به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «نقد و بررسی ترجمه‌های قرآن به زبان انگلیسی» امروز سه‌شنبه 14 مردادماه با حضور حجت‌الاسلام محمد نقدی، مدیرعامل مؤسسه‌ ترجمان وحی، سید علیقلی قرائی مترجم قرآن مجید، حسین ملانظر رئیس گروه مترجمی زبان انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی و علی دهگاهی رئیس مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سالن اجتماعات ساختمان شهید رحیمی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.

دهگاهی در ابتدای این مراسم گزارشی از ترجمه‌های موجود قرآن کریم ارائه کرد و گفت: بیشترین شرح، تفسیر و ترجمه در میان متون دینی تنها به قرآن متعلق است و شاید بیش از دو هزار و 500 جلد قرآن به 145 زبان مختلف در دنیا موجود است. ترجمه متون علمی شاید بسیار آسان‌تر از کتاب‌های ادبی باشد اما قرآن علاوه بر ویژگی‌های ادبی مانند بلاغت و فصاحت، محتوا و متنی قوی دارد که کار مترجم را سخت می‌کند.

وی ادامه داد: از قرون گذشته عمل ترجمه قرآن محل اختلاف بسیاری از علما به ویژه علمای اهل تسنن بوده است اما امروزه همگان بر ترجمه قرآن و ضرورت آن تاکید دارند. نخستین ترجمه قرآن نیز در زمان حیات رسول اکرم (ص) و به واسطه سلمان فارسی صورت گرفت و او سوره حمد و بخشی از سوره مریم را ترجمه کرد. همچنین در مکاتبات پیامبر اکرم (ص) با امپراتوران روم و فارس بخش‌هایی از آیات قرآن ترجمه شد.

وی افزود: با وجود این قدیمی‌ترین ترجمه قرآن به قرن چهارم هجری و زمان منصور بن نوح سامانی برمی‌گردد. نخستین ترجمه قرآن به زبان لاتین نیز در قرن دوازدهم و در سال 1141 میلادی توسط شخصی به نام رابرت صورت گرفته است. این ترجمه 400 سال مبنایی برای ترجمه‌های بعد بود و حتی در قرن هفدهم میلادی که صنعت چاپ رواج یافت همین ترجمه بازنشر شد. 

دهگاهی با بیان این که برخی از ترجمه‌های قرآنی توسط گروه‌های تبشیری صورت گرفت، افزود: این گروه‌ها چون اسلام را تهدیدی برای مسیحیت می‌دانستند ترجمه‌های ناقص و مغرضانه از قرآن ارائه کردند.

حجت‌الاسلام نقدی، رئیس موسسه فرهنگی ترجمان وحی نیز در بخشی دیگر از این نشست گزارشی از شکل‌گیری این موسسه ارائه کرد و گفت: کار ترجمه قرآن در سال 1371 در این موسسه آغاز شد. تاکنون پنج هزار و 800 جلد از قرآن به 145 زبان انجام شده که 156 جلد آن ترجمه انگلیسی بوده است. با این وجود تنها 80 ترجمه انگلیسی کامل از قرآن کریم داریم و مابقی ترجمه‌هاي منتخب جزء یا آیاتی از قرآن کریم است. همچنین بیش از 500 ترجمه چاپی به زبان اردو وجود دارد که 200 ترجمه آن در موسسه ترجمان وحی موجود است. باید توجه داشت که زبان اردو بالاترین رتبه را در ترجمه قرآن داراست.

وی ادامه داد: روند ترجمه قرآن کریم بدین صورت است که باید در ابتدا مترجمان را شناسایی کنیم و از آنجا که کار گروهی و جمعی در کشور ما ضعیف است متاسفانه ترجمه قرآن کریم همواره با مشکلات زیادی روبه‌روست. باید سازمان‌هایی مانند سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جامعة المصطفی العالمیه برای ترجمه قرآنی که با فرهنگ اهل بیت مطابق باشد با یکدیگر همکاری کنند چرا که امروز متاسفانه چنین ترجمه‌هایی کمتر موجود است.

وی با اشاره به آماری که از ترجمه انجیل و قرآن در قاره‌های مختلف وجود دارد گفت: در قاره آفریقا با دو هزار و 100 زبان 743 ترجمه از انجیل و 44 ترجمه از قرآن صورت گرفته است. همچنین به ترتیب در قاره آمریکا با 993 زبان، 515 ترجمه از انجيل و یک ترجمه از قرآن، در آسیا با دو هزار و 322 زبان، 618 ترجمه از انجیل و 64 ترجمه از قرآن، در اروپا با 234 زبان، 210 ترجمه از انجیل و 33 ترجمه از قرآن و در اقیانوسیه با 1250 زبان، 449 ترجمه از انجیل و 701 ترجمه از قرآن صورت گرفته است.

به گفته این مقام مسئول قرآن تنها پرچمی است که می‌توانیم با آن جلو برویم بدون این که کسی جلوی ما را بگیرد چرا که پیام قرآن همواره صلح و دوستی است.

وی با بیان این‌که مترجمان کارآمد قرآن کریم کم داریم افزود: اکنون موسسه ترجمان وحی 300 آیه چالش‌انگیز قرآن را شناسایی کرده و آمادگی دارد تا این آیات را در اختیار مترجمان قرار دهد. همچنین به زودی این موسسه آخرین ویرایش از ترجمه ژاپنی قرآن کریم را ارائه می‌کند.

 گزارش ادامه مراسم متعاقبا منتشر می‌شود.