تهمینه حدادی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) با اشاره به این‌که برگزاری نمایشگاه کتاب رویداد ارزشمندی است، اظهار کرد: برگزاری نمایشگاه کتاب اتفاق بسیار خوبی است که هر ساله در حوزه فرهنگ اتفاق می‌افتد و سبب گسترش و ترویج کتاب در کشور می‌شود اما در مقایسه با سال‌های گذشته از حجم مخاطبان مخصوصا در غرفه‌های کودک و نوجوان کاسته شده است.
افزایش قیمت کتاب‌های کودک
این نویسنده کودک و نوجوان افزود: با توجه به بازدیدی که طی دو روز گذشته از غرفه‌های مختلف کودک و نوجوان داشتم مشاهده کردم که در مقایسه با سال‌های گذشته بهای کتاب‌ها افزایش زیادی داشته است و با این وضعیت قطعا خانواده‌ها نمی‌توانند کتاب بخرند. حتی من که یک نویسنده هستم برای خرید کتاب کودک و نوجوان دچار مشکل شده و نتوانستم عنوان‌های مورد نظرم را تهیه کنم. این در حالی است که امسال هم مانند سال گذشته بن کارت نویسندگان شارژ نشد.
وی افزود: البته در نمایشگاه یکسری کتاب‌های بازاری و ارزان قیمت که از کیفیت پایینی برخوردار هستند نیز به چشم می‌خورد که نهایتا خانواده‌ها را به اجبار به سمت خود می‌کشاند زیرا بهای کتاب‌های پرمحتوا و با کیفیت بسیار زیاد است.
حجم بالای کتاب‌های ترجمه برای کودکان
حدادی عنوان کرد: از طرفی حجم عمده بخش کودک و نوجوان نمایشگاه را کتاب‌های ترجمه تشکیل می‌دهند. این کتاب‌ها در رقابت با کتاب‌های تالیفی با وجود این‌که قیمت بالایی دارند اما به‌دلیل جذابیتی که شخصیت‌های این کتاب‌ها برای بچه‌ها دارند بیشتر خریداری می‌شوند.
گرایش کودکان به فضاهای تخیلی
حدادی ادامه داد: البته این گرایش به سمت کتاب‌های ترجمه به‌دلیل ضعفی است که در ادبیات کودک و نوجوان کشور و شخصیت پردازی‌ها وجود دارد. از طرفی نویسنده‌های بومی فضای محدودی برای نوشتن دارند و نمی‌توانند درباره بسیاری از موضوعات بنویسند و این فشار در فضاهای علمی تخیلی بیشتر است در حالیکه کودکان و نوجوانان گرایش شدیدی به فضاهای علمی تخیلی دارند و چون نمی‌توانند آن‌را در کتاب‌های تالیفی به‌دست آورند این خواسته خود را از طریق کتاب‌های ترجمه تامین می‌کنند.
وی افزود: البته چند کار تخیلی تالیفی خوب برای بچه‌ها در نمایشگاه امسال دیدم اما تعداد آنها بسیار محدود بود و به هیچ عنوان جوابگوی نیاز جامعه انبوه کودک و نوجوان ما نیست.
افزایش دانش کودکان با دایره‌المعارف‌ها
این نویسنده کودک و نوجوان یادآوری کرد: همچنین در بین کارهایی که در حوزه نشر برای گروه سنی کودک و نوجوان در نمایشگاه عرضه شده است وجود دایره‌المعارف‌های مختلف برای بچه‌هاست. این کتاب‌ها به کودکان کمک می‌کنند که درباره موضوعات مختلف اطلاعات کسب کنند و برای افزایش سطح دانش آنها بسیار مفید است.
وی با اشاره به اهمیت ایجاد شناخت کامل و کمک به تصمیم گیری برای آینده شغلی در سنین کودکی و نوجوانی افزود: در همین راستا تلاش کردم با کمک همکارانم کتاب «دایرهالمعارف مشاغل» را برای نوجوانان تالیف کنم. در این کتاب 150 شغل به نوجوانان معرفی شده است. اطلاعاتی که در این دایرهالمعارف وجود دارد شامل ویژگی‌های هر شغل، خصوصیات روحی روانی لازم، سختی‌ها و مطلوبیت‌های مربوطه، شرایط مکانی و محیطی و شرایط تحصیلی و دوره‌های لازم برای هرشغل است.
کودکان با داستان زندگی می‌کنند
حدادی در پاسخ به این سوال که بچه‌ها بیشتر به داستان نیاز دارند یا دایرهالمعارف گفت: با وجود این‌که دایره‌المعارف‌ها سبب افزایش اطلاعات و شناخت کودکان نسبت به جهان اطرافشان می‌شوند اما به عقیده من کودکان به داستان بیشتر نیاز دارند زیرا با داستان زندگی می‌کنند، رویا می‌سازند و تخیل می‌کنند و در آن تخیلات برای خود هدف تعریف می‌کنند. بسیاری از این داستان‌ها انگیزه‌ای می‌شود برای تغییر رویه زندگی در بچه‌ها. در اغلب موارد کودک خود را به جای قهرمان داستان می‌گذارد و در آینده سعی می‌کند شرایطی برای خود فراهم کند که شبیه شخصیت داستان مورد نظرش شود. در حالیکه در کتاب‌های علمی بدلیل این‌که علم بطور مدام در حال تغییر و تحول است این امکان وجود ندارد.
کاهش رویاپردازی در کودکان
وی ادامه داد: با نگاهی اجمالی به کودکان امروز می‌بینیم تخیل در آنها مرده است. اکثر بچه‌ها رویا ندارند و نمی‌توانند در فضای ذهنی خود رویاپردازی کنند. چندی پیش با تعدادی کودک صحبت می‌کردم و از آنها درباره تخیلاتشان سوال می‌پرسیدم اما آنها رویایی نداشتند که درباره‌اش صحبت کنند و این یکی از ضعف‌های ادبیات کودک در کشور ماست.
حدادی افزود: ورود تکنولوژی، رسانه‌های تصویری، بازی‌های کامپیوتری جذاب، اینترنت و ماهواره سبب شده بچه‌ها از افسانه، قصه و داستان‌های کهن ایرانی فاصله بگیرند و از تخیلات دور شوند. البته من مخالف پیشرفت و ترقی نیستم اما ترقی این نیست که کودکان بدون نظارت کامل والدین تبلت و موبایل داشته باشند.
وی با اشاره به نقش مهم خانواده‌ها در این شرایط گفت: امروزه به دلیل افزایش مشغله زندگی اکثر والدین وقت زیادی را برای کودکان خود صرف نمی‌کنند و به نوعی آنها را از سر خود باز می‌کنند. پدر و مادرها باید وقتی برای کتاب خواندن و قصه گفتن برای فرزندانشان بگذارند. بچه‌های امروز خیلی باهوش هستند از این رو می‌توانیم با افزایش تخیل و مطالعه هوش و استعداد آنها را به بهترین نحو تقویت کنیم.
گلایه یک نویسنده از نمایشگاه کتاب
حدادی درپایان سخنانش درباره گلایه همیشگی‌اش از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: هرساله زمانی که وارد نمایشگاه کتاب می‌شوم به جای این‌که بوی کتاب بیاید بوی انواع ساندیچ‌ها به مشام می‌رسد و ناخودآگاه انسان فکر می‌کند وارد یک رستوران یا پارک شده است و این موضوع هرسال تکرار می‌شود. باید مسئولان امر برای استانداردسازی فضای نمایشگاه‌ها تلاش کنند.
تهمینه حدادی، نویسنده، مترجم و تصویرگر کتاب کودک و نوجوان در سال 1365 در تهران متولد شد. وی تالیف آثاری مانند «شهرهای بدون نردبان»، «دشت قرمز قرمز» و «سیب و درخت و دختر» و تصویرگری «لالایی برای موش‌ها» و مجموعه کتاب‌های «نارنجی» را در کارنامه خود دارد.
دوشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۱:۱۶
نظر شما