دکتر مظفر شریفی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در گفت‌‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره دیدگاه جامعه به ناشران منابع کمک آموزشی اظهار کرد: درباره این موضوع که منابع کمک‌آموزشی و کمک درسی به دنبال کسب سود هستند یا کمک به مخاطب نمی‌توان نظر کلی داد. البته هر دو رویکرد یعنی آموزش و کسب سود، در انتشار این‌گونه آثار در جای خود درست است.
حاکمیت اهداف مالی، فرآیند آموزشی را دچار انحراف می‌کند
وی افزود: در کنار مسایل حوزه علم و پژوهش، موضوع منفعت‌طلبی و سو‌ء استفاده همیشه وجود داشته است. حاکمیت اهداف مالی یک ضعف به حساب می‌آید که کل فرآیند آموزشی را دچار انحراف می‌کند و موجب تنزل اهداف علمی می‌شود.
شریفی ادامه داد: هر دو جنبه آموزش و کسب سود نشر منابع کمک آموزشی باید نقد شود، بنابراین نمی‌توان گفت وضع موجود صددرصد با موازین آموزشی و علمی هم راستا‌ست یا به‌طور کامل اهداف مالی را دنبال نمی‌کند. به‌نظر می‌رسد یک وضع میانه بر اهداف انتشار آثار کمک آموزشی وجود دارد.
دانشیار دانشکده علوم زیستی دانشگاه تربیت مدرس درباره نظارت بر تولید آثار کمک آموزشی گفت: صدور مجوز که برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، گام حداقلی این نهاد در حوزه نشر منابع کمک آموزشی است.
بررسی محتوایی و مطابقت مباحث آثار با نیاز مخاطبان
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری پژوهشی، با اشاره به نهادهای مربوطه در بررسی محتوایی منابع کمک آموزشی افزود: بررسی محتوایی و مطابقت مباحث این آثار با نیاز مخاطبان، باید از سوی وزارتخانههای علوم و آموزش و پرورش صورت بگیرد. به‌نظر می‌رسد در این‌باره باید یک ماموریتی با هدف استاندارد‌سازی نشر منابع کمک آموزشی برای آموزش عالی و چارچوبی برای ناشران این حوزه تعریف شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، درباره اطلاق واژه تالیف برای منابع کمک آموزشی اظهار کرد: از واژه تالیف دو تعریف علمی و عامیانه وجود دارد. کتابهای ترجمه‌ای، تالیفی تصنیفی و گردآوری دارای تعاریف مشخص و علمی است. ترجمه دارای ضوابطی است که باید در حین برگردان و معادل‌‌سازی رعایت شود، البته در جریان ترجمه، نباید دخلی در متن اصلی صورت بگیرد، بلکه متن ترجمه مانند تصویری در آیینه است.
تالیف، یک گام جلوتر از گردآوری است
شریفی درباره تعاریف تالیف، گردآوری، ترجمه و تصنیف نیز گفت: گردآوری شباهت زیادی به ترجمه داد اما تفاوت اصلی استفاده از منابع مختلف و ارجاع به آن‌هاست. به‌عبارتی دیگر گردآورنده باید بعد از جمع‌آوری مطالب از منابعی مانند کتاب، مقاله یا پایان‌نامه و چیدمان آن‌ها در سبک و سیاقی یکسان، مخاطب را به منبع اصلی ارجاع دهد. گردآورنده در تولید یک اثر اهداف خاصی را دنبال می‌کند.
وی ادامه داد: تالیف، یک گام جلوتر از گردآوری است، یعنی علاوه بر متون مختلف از تجارب دیگران نیز استفاده می‌کند و در کنار آن تحقیقات، نقد و تحلیل مولف نیز در اثر نهایی منعکس می‌شود. مولف باید یک فرد صاحب‌نظر باشد. اثر تصنیفی به‌طور کل محصول سال‌ها تلاش و تحقیق نویسنده است. براساس تعاریف ارایه شده می‌توان نتیجه گرفت منابع کمک آموزشی بیشتر گردآوری است.
مروری بر پرونده
معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا (س) معتقد است که نظارت وزارتخانههای آموزش و پرورش و علوم، بر منابع کمک آموزشی، افزایش کیفیت این منابع را در پی دارد. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) را با رویا برادر اینجـــــــــا بخوانید.
صفر بیگ‌زاده،ناشر ممیزی آثار کمک آموزشی و منابع آمادگی آزمون دانشگاه‌ها را خارج از موضوعیت قانونی دانست و گفت: پدید‌آورندگان این منابع، طبق قانون با مولفان سایر حوزه‌ها برابرند. گفت‌و‌گوی کامل خبرنگار (ایبنا) را با این کارشناس رسمی چاپ و نشر، اینجـــــــــا بخوانید.
سه‌شنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۳ - ۱۵:۵۴
نظر شما