خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مریم معمار: سوم ماه شعبان سال چهارم هجرت مصادف با تولد  امام حسین(ع) است و توجه به ابعاد والای شخصیتی، واقعه عاشورا و چگونگی شهادت آن حضرت می‌تواند الگوی مناسبی برای انسان‌ها خصوصا کودکان و نوجوانان باشد. کودکان و نوجوانان همپای بزرگسالان، نقش مؤثری در زنده نگه داشتن یاد عاشورا، هدایت گري و پیام رسانی اش ایفا کردند.

یکی از جلوه های حرکت کاروان امام حسین (ع)، حضور شورانگیز کودکان همراه آن حضرت و خاندان مکرم ایشان است که به شکوه قيام امام حسین (ع) رنگ و بوی خاصی بخشید. از جمله این کودکان می‌توان به حضرات علی اصغر(ع)، حضرت رقیه، امام محمدباقر(ع)، قاسم بن‌الحسن،  طفلان مسلم و عبداللّه بن مسلم اشاره کرد. بنابراین آگاهی و اطلاع کودکان و نوجوانان از ابعاد مختلف زندگی این امام بزرگوار از اهمیت خاصی برخوردار است. به این منظور نویسندگان متعهد کتاب‌های مناسب بسیاری را برای کودکان و نوجوانان تولید کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. 


يك اسب و دوسوار
کتاب «یک اسب و دوسوار» اثر سيد مهدي شجاعي و تصویرگری پرویز حاصلی است که در قالب 32 صفحه تنظیم شده و برای گروه سنی «ج و د» درنظر گرفته شده است.
 
داستان این کتاب از زمانی که ابن زیاد حکومت کوفه را در دست گرفته و مردم را با زور و شکنجه وادار کرده است تا حکومت او را بپذیرند، شروع می‌شود. هرکس با ابن زياد بیعت نکند، روانة زندان و شکنجه گاه می‌شود، دراین میان، مردی دور از چشم مأموران حکومتی در پناه تاریکی و از پشت خرابه ها به سوی غلام خود می‌رود که با اسب در بیرون شهر منتظر اوست اما غلام هم، شرمنده از خیانت مردم کوفه، به تنهایی امام حسین(ع) فکر می‌کند. سرانجام هر دو سوار بر یک اسب به سوی کربلا می‌تازند و... 

پدر، عشق پسر
این کتاب سید مهدی شجاعی نیز از پرفروش ترین و محبوب ترین های نویسنده است. داستان این کتاب از چگونگی رسیدن عقاب به حضرت علی‌ اکبر (ع) شروع می‌شود و در ادامه تصویری از ولادت آن حضرت ارائه می‌دهد. فصول مختلف این کتاب با عنوان «مجلس» در 10 بخش نامگذاری شده و در هر مجلس، عقاب با زبانی عاطفی و دلنشین، صحنه‌ای از زندگی حضرت علی‌اکبر (ع) را روایت می‌کند و مجالس پایانی نیز به شهادت ایشان در کربلا اختصاص دارد.

هر برش از زندگی حضرت علی‌اکبر (ع) که در مجالس 10‌ گانه روایت می‌شود، در انتهای هر مجلس به گونه‌ای به واقعه‌ کربلا مربوط و منتسب می‌شود و بدین ترتیب، تمام مجالس رنگ عاشورایی خود را حفظ می‌کنند.
مجالس بعدی نیز به ماجراهای پیشنهاد امان از سوی سپاه عمر سعد به حضرت، سقایت ایشان برای اهل خیام قبل از حضرت عباس، صحنه‌های پوشاندن لباس رزم و راهی کردنشان به میدان توسط امام و ... اختصاص دارد. در انتهای کتاب نیز، منابعی که نکات تاریخی از آنها استخراج و در متن داستان پرورانده شده، آمده است.

آن شب، آن سردار
کتاب «آن شب ،آن سردار» اثر مسلم ناصری است که ماجراي آزادي حر از بند دنيا را روايت مي كند؛ در این کتاب حر كه يكي از فرماندهان لشكر ابن زياد است، به دستور عبيدالله، مأمور مي‌شود تا راه را بر كاروان امام حسين(ع) ببندد. هنوز به كاروان نرسيده بودند كه او و سپاهيانش به شدت تشنه مي‌شوند. آنها وقتي به كاروان امام مي‌رسند، توسط كاروانيان سيراب مي‌شوند و او مرهون لطف امام قرار مي‌گيرد؛ از طرفي او كه از جنگ با نواده پيامبر بيزار است، نزد عمر سعد مي‌رود و از او مي‌خواهد با امام حسين (ع) نبرد نكند اما عمر سعد تأكيد مي‌كند كه به دستور ابن زياد، امام يا بايد با يزيد بيعت كند يا كشته شود اما حر كه نمي‌تواند چنين كند، پس از مدتي كشمكش با خود، عاقبت به سپاه امام حسين(ع) مي‌پيوندد و امام حسين(ع) به گرمي از او استقبال مي‌كند. حر كه از گذشته خود بسيار پشيمان است، از امام اجازه جهاد مي‌گيرد و به ميدان مي‌رود و پس از شجاعت هاي فراوان و به هلاكت رساندن بسياري از سپاهيان عمر سعد، به شهادت مي‌رسد. 

بانوي آب و آيينه
كتاب «بانوی آب و آیینه» اثر کمال السید با ترجمه حسین سیدی، شرح حوادث مختلفی با محوریت اين واقعه و نقش و رسالت زینب (س) را برای کودکان گروه سنی «د» و «ه» بیان می‌کند. نویسنده کوشیده است در حوادث مختلف با نثری روان و زیبا چهره هاي سفيد و سياه تاريخ را با بازخوانی تازه  ارائه كند. 

سفر به سرزمين عشق
کتاب «سفر به سرزمین عشق» نوشته مریم ضمانتی در قالب 48 صفحه، کودکان گروه سنی «د» و «ه» را به سیر و سیاحت در وادی عراق و کربلا می‌برد. کتاب حاضر سفرنامه‌ای زیبا و صمیمی برای آناني است که پای در این سفر دارند. 

صداي پاي روشنايي
«صدای پای روشنایی» کتاب دیگری است که سعید روح‌افزا با تصویرگری پرویز اقبالی در قالب 120 صفحه برای گروه سنی «د» و«ه» درنظر گرفته است. با توجه به این‌که زندگی پیامبر سرشار از حکایات و حوادثی است که هر کدام از آنها در چگونگی تبلیغ رسالت و پیشرفت اسلام نقش و سهم مؤثری داشته‌اند. شیوه برخورد پیامبر در حوادث مختلف نیز الگوی روشنی به تاریخ و انسانیت ارائه داده است. در این کتاب، بعضی از حوادث تاریخی مهم، از جمله تولد امام حسین (ع) در مدینه، با زبانی ساده و روان و در قالب داستان روایت می شود. تصاویر متناسب و گویا نیز در هر قسمت حال و هوای آن زمان و فضا را براحتی منتقل می كند.

هنر مرثيه خواني
مجموعه 12 جلدی«هنر مرثیه‌خوانی» که مهدی امین‌فروغی آن را گردآوری کرده ، نوجوانان را با مرثیه و واقعه کربلا و هنر مرثیه خوانی آشنا می‌کند.

امین‌فروغی در ابتدای این کتاب تاریخچه‌ مرثیه‌خوانی برای سالار شهیدان حضرت اباعبدا...الحسین(ع) و یاران وفادارش را بازگو می‌کند و به این نکته می‌پردازد که مرثیه‌خوان‌های قدیمی ایران تسلط زیادی بر موسیقی داشته اند و حالت‌های هر یک از الحان و نغمات موسیقی ایران را می‌شناخته اند. او یادآوری می‌کند که بسیاری از آوازخوانان و موسیقی‌دانان نامی ایران کار خود را از مرثیه‌خوانی آغاز کرده‌اند یا زیر نظر یک مرثیه‌خوان تعلیم آواز دیده‌اند.

در کتاب «هنر مرثیه‌خوانی» به این نکته هم اشاره می‌شود که در عصر ما، میان موسیقی‌دان‌ها و مرثیه‌خوان‌ها فاصله زیادی ایجاد شده و این شکاف تا بدان جاست که مرثیه‌خوان‌ها غالباً با موسیقی آشنا نیستند و موسیقی‌دان‌ها نیز به مرثیه‌خوانی به عنوان کاری بی‌ضابطه می‌نگرند، در حالی که نگاهی به تاریخ موسیقی ایران نشان می‌دهد که تا چه اندازه موسیقی در این سرزمین وامدار مرثیه‌خوانی مبتنی بر اصول علمی و هنری بوده است. 

اصحاب عاشورا
کتاب «اصحاب عاشورا» اثر محمدصادق موسوی گرمارودی نیز ازجمله آثاری است که در قالب 147 صفحه اطلاعات جالبی را در اختیار کودکان گروه سنی «د» و «ه» قرار می‌دهد. 

«نخل‌ها قد می‌کشند» اثر محمدحسین فکور، «در عزایت آسمان نیلی قباست» اثر مهدی الماسی، «40 روز عاشقانه» اثر محمد سنگری، «آسمان خون گریه کن» اثر جعفر ابراهیمی، ««تشنه لبان» اثر حمید گروگان، «ایستاده بر خاک» اثر محسن هجری، «جا مانده از کاروان» اثر محمود جوانبخت و «آنها زنده‌اند» اثر غلامرضا امامی برخی از عنوان‌های کتاب‌هایی است که در این باره برای کودکان و نوجوانان منتشر شده است.