خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- یادداشتهای شاهرخ مسکوب بر شاهنامه فردوسی با عنوان «شاهنامه در دو بازخوانی» را نشر نو برای نخستین بار منتشر کرد. شهرت مسکوب بیشتر وامدار نوشتههای او در زمینه شاهنامه فردوسی است. نوشتههای مسکوب با آثار خلق شده درباره شاهنامه، که گستره متنوعی از جستارها، پژوهشها و نقد و نظرها را به خود اختصاص میدهد ــ از نوشتههای تخصصی و نسخهشناسی تا انشائات احساساتی ــ تفاوت آشکار دارد.
به قول خود مسکوب، برای او نقطه پیش از آغاز نوشتن، نیاز به فهم و کشف معنایی است حیاتی و گرهخورده با وجود او که کوشش و کشف و تقلای نوشتن را برایش به درمان بدل میکند: «نوشتههایم در حقیقت برایم درمان دردهای روحی است؛ یعنی چیزی که برایم مساله بشود بعداً به صورت نوشته درمیآید». او در جایی دیگر نیز به این موضوع اشاره میکند که با داستان «رستم و اسفندیار» درد مشترک داریم.
حسن کامشاد، دوست شاهرخ مسکوب، که وکالت نشر آثار او را بر عهده دارد، در سال 1387، با نظر دکتر شفیعی کدکنی، تنظیم و ویرایش این یادداشتها را به مهری بهفر سپرد. کتاب «شاهنامه در دو بازخوانی» با شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت 65 هزار تومان منتشر شده است.
«شمس تبریزی» نوشته محمدعلی موحد
کتاب «شمس تبریزی» نوشته محمدعلی موحد از دیگر کتابهای تازه نشر نوست. مؤلف در این کتاب ابتدا به سابقه فارسی دَری در آذربایجان، صوفیان آن سرزمین، اوضاع سیاسی آن دیار و حمله مغولان به تبریز میپردازد. موحد در شناساندن نام و نشان شمس، تحولات روحی او، و سیر زندگانی وی را ذکر کرده و سپس بزرگان آن روزگار را معرفی میکند. شرح سفر شمس به قونیه و آشنایی با مولانا مباحث بعدی کتاباند.
نویسنده در ادامه تصویر مولانا در مقالات شمس و تصویر شمس در کلام مولانا را میکاود. کتاب با توصیف «جهان شادمانه شمس» پی گرفته میشود و با «غروب خورشید»، شرح رحلت شمس به دیار باقی پایان میپذیرد. کتاب «شمس تبریزی» در شمارگان هزار و 100 نسخه با قیمت 21 هزار تومان روانه بازار شده است.
تحریر جدید کتاب ناصر ایرانی
کتاب «هنر رمان»(تحریر دوم) نوشته ناصر ایرانی نیز به تازگی از سوی «نشر نو» روانه بازار کتاب شده است. ایرانی این اثر را پس از 10 سال بازنویسی کرده است. در بخش اول به «ماهیت رمان»، در بخش دوم به «صناعت رمان» و در بخش «یادداشتها» به شرح حال مختصر تنی چند از رماننویسان و برخی از مهمترین اصطلاحهای هنر داستان پرداخته شده است.
«ماهیت رمان» شامل هفت فصل و «صناعت رمان» دربردارنده هشت فصل است. ایرانی در ابتدا به ارکان چهارگانه رمان: جهان، رماننویس، رمان و خواننده میپردازد. در ادامه نسبت رمان و داستان را بررسی میکند و سپس به سیر تکامل رمان، از «کالیرهو» گرفته تا سنن مصری و یهودی و یونانی-رومی و مسیحی و رنسانسی هنر داستان و از رمانس آرمانگرا و کمیکِ واقعگرا تا نسبت میان تاریخ و حماسه با رمانس باستان اشاره دارد.
در مبحث تجدّد و نوزایی رمان، ربط رمان با فردگرایی و نوگرایی و علمگرایی و نسبیگرایی و واقعگرایی را نشان میدهد و در ادامه به نخستین رمانها نگاهی میافکند. نویسنده ارتباط میان رمان با واقعیت، اخلاق، حقیقت و دین را مورد ارزیابی قرار میدهد و در انتهای «ماهیت رمان» نقش و ویژههای رمان را برمیشمرد.
مؤلف در بخش دوم، «صناعت رمان»، خصایص رماننویس را ذکر میکند و از دانته و شکسپیر و مونتنی را در مقام «سه غواص بزرگ در دریای سنت ادبی و هنری» یاد میکند. ایرانی در ادامه موضوع رمان، فن روایت، زبان و سبک، ابزارهای عمده روایت: تلخیص، صحنه، گفتوگو و توصیف عینی و اکسپرسیونیستی را مورد پژوهش و تطبیق قرار میدهد و در ادامه به دیدگاه راوی و انواع طرحهای رمان میپردازد و در نهایت انواع شخصیتهای رمان را برمیرسد. کتاب «هنر رمان» در شمارگان هزار و 100 نسخه با قیمت 38 هزار تومان به چاپ رسیده است.
«زبان حال» از زبان همه موجودات سخن میگوید
« زبان حال در عرفان و ادب فارسی» نوشته نصرالله پور جوادی سومین کتاب تازه منتشر شده نشر نو است. زبان حال برای پارسیزبانان تعبیری است آشنا و معنی آن نیز بهزعم ایشان واضح. اما برخلاف باور بسیاری، زبان حال نه اختصاص به ارباب مواجید و اهل سلوک داشته و نه حتی به عموم افراد بشر، بلکه علاوه بر انسان، حیوان و نبات، افلاک و فرشتگان، عرش و کرسی، بهشت و دوزخ، مرده و گور، شب و روز، خاک و آب و باد و آتش و... میتوانند به زبان حال سخن بگویند.
استفاده از زبان حال در واقع نوعی هنرنمایی شاعرانه و شگردی ادبی است و این نوع شگرد در ادبیات جهان، از جمله ادبیات فارسی از دیرباز رایج بوده و نویسندگان و شاعران با استفاده از آن ژانرهای مختلف ادبی خلق کردهاند. یکی از قدیمیترین این گونهحکایتهای کوتاه جانوران و اشیاء است و مهمترین هدف آن بیان تعالیم حکمت عملی است. نوع دیگر از گونههای مذکور مناظرهها یا پیکارهای ادبی است. گونههای فرعی متعددی هم پدید آمده است، مانند داستانهای بلند حماسی و عشقی، داستانهای بلند حیوانات، حکایتهای اخلاقی که در آنها مردگان و شهیدان یا خاک و گِل آنها به زندگان اندرز میدهند. داستانهای تمثیلی که جنبه فلسفی و عرفانی دارند و مجالس بزمی که مرغان و گلها و گیاهان تشکیل میدهند.
ویژگی بارز اغلب این ژانرها زبان حالی است که جنبه ادبی و خیالی دارند. بررسی انواع و اقسام مطالب زبان حالی، یعنی مطالب ادبی و خیالی، در آثار نظم و نثر پارسی کاری است که در کتاب حاضر به عهده گرفته شده است. کتاب «زبان حال در عرفان و ادب فارسی» نوشته نصرالله پورجوادی در شمارگان هزار و 100 نسخه و با قیمت 70 هزار تومان از تازههای نشر نوست.
یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۳ - ۱۴:۵۲
نظر شما