به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) سي‌وسومين شماره مجله الكترونيكي «گذرستان» به موضوع «قيام 30 تير» پرداخته است. در اين شماره 16 مقاله درباره اين واقعه منعكس شده است.
«55 سال قبل ملت مسلمان ایران در سی‌ام تیر با وحدت اسلامی خود به پا خاست و توطئه‌ای را درهم شکست که زمامداران وقت امریکا و انگلیس با عوامل داخلی خود از جمله شاه و درباریان در راه به ثمر رساندن ملی‌شدن نفت ایجاد کرده بودند. این ملت با این قیام طی یک روز خونین نشان داد بیگانگان سلطه‌جو نمی‌توانند اراده ملت ایران را در جهت تامین منافع خود به بازی گیرند. در آن روز پرچم مبارزات را آیت‌الله کاشانی به دوش داشت. او توانست با جهت‌یابی اسلامی و دوراندیشی و استقامت کامل، با وجود صحنه‌های خطری که گروه‌های چپ و راست ایجاد کرده بودند، راه مبارزه را هموار سازد. بنابراین روز ۳۰ تیر به صورت یک قله درخشان در تاریخ سیاسی ما باقی ماند. این روز تجربه و درس بزرگی است از وحدت و انسجام ایثار و فداکاری برای حفظ کشور در مقابل تلاش بیگانگان توطئه‌گر و بدخواه. ۳۰ تیر ۱۳۳۱ اوج ایستادگی، مقاومت و رهبری روحانیت آگاه، بیدار و خستگی‌ناپذیر در رسیدن به مقاصد اسلامی و ملی است.»
اين بخشي از سخن نخست اين شماره به قلم سيدجلال‌الدين مدني درباره قيام 30 تير است.
«قيام 30 تير 1331» ،«بازخوانی قيام سي تير 1331»، «آيت‌الله کاشاني و قيام 30 تير؟»، «فرازهایی از زندگی قوام‌السلطنه»، «بازگشت قوام‌السلطنه در اسناد وزارت خارجه آمريكا»، «آيت‌الله كاشاني و قيام اسلامي 30 تير 1331»، «به بهانه 30 تیر»، «از ۳۰ تیر تا ۲۸ مرداد؛ ۲ سال و ۳ ماه و ۲۸ روز » و «قيام سى‌ام تير به رهبرى آيت‌الله كاشانى» عناوين برخي از مقاله‌هاي اين شماره را تشکیل می‌دهند.
«سنـدها و نوشتـه‌هایی در پیـوند با خیـزش 30 تیـرماه 1331» و «قیام 30 تیر»تجلی همبستگی ملی»، «نقش اشرف پهلوی در قیام سی‌ام تیر»، «ولی نعمتان قیام 30 تیر 1331»، «اسامی شهداء قیام سی ام تیر 1331» و «اعلامیه آیت‌الله کاشانی علیه قوام السلطنه در آستانه قیام 30 تیر» برخي ديگر از مقاله‌هاي اين شماره هستند.
در مقاله‌اي با عنوان نقش اشرف پهلوی در قیام سی ام تیر كه از سوي «مصطفی لعل شاطری» نوشته شده است، مي‌خوانيم: «تقریبا یک ماه قبل موقعی که اشرف پهلوی از سفر هشت ماهه خود در اروپا به تهران بازگشت دکتر مصدق نخست وزیر ایران به ملاقات شاه رفت و گفت: «اشرف باید از ایران برود و گرنه وقایع ناگواری را پیش بینی می‌کنم.» شاه جواب داد که خواهر او فرد آزادی است و حق دارد در کشور خود زندگی کند. ولی پیش‌بینی مصدق به حقیقت پیوست و آن وقایع خونین «سی‌ام تیر 1331) پیش آمد. پس از این واقعه که مصدق بر سر کار آمد در اولین ملاقات خود با شاه ایران گفت: «من فقط به شرط خروج اشرف از ایران زمامداری را قبول می‌کنم و اگر شاه می‌خواهد سلطنت کند اشرف باید از ایران برود.»
این بار شاه نتوانست جواب رد به مصدق بدهد و به خواهر خود دستور داد که هر چه زودتر ایران را ترک گوید. دکتر مصدق و تمام اطرافیان او، اشرف پهلوی را گراننده اصلی حوادث اخیر ایران و یکی از عوامل مهم روی کارآمدن قوام‌السلطنه و کشتار صدها تن از مردم این کشور می‌دانند.
به عقیده آن‌ها اشرف بود که نظر شاه را نسبت به دکتر مصدق تغییر داد، مجلس سنا را به مبارزه علیه دولت واداشت، میان شاه و قوام آشتی داد و بالاخره آن تحول سریع و عجیب را در عرض ده روز اقامت خود در ایران فراهم آورد. این اولین‌بار نبود که اشرف عامل تغییر و تحول تازه‌ای در ایران شده بود، بسیاری از وقایع و تحولات سیاسی ایران محصول فکر و کار او بود. او نه تنها شاه، بلکه کلیه برادرانش را زیر نفوذ خود داشت و زندگی خصوصی آن‌ها را تحت کنترل خود درآورده بود، اشرف سال‌ها یکه تاز میدان سیاست ایران و حاکم بر دولت‌های ایران بود.»
سي‌سومين شماره نشریه الکترونیکی «گذرستان» در پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی به نشانی http://gozarestan.ir قرار گرفته است.
نظر شما