به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در نشستی با عنوان«ویرایش کتاب کودک و رسم‌الخط کتب درسی» که امروز 16 اردیبهشت ماه در سرای اهل قلم کودک و نوجوان برگزار شد، حسین فتاحی، نویسنده کودک و نوجوان با اشاره به این‌که در کشورهای پیشرفته، ویراستار نقش مهم و موثری برعهده دارد گفت: ویراستار از ابتدا در کنار نویسنده است و به او می‌گوید چه کند و چه نکند. او متن را پیراسته و روان می‌کند. ساختار جمله‌ها را تغییر می‌دهد. حتی گاه متن ترجمه شده را با متن اصلی مطابقت می‌دهد.
به گفته نویسنده مجموعه«پیامبران» همه ویراستاران با سابقه باید زبان فارسی را به خوبی بشناسند. روان بنویسند و جای واژه‌ها و عناصر تشکیل‌دهنده زبان را بدانند. آنها باید ساختار جمله را به خوبی بشناسند و از سوی دیگر ویراستار باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد چراکه داشتن اطلاعات گسترده به کار او می‌آید.
فتاحی توجه به گروه سنی را یکی از ضروریات ویرایش دانست و افزود: آنچه برای بچه دو ساله نوشته می‌شود با آنچه برای یک کودک 5 ساله نوشته می‌شود تفاوت دارد و یک ویراستار خوب باید به گروه سنی مخاطبان خود توجه کند.
او به ضرورت هماهنگی میان کتاب‌های درسی و غیردرسی اشاره و بیان کرد: اگر کتاب‌های داستانی ما به لحاظ ویرایشی هماهنگ با کتاب‌های درسی‌مان نباشند، مشکل به‌وجود می‌آید. جای تاسف است که گاه در یک صفحه کتاب درسی، یک کلمه، دوجور نوشته شده است.
به گفته فتاحی علاوه بر ویرایش زبانی و محتوایی، یک ویرایش رسم‌الخطی هم وجود دارد که خواندن کلمات را آسان‌تر می‌کند و موجب می‌شود املای واژه‌ها در کتاب‌های درسی و غیردرسی یکی شود.
ویراستار باید با علم زبان آشنا باشد
هدیه شریفی، نویسنده و روزنامه‌نگار یکی دیگر از سخنرانان این نشست نیز با اشاره به این‌که زبان تنها در گفتار خلاصه نمی‌شود گفت: هرآنچه با آن فکر می‌کنیم زبان است. زبان هم متن هم تصویر و هم گرافیک را دربرمی‌گیرد و ویراستار کسی است که میان ادبیات، زبان، محتوا و ساختار ارتباط برقرار می‌کند.
به گفته او، ویراستار باید با علم زبان آشنا باشد؛ ساختار واج و واژه و نحو را بداند. منظور از دانستن نحو، آشنایی با دستور زبان است. ویراستار کسی است که کتاب را به یک پدیده خواندنی تبدیل می‌کند، بگذریم از این‌که نشر ما آن‌قدر حرفه‌ای نیست که به چنین ویراستارانی نیاز داشته باشد.
مترجم کتاب«سماور» با اشاره به این‌که ناشران ما کارشان را بلد نیستند و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سردمدار این ناشران نابلد است گفت: کتاب‌های کانون پرورش فکری، سراپا غلط است. کانون، کتابی منتشر کرده با عنوان«دلقک»؛ این کتاب و بسیاری از کتاب‌های کانون پرورش فکری به زبان فارسی ریشخند می‌زنند.
به گفته شریفی«دلقک» پایبند به زبان و رسم الخط فارسی نیست. نویسنده، تفاوت میان لهجه و گویش را نمی‌داند. اسم کتاب و تصویر کتاب، یکی است، انگار دو گروه موسیقی با هم می‌نوازند و تنها گوش تو را آزرده می‌کنند. حتی دلقکی که روی جلد کتاب تصویر شده، شخصیت اصلی داستان نیست. البته نویسنده می‌تواند هرچه دوست دارد بنویسد اما چرا باید ناشر آن را منتشر کند؟ کانون که ادعا می‌کند کتاب‌ها را به زبان‌های دیگر هم ترجمه و معرفی می‌کند چگونه این کتاب را به غیرفارسی‌زبان‌ها ارائه می‌دهد؟ کتابی که اهل زبان هم با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند.
سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۵:۴۰
نظر شما