پنجشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۳ - ۰۷:۵۵
تناقض‌های فرهنگی در آثار ترجمه، نوجوانان را دچار آشفتگی‌های ذهنی می‌کند

آیدا کشوری، مترجم کتاب‌های کودک و نوجوان با بیان این‌که هدف از ترجمه کتاب، آشنا کردن مخاطب با فرهنگ‌های دیگر است، گفت: نباید کودکان را فقط به خواندن کتاب‌های ترجمه عادت دهیم و لازم است آن‌ها را تشویق کنیم در کنار این آثار کتاب‌های تالیفی را هم بخوانند تا با فرهنگ ایرانی بیشتر آشنا شوند زیرا درحال حاضر با وجود حجم زیاد آثار ترجمه، فرهنگ ایرانی در حال کم‌رنگ شدن است.

 کشوری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد:مشکل اصلی این است که میزان تولید آثار تالیفی خوب در حوزه کودک و نوجوان کم است درنتیجه بچه‌ها و خانواده‌هایشان به سمت کارهای ترجمه پر زرق و برق جذب می‌شوند. باید نویسنده‌ها تشویق و حمایت شوند و در آن‌ها انگیزه لازم برای تولید آثار باکیفیت ایجاد شود و در این زمینه همکاری، حمایت و سرمایه‌گذاری ناشران بسیار موثر است.

عدم اعتماد به نویسندگان ایرانی
وی توضیح داد: امروزه ناشران بیشتر از آثار ترجمه و مترجمان استقبال می‌کنند تا نویسندگان و مولفان و این به دلیل راحتی انتشار و فروش بالای آثار ترجمه است. متاسفانه ما به خودمان و به نویسندگان ایرانی اعتماد نداریم و از آن‌ها حمایت نمی‌کنیم. اگر زمانی‌که نویسنده‌ای به ناشری مراجعه می‌کند ناشر به جای رد کردن اثر او اشکالات کارش را یادآوری کند و بعد از برطرف کردن ایرادات، اثر را منتشر کند یا در ازای انتشار اثر از نویسنده هزینه دریافت نکند مسلما در حمایت و پرورش نویسندگان خوب موفق خواهیم بود.

کشوری گفت: همچنین نویسندگان و مترجمان نیز باید سطح اطلاعات خود را با خواندن کتاب‌های تالیفی و ترجمه افزایش دهند و به روز کنند تا بتوانند آثاری با نگارش و ایده‌پردازی قوی عرضه کنند. وی با بیان این‌که هدف از ترجمه کتاب، آشنا کردن مخاطب با فرهنگ‌های دیگر است، گفت: نباید کودکان را فقط به خواندن کتاب‌های ترجمه عادت دهیم. باید آن‌ها را تشویق کنیم که در کنار این آثار کتاب‌های تالیفی را هم بخوانند تا با فرهنگ ایرانی بیشتر آشنا شوند؛ درحال حاضر با وجود حجم زیاد انتشار آثار ترجمه در مقایسه با آثار تالیفی، فرهنگ ایرانی در حال کم‌رنگ شدن است.

این مترجم ادامه داد: مطابقت داشتن کتابی که برای ترجمه انتخاب می‌شود با آداب، رسوم، اعتقادات و فرهنگ ایرانی باید توسط مترجمان و ناشران مورد توجه قرار گیرد تا توسط مخاطبان ایرانی پذیرش شود. وجود تفاوت‌ها و تناقض‌های فاحش بین دیدگاه‌ها و فرهنگ‌ها، نوجوانان را دچار آشفتگی‌های ذهنی می‌کند. مترجمان باید این توانایی را داشته باشند که با بررسی یک اثر و نگاه علمی به آن تشخیص دهند چه اثر مفید یا مخربی می‌تواند بر ذهن پاک و کودکانه بچه‌ها داشته باشد.


بچه‌ها به کتاب‌های علمی تخیلی و فانتزی علاقه دارند
وی افزود: به‌طورکلی بچه‌ها ژانر گمانه زنی را بسیار دوست دارند، چه علمی تخیلی باشد چه فانتزی. کودکان و نوجوانان همیشه با واقعیت‌ها در دنیای واقعی و زندگی روزمره خود روبه رو هستند اما در کنار این واقعیت‌ها پرداختن به تخیلات و خواندن کتاب‌هایی که تخیلات و رویاهایشان را بیان می‌کند و به تصویرکشیده برایشان بسیار جذاب و لذت بخش است.

این مترجم کتاب‌های کودک و نوجوان گفت: ژانر فانتزی و علمی تخیلی به دلیل این‌که مدتی انسان را از فضای پرمشغله زندگی روزمره می‌رهاند برای بزرگسالان هم جذاب است. من هنوز هم به خواندن این کتاب‌ها علاقه دارم و شاد می‌شوم. به این دلیل مجموعه سه گانه دیگری با عنوان «دونده هزارتو» اثر «جیمز دَشنِر» را در دست ترجمه دارم که نخستین جلد آن با همین عنوان به زودی از سوی انتشارات بهداد منتشر می‌شود.

وی افزود: این مجموعه از مجموعه‌های پرفروش در آمریکاست و به‌زودی فیلمی بر اساس این رمان در در این کشور ساخته خواهد شد که «وس بال» کارگردانی اش را بر عهده دارد. این فیلم سینمایی در ماه سپتامبر 2014 یعنی اوایل پائیز سال آینده اکران می‌شود.

کشوری توضیح داد: در جلد اول این مجموعه «توماس» بدون هیچ خاطره‌ای از زندگی‌اش یا دنیای بیرون به مکانی با نام «گلید» آورده می‌شود. او و ۵۰ پسر نوجوان دیگر درون گلید خود را گلیدر می‌نامند و جامعه‌ای را تشکیل می‌دهند که در آن هر گلیدر مقرر به انجام کار خود است. گلید با هزارتویی غول پیکر احاطه شده و در آن موجودات شروری به نام گریورها در شب پرسه می‌زنند. دیوارهای عظیم که مشهور به درها هستند گلید را احاطه کرده‌اند و با بسته شدن هر شب‌شان از گلیدرها در برابر این موجودات حفاظت می‌کنند.

وی افزود: در زمان مطالعه‌ اجمالی که درباره این مجموعه داشتم احساس کردم به دنیای کودکان و نوجوانان ایرانی نزدیک است و مخاطب می‌تواند با آنها ارتباط برقرار کند.

وی همچنین درباره اثر جدیدش که ترجمه کتاب «سایه مار» است توضیح داد: این کتاب سومین جلد از مجموعه سه گانه «خاندان کین» اثر «ریک ریردان» است که پیش از این دو جلد اول و دوم آن با عنوان‌های«هرم سرخ» و «سریر آتش» منتشر شده است.

کشوری گفت: در جلد نخست این مجموعه با نام «هرم سرخ» خواهر و برادری نوجوان، ناخواسته درگیر ماجرایی غیرقابل باور می‌شوند. با هیولاها درمی‌افتند و به جنگ ایزدان می‌روند. تنها کمک آن‌ها یک گربه و یک بوزینه است که در این ماجرای شگفت‌انگیز یاریشان می‌کنند. ایزدبانوی عقرب‌ها، ایزدان قدیمی مصری، هیولاها و نیروهای پلید دنیای زیرین، سعی در نابودی زمین دارند و در این میان فقط این خواهر و برادر هستند که ممکن است بتوانند جلو این ویرانی عظیم را بگیرند. 

این مترجم افزود: جلد دوم این مجموعه با نام «سریر آتش» بعد از مبارزه‌ای که آخر کتاب در هرم سرخ بین کین‌ها و ست رخ می‌دهد، آن‌ها در نهایت می‌فهمند که آپوفیس در حال آزاد کردن خودش از زندان است تا خورشید (راع- ایزد خورشید) را ببلعد و هرج و مرج بدین ترتیب بر دنیا حاکم شود. یعنی نابودی کامل خورشید و یکپارچه شب شدن جهان. در این کتاب کارتر و سادی، در کل ماجرا که کمتر از یک هفته به طول می‌انجامد، باید راه برگرداندن راع را پیدا کنند و او را برگردانند. آن‌ها فکر می‌کنند که این تنها راه مقابله با آپوفیس است. در حالی که ایزدانی همچون هوراس مدام کارتر و سادی را تحریک می‌کنند که این کار بی‌فایده است و بهتر است خودشان با دوباره میزبان ایزدان شدن‌، قدرت را به دست بگیرند تا با آپوفیس مقابله کنند.

وی ادامه داد: ریردان، یکی از نویسندگان معروف در جهان است که به دلیل نوشتن مجموعه پنج گانه «پرسی جکسون» در جهان شهرت یافت و از استقبال فراوانی برخوردار شد. حدود چهار سال پیش که ترجمه اینترنتی انجام می‌دادم با او و آثارش آشنا شدم. به این ترتیب شروع به مطالعه مجموعه «خاندان کین» کردم و به دلیل این‌که در ژانر علمی تخلیلی بود، به نظرم مجموعه جالبی برای نوجوانان رسید و تصمیم به ترجمه آن گرفتم.

کشوری عنوان کرد: ژانر علمی تخیلی یکی از ژانرهای گمانه زنی است که توسط «ژول ورن» و «آیزاک آسیموف» شناخته شد اما امروزه نگاه متفاوت‌تری به این ژانر وجود دارد. به‌طور مثال کتاب «عطش مبارزه» ترجمه خانم سعادت با وجود این‌که از تکنولوژی‌های آینده صحبت می‌کند جزو کتاب‌های علمی تخیلی محسوب می‌شود. 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها