به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «ارزیابی مجلات کتاب‌ماه موسسه خانه کتاب و چشم‌انداز این مجلات» عصر  سه‌شنبه (10 تیرماه) در محل موسسه خانه کتاب برگزار شد.

کتاب ایران در وضعیت خوبی نیست
دکتر نجفعلی میرزایی، مدیرعامل موسسه خانه کتاب در این نشست، کتاب در ایران را در وضعیت خوبی ندانست و در این باره اظهار کرد: متاسفانه پدیده زردنویسی، زردخوانی، کتاب‌نماها، مِتاب‌ها، عنوان‌های غیرحقیقی، کتاب‌های عامه‌پسند و غیرعلمی، چهره‌های غالب کتاب ایران است.

وی ادامه داد: وضع کتاب‌های آموزشی و دانشگاهی در چارچوب کنترل شده منطقی نیست. در نتیجه ساماندهی کتاب به یک مجموعه‌ای از بازنگری‌ها و تحولات بنیادی نیاز دارد.

برنامه‌ریزی‌های کلان کتاب مبتنی بر تحقیقات علمی کتاب نیست
مدیرعامل موسسه خانه کتاب با اشاره به وضع آسیب‌دیده صنعت نشر ایران، گفت: متاسفانه برنامه‌ریزی‌های کلان کتاب مبتنی بر تحقیقات علمی کتاب نیست؛ به طور مثال با صرف سالانه میلیاردها تومان برای برپایی نمایشگاه‌های کتاب، این نمایشگاه‌ها براساس نیاز‌های زیرساختی صنعت نشر برپا نمی‌شوند.

وی با بیان این‌که فقدان حرکت نقد کتاب، مهم‌ترین عامل رکود کیفی کتاب‌های ایران به شمار می‌آید، اظهار کرد: همین عامل باعث شده کتاب‌هایی که در حد جایزه ملی نیستند، در سیستم فعلی جایزه بگیرند.

نقد کتاب در خانه کتاب رونق می گیرد
میرزایی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین توصیه‌های مقام معظم رهبری، دعوت نویسندگان به نقد است؛ متاسفانه نویسندگان ما به این دعوت پاسخ کامل و جامع نداده‌اند.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب افزود: در موسسه خانه کتاب می‌کوشیم نقد کتاب را به عنوان سرخط فعالیت‌ها قرار دهیم. از این منظر مجلات کتاب‌ماه این موسسه را مورد بازبینی قرار دادیم و به نتایجی رسیدیم.

2 میلیارد تومان هزینه کتاب هایی ماه که انبار می شدند
وی توضیح داد: از منظر مالی در سال 1392، دو میلیارد تومان هزینه نشر کتاب‌های ماه شده است. از نظر توزیع نیز 95 درصد کتاب‌های ماه یا اهدا شده‌اند یا اکنون در انبار موجودند. یا باید این فرایند غلط را ادامه دهیم یا بدون نگرانی، کارمان را با رویکرد جدیدتر اما در تعامل با یکدیگر پیش ببریم.

میرزایی با بیان این‌که کتاب‌های‌ماه با بودجه دو میلیارد تومانی به مهم‌ترین اهداف خود نرسیده‌اند، گفت: فلسفه به وجود آمدن کتاب‌های ماه به طور مثال کتاب‌ماه فلسفه این است که هر کتابی که در حوزه فلسفه در طول یک ماه گذشته منتشر شده‌اند، معرفی و نقد کند اما متاسفانه تا 90 درصد این کتاب‌های‌ ماه، ترجمه هستند و کتاب‌های خارجی دربردارد! همچنین متاسفانه مدت زمان طولانی است که این کتاب‌های ماه به ویژه‌نامه‌های شخصیت‌های علمی جهان تبدیل شده‌اند!

یک درصد کتاب های ایرانی در این ماه نقد می شدند
مدیرعامل موسسه خانه کتاب اظهار کرد: متاسفانه یک درصد کتاب‌های ایرانی در این مجلات نقد می‌شده‌اند. ما اکنون با بحران نقد نشدن کتاب‌ها مواجهیم؛ در این زمینه اقدامات ما در موسسه خانه کتاب اقدامات تکمیلی است و بنا نداریم چیزی را حذف کنیم.

وی توضیح داد: اکنون 9 مجله کتاب ماه داریم که همچنان منتشر خواهند شد اما این بار نه در قالب کتاب ماه بلکه به صورت فصلنامه.در موسسه خانه کتاب با این اقدام می‌خواهیم این مجلات به معنای واقعی، عرصه نقد تازه‌های نشر ایران در حوزه‌های تخصصی باشند و این با یک ماهنامه ممکن نیست.

میرزایی با بیان این‌که کار فصلنامه‌ها صرفاً در حوزه نقد کتاب خواهد بود، گفت: کتاب‌های ماه فعلی از نظر ماه بودن و علمی و پژوهشی بودن، واقعی نیستند.

فصلنامه های تازه خانه کتاب با استراتژی جدید
مدیرعامل موسسه خانه کتاب با بیان این‌که نقد کتاب شاخه‌ای از تفکر انتقادی و ضامن توسعه علمی کشور است، افزود: فصلنامه‌های خانه کتاب در آینده به فصلنامه‌های علمی و پژوهشی تبدیل خواهند شد. این فصلنامه‌ها وارد حوزه خبر نشر کتاب نخواهند شد بلکه در حوزه نقد کتاب فعالیت خواهند کرد.

وی اظهار کرد: اکنون کتاب‌ماه «کتابشناسی ایران» زیر نظر سید فرید قاسمی سه شماره را آماده چاپ دارد و به‌زودی منتشر خواهند شد. سایر عناوین کتاب‌های ماه اعم از «هنر»، «علوم اجتماعی»، «فلسفه»، «تاریخ»، «ادبیات»، «کودک و نوجوان» و «علوم و فنون» در قالب فصلنامه مانند روال گذشته منتشر می‌شوند.

میرزایی ادامه داد: همچنین فصلنامه‌های تخصصی دیگری به مجموعه اضافه خواهند شد؛ «فصلنامه قرآن و حدیث»، «فصلنامه فقه و حقوق»، «فصلنامه علوم تربیتی، اخلاق و روانشناسی»، «فصلنامه علوم سیاسی» و «فصلنامه میراث پژوهی» عناوین جدید‌ترین فصلنامه‌ها را تشکیل می‌دهند. «گاهنامه‌های ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی» نیز به این مجموعه افزوده خواهند شد.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب با بیان این‌که فصلنامه‌ها را از حالت پیمانکاری خارج خواهیم کرد، ادامه داد: کتاب‌ماه «کلیات» نیز در سایر فصلنامه‌های نقد کتاب موسسه خانه کتاب ریز خواهد شد و آقای داریوش مطلبی به بخشی از «کلیات» در قالب فصلنامه اطلاع‌رسانی و ارتباطات خواهند پرداخت.

میرزایی با بیان این‌که فصلنامه‌ها ایستگاهی ارگانیک در مسیر نشر ایران خواهند شد، گفت: ما به این فصلنامه‌ها به عنوان مرحله منطقی صنعت نشر ایران نگاه می‌کنیم. متاسفانه در ایران نقد به تخریب یا تملق تبدیل شده است. ما در دوره جدید فعالیت‌های موسسه خانه کتاب در تلاشیم منشور اخلاقی نقد کتاب تدوین کنیم تا در آینده شاهد اتفاقات غیراخلاقی در حوزه نقد کتاب نباشیم.

وی در پاسخ به پرسشی که خواهان آگاهی از زمان انتشار این فصلنامه‌ها شد، گفت: نخستین شماره فصلنامه‌های موسسه خانه کتاب اواخر شهریورماه منتشر خواهد شد.

تاسیس خانه ویراستاران ایران
میرزایی درباره سایر فعالیت‌های موسسه خانه کتاب، گفت: در حال جمع‌آوری و گزینش بهترین و با کیفیت‌ترین نقدهای کتاب موجود هستیم. این نقدها به‌زودی تحت عنوان «نقد معیار» منتشر خواهند شد.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب ادامه داد: ما در آینده نزدیک خانه‌ای تحت عنوان «خانه ویراستاران ایران» راه‌اندازی خواهیم کرد؛ این خانه مسوول ویرایش تمام مقالات فصلنامه‌های خواهد بود. این خانه درصدد تقویت جایگاه ویرایش در ایران است.

وی در پایان سخنانش از فرایند بازنگری جوایز کتاب جمهوری اسلامی ایران خبر داد و گفت: در این فرایند همه ابعاد جوایز کتاب برای نخستین‌بار با ریاست معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بررسی می‌شوند؛ این فرایند به خوبی در حال انجام شدن است. پیش‌بینی من این است که حدود دو ماه دیگر پیش‌نویس طرح جامع بازنگری جوایز آماده شود.