حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رحیم کارگر در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: یکی از موضوعات مهمی که فراروی آینده‌پژوهان قرار دارد، ارتباط آینده‌پژوهی با مسایل دینی و کارکردهای آینده‌پژوهی در موضوعات و مسایل دینی است. امروزه آینده‌پژوهی یکی از موضوعات رایج در دنیا است و ما به کمک ادبیات آینده‌پژوهی می‌توانیم معارف دینی به ویژه معارف آینده‌نگر را به جهانیان معرفی کنیم. بنابراین می‌توان ادعا کرد که معارف دینی ابزاری است که می‌تواند در خدمت آینده‌پژوهی قرار گیرد.
نویسنده مقاله «انقلاب اسلامی و فرهنگ انتظار» عنوان کرد: بسیاری از موضوعات و مباحث دینی ارتباط مستقیمی با آینده دارند، از جمله معاد که مرتبط با آینده است. ظهور امام زمان(عج) نیز از مباحثی است که با آینده بشریت ارتباط دارد.
وی با بیان این‌که آینده‌پژوهی در فهم مسایل دینی تاثیرگذار است، گفت: آینده‌پژوهی می‌تواند ابزاری را برای فهم مسایل دینی در اختیار ما قرار دهد. یکی از موضوعات مهمی که فراروی ما قرار دارد، ظهور حضرت مهدی(عج)، نشانه‌های ظهور و شرایط تحقق ظهور است.
نویسنده کتاب «جهانی‌شدن و حكومت جهانی حضرت مهدی(عج)» اظهار کرد: با توجه به این‌که درباره نشانه‌ها و شرایط ظهور، تفسیر به رأی‌های فراوانی وجود دارد، در این موضوع دچار آسیب‌های فراوانی شده‌ایم، اما آینده‌پژوهی می‌تواند تحلیل درستی از این رویدادها به ما بدهد. به عنوان مثال، در موضوع نشانه‌های ظهور حضرت مهدی(عج) آینده‌پژوهی بدون پیش داوری با تحلیل مسایل کمک می‌کند تا بتوانیم نگاهی جامع به حوادث داشته باشیم و خود را برای آینده‌های ممکن و محتمل به خوبی آماده کنیم.
نویسنده کتاب «آینده جهان» عنوان کرد: آینده‌پژوهی می‌تواند با روش‌ها و مولفه‌های خود در خدمت آینده‌نگری دینی باشد. آینده‌پژوهی با روش‌ها و رویکردهای مختلفی که نسبت به آینده دارد، ابزار ترسیم چشم‌اندازهای ملی، منطقی و جهانی را در اختیار معارف دینی قرار می‌دهد و در چنین شرایطی است که ما برای داشتن افق مطلوب دینی باید از این ابزارها استفاده کنیم و آن‌ها را در اختیار مردم قرار دهیم. در واقع، با خلق چشم‌اندازهای برگرفته از دین می‌توان جامعه آرمانی و مطلوب را در افق دید جامعه قرار داد و مردم را برای تحقق چنین جامعه‌ای آماده کرد.
کارگر در پاسخ به این سوال که «مهدویت چه ظرفیت‌هایی برای شکل‌گیری آینده‌پژوهی دینی دارد؟» گفت: مهدویت ظرفیت‌هایی اساسی دارد که کمک می‌کند تا آینده‌پژوهی دینی و مطلوب شکل بگیرد. مهم‌ترین ظرفیت‌های مهدویت، اطمینان به آینده است که نوعی آرامش، اطمینان و امید را در آینده‌پژوهان ایجاد می‌کند و منجر می‌شود تا با خیالی آسوده‌تر و با تحلیل‌های واقع‌بینانه‌تر به آینده بنگرند.
وی افزود: اگر از ابزاری که در اختیار آینده‌پژوهان قرار می‌گیرد درست استفاده شود، معارف مهدویت معرفی و نگاه جامعه به آینده واقع‌بینانه‌تر، امیدبخش‌تر و آرامش‌بخش‌تر خواهد شد. این موضوع، یکی از نتایج مهم آینده‌پژوهی با رویکرد مهدویت است.
کارگر با بیان این‌که ظرفیت دیگر مهدویت، ترسیم تصویرهای مطلوب از آینده است، گفت: هرقدر تصویرهای ما از آینده روشن‌تر، جامع‌تر و کامل‌تر باشد، به همان اندازه در رفتارهای و برنامه‌ریزی‌های ما تاثیر دارد و این تاثیر‌گذاری‌ها کمک می‌کند تا نگاه درست و جامعی به آینده داشته باشیم.
نویسنده مقاله «مهدویت و فرجام ستيزش حق و باطل» با بیان این‌که یکی دیگر از ظرفیت‌های آینده‌پژوهی هویت‌آفرینی است، گفت: امروزه در فضای جهانی شدن روندهای تغییر و تحول در جامعه جهانی بسیار به چشم می‌خورد. بر اساس مطالعات روان‌شناسانه می‌توان گفت که در این تحلیل روند جامعه، شاهد شکل‌گیری هویت‌های جدیدی خواهیم بود.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: مهدویت ظرفیت نیروبخشی و توان‌افزایی فوق‌العاده‌ای دارد، یعنی کمک می‌کند تا آینده‌نگری ما در مسیری قرار گیرد که نیرو و توانایی ما را بالا ببرد و قدرت خلق آینده‌های مطلوب را در ما ایجاد کند. آینده‌پژوهی کنترل، مدیریت، مهار آینده و خلق آینده‌های مطلوب است.
دکتر کارگر عنوان کرد: آینده‌پژوهی که امروزه در جهان شکل گرفته است، آینده‌پژوهی غیرقدسی و عرفی است و بر پایه رویکردهای غیردینی شکل گرفته و این رویکرد نتوانسته فضای لازم را برای تحقق آرمان‌های آینده‌پژوهی فراهم کند، چرا که اطلاعات و دانش آینده‌پژوهان غربی درباره آینده اندک است، اما ما وقتی به دین مراجعه می‌کنیم، شاهد مؤلفه‌های مختلف آینده‌نگر از جمله قیامت، معاد، سنت‌ها و قواعد الهی و عالم غیب هستیم. مهدویت می‌تواند جان دوباره‌ای به آینده‌پژوهی بدهد و آن را در مسیر درستی قرار دهد و خلا‌ء‌هاو بن‌بست‌های فرا روی آینده‌پژوهی را از میان بردارد.
وی با بیان این‌که آینده‌پژوهی غربی، آینده را متشکل از چهار مؤلفه روندها، رویدادها، تصویرها و اقدامات می‌داند و این‌ها مؤلفه‌هایی هستند که آینده‌پژوهان غربی برای به تصویر کشیدن آینده از آن استفاده می‌کنند، گفت: آینده‌پژوهی مهدویت‌گرا تنها نگاه به جامعه عصر ظهور ندارد، بلکه آینده را در راستای مهدویت تعریف می‌کند. به عنوان مثال، اقتصاد، سیاست و فرهنگ را بر اساس الگوهای مهدوی بارور می‌کند. پس زمانی که می‌گوییم آینده‌پژوهی دینی مبتنی بر مهدویت است، به این معنا است که جامعه، مردم و مولفه‌های سیاسی و اقتصادی جامعه را در مسیر جامعه آرمانی قرار دهیم. در چنین شرایطی چندین گام از سایر مردم جهان در ارتباط با موضوع آینده‌پژوهی پیش هستیم._
پنجشنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۵:۰۰
نظر شما