به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «سلوک اجتماعی» نوشته سید مجتبی حسینی که شامل سلسله مباحث پیامبرشناسی است، توسط انتشارات نیستان چاپ و منتشر شد.

حسینی پس از واکاوی سیره و رفتار پیامبر در زندگی شخصی خود در قالب کتاب «سلوک فردی» که با سبکی منحصر به فرد نوشته شده بود در این اثر به موضوع رفتارها و حرکات اجتماعی پیامبر با تکیه بر احادیث و روایات و نیز آیات قرآن کریم پرداخته است.

در سبک روایی سید مجتبی حسینی در این کتابو در حرکتی تازه و بدیع، از توضیح و تفسیر و تحلیل گفتارها و رفتارهای پیامبر اکرم (ص) پرهیز شده است و در مقابل نویسنده سعی کرده است با اتخاذ رویکردی عمومی به معرفی برخی صفات اخلاقی و آداب پیامبر اکرم (ص) در رفتارها و کنش‌های اجتماعی آن بپردازد.

حسینی در مقدمه این کتاب و در شرح این رویکرد خود به این موضوع اشاره داشته است که علت دور شدن از رویکرد تحلیل و تفسیر رفتار پیامبر اکرم (ص) و اتخاذ شیوه تفسیری تازه در این اثر به دلیل این است که مخاطب در روش تحلیل تنها از زاویه‌ای خاص به یک موضوع وارد شده و از سایر زوایای ممکن برای تحلیل رفتار حضرت ختمی مرتبت دور می‌ماند.

با این رویکرد سید مجتبی حسینی کتاب خود را اثری در راستای واکاوی رفتار پیامبر اکرم (ص) در موضوعاتی چون آداب سفر، تواضع، رفتار با اصحاب، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و مردمی بودن عنوان داشته است که با نگاهی عمومی و همه فهم گردآوری و تدوین شده است.

حسینی با چنین رویکردی در نخستین بخش از کتاب خود به سراغ بررسی رفتار پیامبر خاتم با اقشار مختلف مردم رفته است و به ترتیب خانواده و اقوام، اصحاب، نیازمندان، فضلا و بزرگواران، کودکان، خطاکاران و غیر مسلمین را از این منظر در سیره رفتاری ایشان مورد بازخوانی قرار داده است.

کتاب اما در ادامه متن خود به موضوع بازخوانی گزیده‌ای از کردار اجتماعی پیامبر اکرم (ص) توجه نشان داده است و در این زمنیه موضوعاتی مانند نماز، سفره و غذا، جنگ و معاشرت را از نگاه گذرانده است.

بخش دیگری از این کتاب به موضوع نگاه به گزیده‌ای از صفات و اخلاق حسنه پیامبر اکرم (ص) توجه نشان داده است و رفتارهایی از قبیل تعهد، امانت‌داری، حیا، مدارا، صبر، تحمل و مردم‌داری را مورد توجه خود قرار داده است.

یکی از نکات قابل توجه این کتاب متن بسیار ساده و روان آن است که با بهره‌گیری از عبارات و افعالی بسیار ساده و قابل درک برای عموم مخاطبان خلق شده است. از سوی دیگر تساط نویسنده بر احادیث و روایات، منجر به خلق متنی از سوی او شده است که در آن میان عبارات درج شده توسط حسینی و متن احادیث تلفیق شده با متن، پیوستگی قابل توجهی به وجود آمده و به هیچ عنوان مخاطب با گسستگی روایی و محتوایی در متن مواجه نیست.

لازم به یادآوری است مهندس سیدمجتبی حسینی، متولد سال ۱۳۳۸ شمسی، تحصیلات حوزوی خود را از سال دوم راهنمایی آغاز کرد و در سن ۳۰ سالگی به درجه اجتهاد رسید. وی همچنین به‌طور هم‌زمان کارشناسی مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه تهران و پس از آن کارشناسی‌ ارشد معماری و کارشناسی‌ ارشد فلسفه علم را نیز به پرونده علمی خود افزود. از این مهندس اسلام‌شناس تاکنون بیش از ۲۰ تألیف در حوزه دین‌پژوهی و بیش از هزار ساعت سخنرانی منتشر شده است.

در بخشی از این کتاب با عنوان «مجالست و معاشرت» می‌خوانیم:
تواضع، مردمی بودن، پرهیز از تکبر، دوست داشتن واققعی مردم، خدایی بودن رفتار و گفتار و ... تنها بخشی از صفاتی است که می‌توان در افعال و رفتار پیامبر (ص) ملاحضه نمود. نمونه‌وار به چند مورد اشاره می‌کنیم.

«اذا دخل منزلا فقد فی ادنی المجلس الیه حین یدخل»
هنگامی که بر مجلسی وارد می‌شدند، در نزدیک‌ترین جای ممکن می‌نشستند.

به شیوه متکبران نمی‌نشستند. برای خود جای ویژه‌ای درنظر نمی‌گرفتند و هرجا که انتهای مجلس بود می‌نشستند. پرهیز از هرگونه حرکت متکبرانه در تمام رفتار پیامبر (ص) به وضوح دیده می‌شد، چنانکه حضرت امیر (ع) فرمودند:
«یاکل اکلة العبد و یجلس جاسة العبد»
مانند بندگان می‌خوردند و مانند بندگان می‌نشستند.

یا اگر ایشان سواره بودند و کسی پیاده با ایشان بود، به او تعارف می‌ردند که همراه با ایشان بر مرکب سوار شود و اگر امتناع  (و تعارف) می‌کرد، می‌فرمودند «برو در فلان مکان باش تا بیایم» (همراه پیاده در عین سوار بودن خود را نمی‌پسندید)
ثناگویی از کسی را نمی‌پسندیدند، مگر کسی که در برابر دریافت خیری از پیامبر (ص) در مقام جبران و تشکر نمی‌توانست کاری غیر از سخن گفتن داشته باشد، چنانکه خود فرمودند: «کار نیک دیگران را با کار نیک مقابله کنید و اگر در توانتان نیست، با سخن نیکو»
مجلس ایشان، مجلس حلم و حیا و امانت بود
در تعاملات اجتماعی از تکلف به دور بودند و می‌فرمودند:
«نحن معاشر الانبیاء و الاتقیاء براء من التکلف»
ما انبیاء و اتقیاء از تکلف به دوریم.

از چیزی که مخاطب نسبت به آن اکراه داشت سخن نمی‌گفتند.
در هنگام صحبت کردن به کسی خیره نمی‌شدند.
«یتفقد اصحابه ولا یسال الناس عما فی ایدیهم»
اصحاب را مورد تفقد قرار می‌دادند و از آنچه داشتند سوال و درخواست نمی‌فرمودند.
 
کتاب «سلوک اجتماعی» تازه‌ترین اثر سید مجتبی حسینی در 75 صفحه، شمارگان 1200 و قیمت 4500 تومان توسط انتشارات نیستان روانه بازار کتاب شده است.