در ادامه نشست دكتر جمالي عضو هيات علمي دانشگاه خوارزمي گفت: در گذشته كاربران براي دسترسي به اطلاعات به كتابخانه مراجعه ميكردند اما امروز براي خيلي از كاربران نقش كتابخانه به عنوان واسطه بسيار كمرنگ و پنهان شده است.
وی با تاكيد بر اينكه تعامل بين اجزاء مانند ناشر و محقق و پژوهشگر درنشر الكترونيكي يك اصطلاح عام است گفت:البته در حوزه هاي مختلف شرايط متفاوت است.
دكتر امير غائبي عضو هيات علمي دانشگاه الزهرا(س) نيزدر اين نشست در موردچالش هاي پيش روی نشر الکترونیک صحبت كرد و گفت: مهمترين چالش دراين حوزه تغيير شکل از چاپي به الكترونيك است و بايد ببينيم كه كاربران و متخصصان و عامه مردم اين تغيير را قبول دارند يا نه؟
غائبي با بيان اينكه بايد ديد رابطه كتابخانه با دنياي نشر الكترونيكي ازچه بعدي سنجيده مي شود عنوان کرد: از بُعد اقتصادي كتابخانهها یارانهها و امتيازاتي داشتند ولي اقتصاد، بر نشر ديجيتالي تاثيرميگذارد.
در ادامه نشست دكتر اسدي با ارائه این سوال که «جايگاه كتابخانه چيست و بحث كپي رايت در اين ميان چقدرتاثير دارد؟» گفت: دربرخی رشتههای علوم پایه مانند فیزیک مجلات الکترونیکی بیشتر کاربرد دارد و بر اساس آمار ارائه شده تا سال 2015 ،تعداد 50 هزار مجله در دنیا یا کاملا الکترونیکی است یا فرمت الکترونیکی دارد؛ به این معنی که هم سنتی هستند وهم الکترونیکی و می توان ادعا کرد نیمی ازنشریات علمی و غیر علمی دنیا در قالب مجلات دیجیتال منتشرمیشود و با توجه به گرانی کاغد و مشکلات دیگر نشر کاغذی از تعداد مجلات چاپی به میزان قابل توجهی کاسته شده است.
اسدی تاکید کرد: در ایران نیز به طرف نشر الکترونیکی پیش می رویم چرا که نشر چاپی ضعیف است از اینرو در آینده ای نزدیک ما هزاران عنوان مجله درکتابخانه دانشگاهها خواهیم داشت که شاید از میان این تعداد تنها 50 مجله چاپی باشد.
این استاد دانشگاه شاهد با اشاره به اینکه شبکه توزیع در ایران ناکارآمد است توضیح داد:اگر ناشر باشید و نتوانید محصولات خود را خوب توزیع کنید حتما ورشکسته میشوید اما نشر الکترونیک بسیار ارزانتر و در دسترستر است.
وی افزود : قرار نیست کاری انجام دهیم؛ زمان مساله را حل می کند مسوولان چاره ای ندارند جز اینکه بپذیرند به سمت نشر الکترونیکی پیش می رویم.
نشر الکترونیکی به صورت جزیره ای وارد کشور ما شده
غائبی با طرح این سوال که «توقع و انتظار کاربران از نشر الکترونیک چیست؟» گفت: کاربران انتظار دارند از نظر انواع و تنوع به منابع مختلف دسترسی داشته باشند و دردومین حالت برای کاربرمهم است که به راحتی و سهولت به منابع دسترسی داشته باشد و در بررسی ها مشخص شد افراد بیشتر تمایل به دانلود اطلاعات دارند تا آپلود.
این عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س)تاکید کرد: درهیچ جای دنیا برای استفاده پژوهشی و آموزشی محدودیتی وجود ندارد اما هرجا که بحث تجارت و موسسات زیر زمینی به وجود میآید پای قوانین هم باز میشود اما کاربر باید مجاز باشد تا برای کارهای آموزشی و پژوهشی از این فناوری استفاده کند و این چالش پیش روی ماست.
وی با بیان اینکه نشرالکترونیکی به صورت جزیره ای وارد کتابخانههای ما شده و مدل یکپارچه ای ندارد گفت: چالش بزرگ کتابخانه ها مساله زیرساختهاست و شاهدیم که از 9 صبح تا 4 عصر بازکردن سایت ساده ای مانند گوگل مشکل است چرا که حجم دانلودها زیاد است و کاربران توقع دارند 24 ساعته در 7 روزهفته دسترسی داشته باشند اما خواندن روزنامهها با اینکه روی سایت ها وجود دارد هنوز جا نیفتاده است و این خوب است که همه هنوز دوست دارند روزنامه رابه صورت مکتوب مطالعه کنند.
غائبی با ارائه چند پیشنهاد گفت: مخاطبان باید با نشر الکترونیکی در وهله اول آشنا باشند و بتوانند کارهایی را انجام دهند. به عنوان مثال باید بدانیم که آیا روش مجموعه سازی در روش چاپی با مدل های مجموعه سازی در نشریه الکترونیکی یکسان است یا خیر است؟
وی با ارائه راهکاری برای کتابداران گفت: باید بتوانیم درخودمان و تخصصمان تغییراتی ایجاد کنیم تا بتوانیم درسیستم سنتی، نشر اطلاعات کنیم و باید همه موارد نشر الکترونیک از لحاظ فنی،عملیاتی،بودجه،کپی رایت و بحث حقوقی توجه بیشتری شود.-
نظر شما