دوشنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۲ - ۱۴:۰۹
بیان خشونت در رسانه‌ها موجب آشفتگی نظم جامعه می‌شود

مریم همتی‌آهویی نویسنده کتاب «خشونت رسانه‌ای در پرتو سواد رسانه‌ای» با اشاره به نتایج انتشار اخبار خشونت‌آمیز بر عموم جامعه گفت: برخی مطبوعات با نشر اطلاعات دایمی درباره انحرافات و آشفتگی جامعه با ارایه تصاویر و اخبار خشونت‌آمیز، مسیر رسانه را از راه درست و صحیح منحرف می‌کنند و موجب تشویش اذهان عمومی می‌شوند.-

مریم همتی‌آهویی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: بیشترین قربانی اخبار خشونت‌آمیز و حوادث کودکان و نوجوانان هستند که قشر آسیب‌پذیر یک جامعه به شمار می‌آیند و باید برای این موضوع راهکاری اندیشیده شود.

وی افزود: من در کتاب «خشونت رسانه‌ای در پرتو سواد رسانه‌ای» با اشاره به برخی مصادیق موجود در حوزه خشونت رسانه‌ای، این مفاهیم را در قالب عکس، کاریکاتور و تیترها بیان کرده‌ام که تمام این قالب‌ها قابلیت انتقال خشنونت را در جامعه دارند.

همتی با اشاره به دلایل نگارش این اثر عنوان کرد: موضوع کتاب، سرفصل کلی پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد من بود و زمانی که تصمیم گرفتم این مبحث را بررسی کنم بازار اخبار حوادث و مطبوعات داغ بود و اغلب افراد جامعه پیگیر حوادث و جریانات ورزشی بودند، برایم جالب بود که چرا بیشتر خوانندگان اخبارِ حوادث نوجوانان و جوانان هستند و از سوی دیگر چرا مطبوعات که می‌توانند بهتر و مناسب‌تر تاثیرگذار باشند این کار را به نحو شایسته انجام نمی‌دهند.

وی با بیان این‌که انتشار اخبار خشونت‌آمیز موجب وسعت خشونت در جامعه می‌شود، افزود: در این میان روزنامه‌نگاران که وظیفه اطلاع‌رسانی، شفاف‌سازی و پاسخگویی دارند نباید به رسالت اصلی خود صدمه بزنند.

استاد ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این‌که این موضوع در روزنامه‌نگاری اهمیت بسیاری دارد و کم‌توجهی فعالان این حوزه به وظایف اصلی خود امری مهم به‌شمار می‌آید‌، گفت: در این کتاب افزون بر طرح موضوع، سعی کردم راهکاری برای مقابله با این شیوه از اطلاع‌رسانی خبر ارایه کنم و به همین دلیل ارتقای سواد رسانه‌ای را راه جلوگیری از این هجمه بیان کرده‌ام.

همتی همچنین درباره اثرات احتمالی بی‌توجهی به این شیوه روزنامه‌نگاری نیز توضیح داد: ما از صبح تا شب در معرض بمباران رسانه‌های مختلف مثل روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها، مجلات، فیلم‌های سینمایی و بازی‌های رایانه‌ای قرار داریم که اغلب آن‌ها نوعی خشونت را به مخاطب القا می‌کنند. 

وی ادامه داد: در این میان بهتر است مخاطب با ارتقای سطح سواد رسانه‌ای خود، منفعل نباشد، آگاهی را افزایش دهد، زبان رسانه را بفهد و صحت و سقم اخبار و مطالب مطبوعات را درک کند و سپس نسبت به آن واکنش نشان دهد.

همتی با بیان این‌که سواد رسانه‌ای یک مهارت و آگاهی است، یادآور شد: مخاطب با فراگیری سواد رسانه‌ای متوجه می‌شود نباید نسبت به اخبار رسانه‌ها منفعل باشد و اگر رسانه‌ای را انتخاب می‌کند برای این است ‌که پیام و محتوایی را دریافت کند و هدف آن‌ها نباید تنها پر کردن اوقات فراغت باشد.

وی سواد رسانه‌ای را مهارتی حیاتی برای مخاطبان رسانه‌ها دانست و گفت: این مهارت به مخاطبان کمک می‌کند که دید عمیق‌تری نسبت به رسانه‌ها داشته باشند و بخش عمده‌ای از حجم خشونت اخبار خشونت‌آمیز و حوادث را کاهش دهند.

همتی در بخش دیگر سخنان خود با تاکید بر این‌که مطبوعات با هدف آگاهی‌بخشی به مخاطبان این اخبار را منتشر می‌کنند اما گاهی این آگاهی دادن مشکل‌ساز می‌شود، ادامه داد: دلیل اصلی مشکل‌ساز شدن این اخبار بیش از حد بودن آن است، اطلاعات دایمی نوعی اضطراب و تشویش در مخاطبان ایجاد می‌کند و کودکان و نوجوانان را بیشتر در معرض این خشونت‌ها قرار می‌دهند که این آگاهی‌های کاذب و غیرضروری اصلا به نفع آن‌ها نیست.

وی همچنین به باور نادرستی که اکنون در میان مردم جامعه رواج پیدا کرده است، اشاره کرد و گفت: اکنون در مطبوعات و رسانه‌ها چنین القا می‌شود که قابل قبول‌ترین راه برای غلبه بر مشکلات، توسل به زور است و باید برای دست یافتن به آن‌چه مورد نظرماست از خشونت استفاده کنیم، در حالی که این رویه باید تغییر کند.

استاد ارتباطات دانشگاه جامع علمی و کاربردی تهران درباره چرایی گرایش رسانه‌ها به انتشار اخبار خشونت‌آمیز نیز عنوان کرد: در این کتاب بیان کرده‌ام که انتشار اخبار حوادث اکنون سیاست و استراتژی رسانه‌ها شده است و برخی از رسانه‌ها برای کسب منافع و مخاطب بیشتر این کار را انجام می‌دهند و البته با این اقدام وظایف حرفه‌ای یک روزنامه‌نگار را زیر سوال می‌برند، زیرا به مرور زمان قبح جنایت از بین می‌رود.

همتی با بیان این‌که کتاب «خشونت رسانه‌ای در پرتو سواد رسانه‌ای» در سه فصل تنظیم شده است، گفت: این فصول شامل وسایل ارتباط جمعی، دیدگاه‌های نظری مرتبط با خشونت و عوارض اعتیاد انسان به رسانه‌هاست که در هر فصل، مباحث مرتبط با رسانه‌های جمعی و خشونت در مطبوعات به طور تفصیلی بیان شده است.

وی همچنین درباره منابع برای نگارش این اثر، اظهار کرد: بخش عمده منابع اثر از کتاب‌های دکتر باقر ساروخانی با عنوان «خشونت و ویژگی اساسی آن»، «رسانه و آسیب‌های اجتماعی» و «جامعه‌شناسی ارتباطات» است، همچنین از منابع حقوقی درباره جرم‌شناسی نیز بهره گرفته‌ام و درباره راهکار ارایه شده یعنی سواد رسانه‌ای نیز از کتاب «نقش رسانه ملی در ارتقای سطح سواد رسانه‌ای مخاطب» اثر دکتر بهاره نصیری استفاده کرده‌ام.

کتاب «خشونت رسانه‌ای در پرتو سواد رسانه‌ای» در 84 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای هفت و 500 تومان توسط انتشارات ایده تک منتشر و روانه بازار کتابفروشی شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها