های صنفی صنعت نشر در چهارمین روز از بیست و یکمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی با حضور سید عباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی شجاعی‌صائین، مدیرعامل موسسه خانه کتاب، نادر قدیانی، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و جمعی از انجمن‌ها و ناشران کشور سه‌شنبه (28 آبان) در تالار آبگینه برگزار شد.

نادر قدیانی، رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران ضمن تسلیت به مناسبت ماه محرم و ایام سوگواری سالار شهیدان و اصحاب با وفایش گفت: قطعا موضوع کتاب در جمهوری اسلامی ایران از دیگر بخش‌های فرهنگی و هنری مهم‌تر و پراهمیت‌تر است، دلیل آن هم به غیر از حجم گردش مالی و تعداد نیروهای انسانی و فرصت‌های شغلی، فراگیری آن و تعداد مخاطبان کتاب است.

وی ادامه داد: اهمیت مجموعه این عوامل به اندازه‌ای است که باید به آن از بالاترین سطح اجرایی توجه شود و به منظور سیاستگذاری‌ها و تصویب و اجرای قوانین ابلاغی از سوی نهادهای قانونگذار، شامل مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی، یک شورای عالی، مانند شورای عالی سینما تاسیس شود. نام این شورا می‌تواند شورای عالی کتاب باشد و در این شورا به صورت راهبردی برای همه دستگاه‌های درگیر در موضوع کتاب و کتابخوانی برنامه مدون پنج ساله یا حتی سالانه تعیین شود.

این مسوول صنفی با اشاره به طرح‌های حمایتی دولت گفت: طرح حمایت از کتاب‌های ارزشمند در واقع ایده خوبی است اما بی‌اطلاعی از آن و عدم فراخوان در این طرح باعث شده است که تنها تعداد خاصی از این طرح استفاده کنند، به همین دلیل عملا این ایده از مسیر خود منحرف شده، لذا تقاضا داریم که با آیین‌نامه و روش جدیدی به اطلاع همه ناشران کشور رسانده شود.

وی در توضیح تشکیل هیات‌های نظارت بر کتاب اظهار کرد: تشکیل هیات‌های نظارت بر کتاب بزرگسال، کودک و نوجوان از مهم‌ترین خواسته‌های اهالی نشر است، ضمن آن‌که حداقل یک نماینده از اعضای اتحادیه ناشران نیز باید در این هیات‌ها حضور داشته باشند.

قدیانی در بخش پایانی صحبت‌هایش به معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: از شما می‌خواهیم در نخستین فرصت ممکن یک جلسه کاری با حضور وزیر ارشاد و اعضای هیات مدیره اتحادیه ناشران و دیگر همکاران خود تشکیل دهید تا بتوانیم دغدغه‌های مطرح شده در این نشست گرم و صمیمی را پیگیری کنیم.

تعاونی اهرمی برای مقابله با سودجویی‌ها در بازار کاغذ است
محمدمهدی داوودپور، مدیرعامل شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان تهران سخنران بعدی نشست بود، وی با اشاره به تاریخچه این تعاونی گفت: در طی 40 سال گذشته گرچه فراز و نشیب‌های فراوانی را پیش روی داشتیم اما جایگاه تعاونی به ثباتی شفاف و گویا رسید که مهم‌ترین آن‌ها رقابتی سالم در کنار تجار کاغذ و اهرمی قابل اتکا برای مقابله با برخی سودجویی‌های غیرمنصفانه در بازار کاغذ بود.

وی ادامه داد: هرگاه با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مسوولان دولتی و اعضای صنف، تعاونی بر مسیر صحیح خود استوار بوده، ناشران به پویایی و شکوفایی لازم نزدیک شده‌اند و هرگاه همچون سال‌های اخیر با بی‌مهری و بی‌توجهی روبه‌رو شده، همزمان ناشران نیز به سوی رکود اقتصادی و دلسردی رفته‌اند.

مدیرعامل تعاونی ناشران درباره وضعیت این تعاونی گفت: برای بی‌مهری‌‌ها و بی‌توجهی‌های 10 ساله اخیر، نوسانات بهای ارز، تحریم‌های بین‌المللی و مشکلات اداری داخلی که به تحریم خانمان براندازی تبدیل شده و تعاونی ناشران در یک قدمی فروپاشی قرار داده،  چنان‌چه هر چه سریع‌تر تدبیری جدی اندیشیده نشود، جامعه نشر کشور  با چالشی جدی روبه‌رو خواهد شد.

داوودپور در بخش پایانی سخنانش اظهار کرد: باتوجه به مشکلات تعاونی تاکنون به هر جا مراجعه کردیم فریادرسی نیافتیم، همین‌ جا از وزیر ارشاد و معاون امور فرهنگی تقاضای ملاقاتی خصوصی، عاجل و توجهی ویژه را داریم.

دوران کوتاه مدیریت باعث می‌شود کارهای اصولی نهادینه نشود
در بخش دیگر نشست عبدالعظیم فریدون، رییس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان گفت: انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان در هفته کتاب سال گذشته گزارش کوتاهی از وضعیت کتاب کودک ارایه کرد اما از آن‌جایی که طی یک سال اخیر اتفاق جدیدی در این عرصه رخ نداده است، همان گزارش را مجددا تقدیم می‌کنم.

وی با ابراز امیدواری به دولت یازدهم اظهار کرد: عواملی مانند نگاه سیاسی به مسایل و دوران کوتاه مدیریت‌ها باعث شده که مشکلات فرهنگی با سرعت ‌کمتری حل شود، دوران کوتاه مدیریت باعث شده که کارهای اصولی و ریشه‌ای معمولا نهادینه نشود، در طول سال‌های گذشته اگر گام‌های مثبت و اقدامات شایسته‌ای هم صورت گرفته متاسفانه از سوی مدیران بعدی تعطیل و یا متوقف شده است.

فریدون با اشاره به صحبت‌های دکتر حسن روحانی در دوران قبل از انتخابات گفت: رییس جمهوری در برنامه‌ها و تبلیغات پیش از انتخابات همواره بر واگذاری امور به اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی تاکید داشته لذا گام برداشتن مسوولان در این راه انتظاری معقول و طبیعی است.

عدم پرداخت مطالبات ناشران خارجی از نمایشگاه‌های گذشته
در ادامه علیرضا ربانی، رییس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی گفت: متاسفانه خرید و توزیع کتاب‌های خارجی کم‌وبیش مانند نشر و توزیع کتاب‌های فارسی در داخل کشور در وضعیت نابسامانی قرار دارد و آشفتگی‌ها و درهم ریختگی‌های اقتصادی موجود ضربه‌های مهلکی به این بخش فرهنگی وارد کرده است.

وی افزود: سوداگران دسترنج آنانی که با مشکلات فراوان در این حوزه صادقانه تلاش می‌کنند به یغما می‌برند و  برخورد با تخلفات محرزی که در این حوزه صورت می‌گیرد و تکثیر بی‌رویه و بدون مجوز کتاب‌های خارجی موجب شده است تا نمایندگان ناشران خارجی در فشار اقتصادی بی‌سابقه‌ای قرار گیرند.

رییس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی درباره حضور ناشران خارجی در بیست‌ و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: نامشخص بودن وضعیت نمایشگاه کتاب تهران در بخش خارجی که زمانی انگیزه اصلی برپایی بزرگترین رویداد فرهنگی خاورمیانه بوده سختی کار را چندین برابر کرده است.

وی ادامه داد: پرداخت مطالبات ناشران خارجی از بیست و چهارمین و بیست و پنجمین نمایشگاه کتاب تهران در بخش ارزی پس از دو سال هنوز بلاتکلیف و لاینحل مانده و نمایندگان این ناشران در ایران را در شرایط دشواری قرار داده است، چنان‌چه تا یکی دو ماه آینده اقدامی در این پرداخت‌ها صورت نگیرد، تامین کتاب‌های نمایشگاه آتی با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

ربانی درباره قانون کپی رایت اظهار کرد: رعایت نکردن کپی رایت در ایران و نپیوستن به کنوانسیون برن، علاوه بر این‌که فعالیت‌های نشر ایران در حوزه بین‌الملل را آسیب‌پذیر کرده، نشر داخلی را نیز به چالش کشیده است. نبود نظارت روی چاپخانه‌ها و نیز کم تحرکی در بخش‌های کنترلی و نظارتی وزارت ارشاد حتی به چاپ غیر‌قانونی و بدون مجوز کتاب میدان داده است.

در ادامه مراسم سید علی موسوی گرمارودی، شاعر و محقق دینی به خواندن اشعاری درباره امام حسین (ع) و واقعه کربلا پرداخت.

آمار ارایه شده درباره سرانه مطالعه امیدوارکننده نیست
مریم جدلی، رییس انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر سخنران بعدی نشست بود، وی با اشاره به شاخصه‌های کتاب گفت: یکی از شاخصه‌های ارزیابی توسعه و پیشرفت فرهنگی هر کشور ، میزان مطالعه و کتابخوانی مردم آن سرزمین است. متاسفانه آمار و ارقام ارایه شده از سوی مجامع و سازمان‌های فرهنگی داخلی و خارجی مانند یونسکو درباره سرانه مطالعه هر ایرانی چندان امیدوارکننده نیست.

وی ادامه داد: در وضعیتی که روابط پیچیده اجتماعی و مشکلات روزمره توان مطالعه را حتی برای علاقه‌مندان به کتاب کاهش داده است و وجود رسانه‌های سمعی و بصری خودی و غیرخودی به دلیل سهولت برقراری ارتباط، اوقات فراغت آنان را پر کرده است و به موازات آن مشکل گرانی کاغذ و وسایل چاپ، نیازهای مالی دست‌اندرکاران را تامین نمی‌کند، نمی‌توان برای گسترش عناوین، افزایش شمارگان و کشاندن انسان‌ها به دنیای کتاب به شعار و موعظه بسنده کرد.

رییس انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر درباره اهمیت صنعت نشر گفت: توجه به کتاب به قدری اهمیت دارد که حتی باید با اختصاص درآمد حاصله از فروش یک روز نفت در سال برای تهیه وسایل لازم چاپ و نشر، مقدمات توزیع ارزان و حتی رایگان کتاب اقدام کرد. پرداختن یارانه برای کتاب بدون تردید از تهیه پنیر و روغن ارزان کم اهمیت‌تر نیست.

جدلی در بخش پایانی صحبت‌هایش اظهار کرد: انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر با 80 عضو، مجموعه‌ای از بانوان فعال در زمینه نشر است، مدیران این تشکل می‌کوشند تا زمینه‌های آموزش‌ تخصصی اعضا و کارکنان، معرفی و عرضه محصولات، زمینه‌های تولید و توزیع مطلوب را فراهم کنند.

ممیزی کتاب موضوع تازه و جدید نیست
در بخش پایانی بیانیه‌ها و صحبت‌های ناشران، بهروز عطایی‌فر، نایب رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران متنی را مبنی بر دیدگاه‌های جمعی از ناشران قرائت کرد. وی درباره بحث ممیزی گفت: بحث درباره حوزه ممیزی کتاب و بایدها و نبایدهای بر سر راه انتشار آن، موضوع تازه و جدیدی نیست و بارها و بارها مسوولان و دست‌اندرکاران حوزه نشر درباره آن سخن گفته‌اند.

وی ادامه داد: ممیزی کتاب موجب طولانی شدن پروسه تولید کتاب، کاهش تولید و در نتیجه کاهش سطح مطالعه در جامعه می‌شود و تقاضای خریداران کتاب برای تهیه بازچاپ‌ها را افزایش می‌دهد. همچنین نامشخص بودن پاره‌ای از ضوابط، آیین‌نامه‌ها و تصمیم‌گیری‌های سلیقه‌ای منجر به توقف فعالیت‌ بعضی از ناشران می‌شود.

عطایی‌فر در توضیح اقدام‌های پژوهشی و آموزشی گفت: امروزه آموزش نیروی انسانی در سلسه برنامه‌های مدیریتی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، درحالی که نشر کشور ما بیشتر بر پایه استاد شاگردی و در حال آزمون و خطاست.

وی در بخش پایانی صحبت‌هایش اظهار کرد: حمایت‌ از اهالی فرهنگ به‌عنوان یکی از حلقه‌های اصلی حوزه نشر می‌تواند در پیشبرد اهداف فرهنگی جامعه تاثیر به‌سزایی داشته باشد. برگرداندن مابه‌التفاوت قیمت کاغذ، اختصاص وام‌های کم بهره، کوشش برای ابلاغ قطعی برخورداری معافیت مالیاتی کتابفروشان و کاهش تعرفه‌های خدماتی از قبیل پست، انرژی و بیمه می‌تواند نمونه‌هایی از حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد.