خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)-الناز مردی: «شناسنامه» عنوان کتابی است که گفت و گوهای تلویزیونی صورت گرفته در برنامه ای به همین نام از شبکه سه سیما را تدوین و عرضه کرده است. در این کتاب علاوه بر گفت و گو، یادداشت هایی از برخی مهمانان این برنامه همچون غلامعلی حداد عادل، علی مطهری، محمدرضا باهنر، علی محمد بشارتی، محسن رضایی، کامران باقری لنکرانی، رحیم صفوی، پرویز فتاح و سید مرتضی نبوی و آلبومی تصویری از حضور این شخصیت ها در رویدادهای گوناگون انقلاب را نیز دربرمی گیرد.

حسن روحانی، اولین گفت و گو شونده

شاید کمتر کسی گمان می کرد، اولین نفر مصاحبه شونده برنامه شناسنامه در بیست و هفتم بهمن 1391، برگزیده اکثریت مردم در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در خرداد 1392 «حجت الاسلام دکتر حسن روحانی» باشد.

برنامه «شناسنامه» پس از مدتی کوتاهی از پخش آن با استقبال سیاسیون رو به رو شد، برنامه ای که هدف آن، بحث و گفت و گو با مشاهیر و چهره های انقلاب، مقامات و مسئولان کشور، بیان ناگفته ها، واکاوی برخی پرسش ها و بالاخره رمزگشایی از برخی جعبه های سیاه در طول سال‌های پس از انقلاب اسلامی بوده است.

فعالان سیاسی انقلاب در قاب تلویزیون

بیست و شش نفر در این مجموعه مورد پرسش و مصاحبه قرار گرفته اند که همه از چهره های نام آشنای کشور  هستند. نگاهی به ترکیب آنها گویای رویکرد فراجناحی صدا و سیما و معاونت سیما در تولید و پخش برنامه هاست؛ چهره هایی که جمعی از آنان هم اکنون از مسئولان عالی قوه مجریه هستند که از معاون اول رئیس جمهوری تا دبیر شورای عالی امنیت ملی را در بر می گیرد.

علاوه بر اینها حضور چهره های متفاوتی مچون روحانیون و فقها، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نیروهای مسلح، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و خبرگان رهبری گویای تکثر و تنوع مصاحبه شوندگان است؛ همان چیزی که در جغرافیای سیاسی ایران اسلامی وجود دارد. جالب تر آن‌که فهرستی از مصاحبه شوندگان در زمره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری هم بوده اند؛ به عبارت دیگر این ترکیب گویای تشخیص نسبتا درست این رسانه در دعوت و چیدمان مهمانان است تا گرایش ها و سلیقه های مختلف سیاسی بهتر دیده شوند.

در این کتاب، مصاحبه ای هم از مرحوم حبیب الله عسگراولادی منتشر شده است.

روحانی در 22 بهمن سال 1357 کجا بود؟

در بخشی از نخستین گفت و گوی این برنامه که با دکتر روحانی (رئیس جمهوری) در سال 1391 انجام شده بود وی در پاسخ سوالی تحت عنوان اینکه شما در روز 22 بهمن سال پنجاه و هفت کجا بودید؟ می گوید: ایام قبل از پیروزی انقلاب من در خارج از کشور و در منزل امام خمینی(ره) در نوفل لوشاتو بودم. چند روز بعد از بازگشت امام به ایران، قصد بازگشت به کشور را داشتم که همان روزها پروازها لغو شدند ولی همزمان با پیروزی انقلاب وارد ایران شدم. قبل از پیروزی انقلاب بنده مشغول تکمیل درس خود در رشته حقوق بودم ولی وقتی امام به پاریس آمدندبه طور طبیعی درس رها شد.

وی ادامه می دهد: آن ایام بیشتر فرصت ها صرف سخنرانی در دانشگاه های مختلف می شد. طی ماه هایی که امام در نوفل لوشاتو بودند من گاهی در محضر ایشان بودم و گاهی نیز در دانشگاه های مختلف کشورهای اروپایی حضور یافته سخنرانی می کردم و بیشترین وقت خود را در سخنرانی ها و تظاهراتی که شکل داده می شد می گذراندم.

نظر رئیس جمهوری در خصوص رابطه با آمریکا

بنده جنگ را قبول ندارم. جنگ با آنها نه به نفع ماست و نه به نفع آنها. من فکر نمی کنم که آمریکایی ها به فکر جنگ باشند حتی در مقطع کنونی. شاید در مقطعی در گذشته بوش به فکر این کار بود، بر مبنای آنچه ما در کتاب فیشر و جک استراو می خوانیم. البته سه وزیر اروپایی هم که به تهران آمده بودند، چنین ادعایی در آن زمان داشتند. آنها می گفتند که آمریکایی ها به دنبال جنگند و ما مخالفیم ولی فکر نمی کنم آنها امروز به فکر جنگ باشند چون می دانند که چقدر آثار جنگ برای خود آنها و منطقه مخرب خواهد بود. بنابراین فکر نمی کنم که پایان تخاصم بین ما و آمریکا جنگ باشد. خود آمریکایی ها هم شاید به دنبال این مساله نباشند. حتی اگر کسی هم به دنبال آن باشد ما نباید اجازه دهیم. شاید صهیونیست ها و اسرائیلی ها به دنبال این ماله باشند. اما بازی برد برد امکان پذیر است. اگر آمریکایی ها صداقت به خرج دهند و واقعا برای حل معضلات بین ایران و آمریکا آماده باشند، به اعتقاد من این کار شدنی ولی بسیار سخت و مشکل است. مشکل این است که ما تا کنون این حسن نیت را از طرف آمریکایی ها ندیده ایم.

ارزیابی صالحی از مذاکرات با 1+5

علی اکبر صالحی یکی دیگر از مهمانان این برنامه بود که در اواخر سال 1391 در این برنامه شرکت کرد. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که مذاکرات ما با 1+5 را چگونه ارزیابی می کنید؟ می گوید: این مساله را قاطعانه بیان می کنم که پرونده ما نه مثل کره شمالی است و نه مثل پرونده های لیبی. ما به کاری که انجام می دهیم اطمینان داریم. مقام معظم رهبری نیز فتوای خود را صادر کردند که ما از صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای خود مطمئنیم. بنابراین در طول این 10 سال هیچگاه تزلزلی از گفته ها و مواضع مسئولان ما نبوده است چون اگر ما نسبت به کار خود مشکوک بودیم در جایی ردی می گذاشتیم. الان طرفین احساس می کنند آمادگی برای یک نوع برون رفت ایجاد شده است. همین اواخر آمریکایی ها برای مذاکره اعلام آمادگی کرده اند که این اعلام آمادگی یک مقدار با گذشته متفاوت است. مقام معظم رهبری نیز برای ما روشن فرمودند و گفتند هر موقع مشخص شد نیت آنها صادقانه است و دیگر قصد رفتارهای گذشته را ندارند ما بررسی می کنیم. لذا من بسیار امیدوارم.

ماجرای باجناقی احمدی مقدم با احمدی نژاد

اسماعیل احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی کشور نیز با حضور در برنامه «شناسنامه» در مرداد سال 92 گفت و گویی با این برنامه تلویزیونی داشت که در این کتاب به آن اشاره شده است. وی درباره تصمیم برای برخود با حجاب، ماهواره، موادفروشان و .. می گوید: ما هیچ گاه یک پاسخ قطعی برای مواردی که با انسان‌ها سر و کار دارد نداریم. ما نمی توانیم یک جامعه بی جرم و معصوم داشته باشیم. باید این مساله را نسبی در نظر گرفت. در دنیای امروز ارتباطات، ماهواره ها، اینترنت و بحث رسانه ها بسیار وسعت پیدا کرده و مخفی کردن هیچ مساله ای امکان پذیر نیست. به نظر من ما باید یک مقدار واقعیات را درک کنیم ولی زود هم عقب نشینی نکنیم. آقای دکتر احمدی نژاد در موضوع ماهواره و پوشش همیشه چالش داشته اند. به نظرم خوب است که نظام تصمیم بگیرد. ما سیاستگذار نیستیم. البته در سیاست سازی کمک می کنیم. ما مجری سیاست هاییم. خوب نیست که نظام در مورد یک مساله دو یا سه نظر مختلف داشته باشد. همه باید یک حرف بزنند.

وی همچنین درباره اخباری که در مورد باجناقی او با احمدی نژاد منتشر شده بود ادامه می دهد: من هیچ نسبتی با آقای احمدی نژاد ندارم. فکر می کنم افراد ضد انقلاب در خارج کشور این مساله را مطرح کرده اند. تا به‌حال بسیاری از افراد حتی مسئولان مملکتی همین سوال را از من داشته اند. هر چه هم جواب می دهم فایده ندارد و باز هم باید توضیح دهم.

کتاب «شناسنامه» با شمارگان سه هزار نسخه توسط انتشارات جام جم منتشر شده است. قیمت این کتاب 15 هزار تومان است.