خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، محمدباقر شمسی‌پور: پاییز 1357 خبرنگاران از گوشه و کنار جهان به پاریس سرازیر شدند تا از روزهای آیت‌الله خمینی رهبر 76 ساله قیام ایران گزارش تهیه کنند. رسانه‌ها و خبرنگاران در پاریس مسحور آیت‌الله بودند و در گزارش‌هایشان شگفت‌زدگی از دیدن مردی که از همراهی دین و سیاست می‌گفت و همین گونه رفتار می‌کرد، کاملاً آشکار بود. نگاهی به اسناد منتشرشده آرشیو ملی بریتانیا و خاطرات مقامات ارشد کشورهای آمریکا، انگلستان، و فرانسه نشان می‌دهد که آن‌ها از تاثیرگذاری بر آن چه در ایران اتفاق افتاد، ناتوان بودند. کنفرانس سران چهار کشور غربی در گوادلوپ، در آستانه انقلاب اسلامی ایران نیز کاملاً سردر گم بود.
پیروزی انقلاب ایران شکستی عجیب و تلخ برای سرویس‌های اطلاعاتی غرب محسوب می‌شد و بسیاری از اندیشمندان و محققان را نیز شگفت‌زده کرد و بسیاری از آن‌ها یکی از مهم‌ترین ارکان شناخت انقلاب ایران را در شناخت رهبر انقلاب اسلامی می‌دانستند.
اکنون پس از 25 سال از رحلت او، روایت تمام سال‌های زندگی آیت‌الله خمینی در یک مجموعه به زبان‌های مختلف دنیا وجود ندارد و غم‌انگیز آن که در زبان فارسی نیز جز کتابچه‌ای بسیار مختصر با نام «حدیث بیداری»، کتابی که ابتدا تا انتهای زندگی امام خمینی(ره) را روایت کند موجود نیست. این حقیقتی تلخ است.
«دایره‌المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی» تالیف «جعفر شیرعلی‌نیا»، روایتی از سال‌های زندگی ایشان است. روایتی از روز تولدش در اول مهر 1281 تا 14 خرداد 1368؛ روزی که بر فراز اقیانوس دست‌ها، از میان مردم ایران رفت.
کتاب «دایره‌المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی» 12 فصل دارد که هر کدام به بخش‌هایی کوچک‌تر تقسیم شده است و گاه‌شمارهایی که مخاطب را در سیر حوادث راهنمایی می‌کند.
فصل اول «تلخ و شیرین خمین» به کودکی سید روح‌الله می‌پردازد. کودکی‌ای همزمان با وقایع مشروطیت و نوجوانی‌ای هم‌دوران با جنگ جهانی اول که بر بحران‌ها و نابسامانی‌های ایران افزود.
فصل دوم با نام «کلاه پهلوی» به طلبگی و حضور سید روح‌الله خمینی در حوزه علمیه اختصاص دارد. حضوری کوتاه‌مدت در حوزه علمیه اراک و پس از آن حضوری طولانی در حوزه علمیه قم، در یکی از پرتلاطم‌ترین برهه‌های تاریخ ایران.
فصل سوم که دوران سقوط رضاخان را روایت می‌کند، «در کشاکش سیاست» نام گرفته است. دورانی که حاج‌آقا روح‌الله خمینی از استادان شناخته‌شده حوزه علمیه قم بود.
در فصل چهارم با عنوان «زمزمه‌های مرجعیت»، دوران پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی در سال 1340 روایت می‌شود. در این فصل وقایع 15 خرداد 1342 قم روایت می‌شود که به بازداشت آیت‌الله خمینی می‌انجامد اما با تکاپوی علما، از نجف تا قم، برای جلوگیری از محاکمه آیت‌الله و آزادی او، خمینی بیش از گذشته مطرح می‌شود.
فصل پنجم با عنوان «اعتراض به آمریکا، تبعید به ترکیه» به وقایع پس از آزادی آیت‌الله در پی وقایع 15 خرداد 1342 قم می‌پردازد. این فصل با سخنرانی‌های تند و بیانیه‌های تندتر ایشان آغاز می‌شود و با شرح روزهای تبعید به ترکیه پایان می‌یابد.
فصل ششم « روایت سال‌های نجف» است و به سال‌های تبعید آیت‌الله خمینی به نجف، شهر زیارتی و دینی عراق می‌پردازد.
هفتمین فصل کتاب «روزهای پاریس» را روایت می‌کند. دورانی حدوداً 4 ماهه که سرنوشت حکومت ایران را تغییر داد.
روزهای پرحادثه ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا آغاز جنگ تحمیلی در فصل هشتم با عنوان «به سوی سرنوشت» روایت می‌شود و مخاطب می‌تواند مشیِ امام خمینی را در اداره حکومت و در برابر حوادث متنوع این دوره ببیند.
فصل نهم «مقاومت تا پیروزی» نام گرفته و دوران پر التهاب هشت سال دفاع مقدس را بازگو می‌کند. دوره‌ای که در کنار جنگ، اختلافات داخلی در ایران هم در اوج بود.
فصل دهم با نام «چپ‌ها و راست‌ها» روایت زندگی امام خمینی در روزهایی است که ایرانی‌ها پس از پیروزی‌های مهم در جنگ، در جستجوی راهی برای تنبیه متجاوز بودند.
فصل یازدهم، فصل«پیروزی‌ها و شکست‌ها» است؛ که در آن به موضوع مهم قائم‌مقامی رهبری می‌پردازد. از موضوع‌های مهم دیگر این فصل ، موضوع امام و احزاب است.
فصل دوازدهم «آخرین روزها و آخرین حرف‌ها»، به نوعی آخرین سال زندگی امام خمینی را روایت می‌کند. سالی که امام بسیار کم سخنرانی کرده است، اما پیام‌ها، نامه‌ها و فتواهای تاثیرگذار دارد. سالی که در آن به ندرت لبخند بر لبان آیت‌الله نشست.
برای نگارش کتاب از منابع متعدد و تاریخ این دوران طولانی و پر فراز و نشیب بهره گرفته شده است. جعفر شیرعلی‌نیا، مولف کتاب در استفاده از منابع و خاطرات و تحلیل‌ها، تجربه 20 اثر پیشینش را به کار بسته تا از آن‌ها که شواهد و قرائن تاریخی، درستی و دقتشان را نشان می‌دهد استفاده کند.
تصویری‌بودن، ویژگی این کتاب است. در این کتاب بیش از 1200 تصویر از متن، حاشیه و زمانه سید روح‌الله خمینی دیده می‌شود که با هنرمندی سلمان رئیس عبداللهی، مدیر هنری اثر، صفحاتی دیدنی و خواندنی فراهم آمده است. تصاویر از آرشیوهای مختلفی خریداری و حقوق عکاسان و صاحبان عکس‌ها رعایت شده است.
تمام عکس‌های کتاب دارای شناسنامه و اطلاعاتی است که مخاطب را در جریان ارتباط آن عکس با متن قرار می‌دهد. برای نگارش شرح عکس‌ها نیز از منابع متعددی استفاده شده است و از آن‌جا که باید کوتاه نوشته می‌شده و گاه تلفیق چند منبع مقدور نبوده، برای تک تک آن‌ها به منابع اشاره شده است. نام منابع هم در بخش کتابشناسی آمده است.
کتاب «دایره‌المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی» تلاشی است برای ارایه چارچوبی تاریخی و مستند از زندگی رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که در آن سعی شده است روایت کاملی فراروی مخاطب قرار گیرد.
«دایره‌المعارف مصور تاریخ زندگی امام خمینی» تالیف جعفر شیرعلی‌نیا با شمارگان پنج هزار نسخه، 524 صفحه، مصور، رنگی، قطع آلبومی، چاپ نفیس و جلد سخت، به بهای 495 هزار ریال، در آستانه سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) از سوی انتشارات سایان به بازار نشر آمده است.-
چهارشنبه ۱۴ خرداد ۱۳۹۳ - ۰۹:۴۷
نظر شما